Tối 20/5, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có văn bản gửi đến Cục Điện ảnh yêu cầu kiểm tra lại quy trình cấp phép và kiểm duyệt bộ phim Vợ ba, tham mưu lãnh đạo Bộ phương án xử lý, đồng thời yêu cầu Cục có báo cáo đến Bộ trước ngày 24/5. Theo Bộ, phim bị yêu cầu ngừng chiếu trên toàn quốc từ tối 20/5.
Vợ ba của đạo diễn Nguyễn Phương Anh là bộ phim trở thành đề tài gây tranh cãi từ lúc tung trailer cho đến khi ra rạp vì có cảnh nóng của cô bé Nguyễn Phương Trà My.
Thời điểm đóng phim (2 năm trước), Trà My chỉ mới 13 tuổi nhưng đã phải thể hiện rất nhiều cảnh quay gai góc thể hiện đời sống của một người phụ nữ như làm tình, mang thai, sinh nở.
Quyết định ngừng chiếu Vợ ba đặt ra trách nhiệm của các nhà làm phim, Cục Điện ảnh trong việc sản xuất và kiểm duyệt phim, thậm chí cả người giám hộ của diễn viên Trà My, trong bối cảnh xã hội đang đấu tranh cho quyền trẻ em, lên án mạnh mẽ trước vấn nạn ấu dâm.
Vai trò người giám hộ
Về trách nhiệm của người giám hộ mà cụ thể là mẹ diễn viên Trà My, luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết theo quy định Bộ luật Dân sự, cha mẹ là người đại diện pháp luật cho con khi chưa thành niên. Khi thực hiện các giao dịch phải bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho con chưa thành niên về vật chất, tinh thần, tâm sinh lý...
 |
| Vợ ba gây tranh cãi khi để bé gái 13 tuổi đóng cảnh nóng. |
Theo quy định tại Điều 100, Điều 101 Luật Trẻ em, cha mẹ có trách nhiệm phòng ngừa trẻ em rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, có nguy cơ bị xâm hại hoặc bị xâm hại; đại diện cho trẻ em trong các giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật; chịu trách nhiệm trong trường hợp để trẻ em thực hiện giao dịch dân sự trái pháp luật.
Người giám hộ có chịu trách nhiệm hay không còn tùy thuộc vào việc thẩm định bộ phim này có vi phạm Luật Điện ảnh, Luật Trẻ em và pháp luật liên quan.
Ngoài ra, tùy vào mục đích của người đại diện pháp luật khi để bé gái 13 tuổi đóng phim có cảnh "nóng", tức có vụ lợi, lợi ích vật chất hay có trục lợi trẻ em hay không, để xác định trách nhiệm theo Luật Trẻ em cũng như Luật Lao động, Công ước quốc tế về quyền trẻ em.
Trong trường hợp người giám hộ có hành vi bóc lột trẻ em thì tùy tính chất hành vi, mục đích mà người giám hộ có thể bị xử phạt hành chính.
Kể về bối cảnh để Trà My đến với vai diễn Mây trong Vợ ba, cô bé nói với Zing.vn: "Trước khi nhận lời, bên casting nhiều lần mời cast nhưng tôi đều từ chối. Mẹ khuyên tôi đi thử vì từ chối nhiều ngại quá. Ban đầu, tôi không chịu đi, thậm chí đến lúc mẹ chở đi, tôi còn chưa biết gì về phim và vai diễn này".
Thật khó để xác định mục đích của người giám hộ khi cho phép đứa trẻ 13 tuổi đóng cảnh "nóng", nhưng rõ ràng để Trà My trong vai Mây thì không thể không nhắc đến vai trò của người mẹ.
Không thể bao biện vì nghệ thuật
Luật sư Trần Minh Hùng nhìn nhận chưa bàn đến việc có hay không vi phạm trong kiểm duyệt phim, việc để cô bé Trà My đóng các cảnh nóng chính là hành vi vi phạm pháp luật.
"Trong điện ảnh có khái niệm gọi là đóng thế, không nhất thiết phải dùng trẻ em khi người trưởng thành vẫn có thể đóng thế cảnh đó. Vậy tại sao đạo diễn không sử dụng một diễn viên lớn tuổi hơn mà nhất định phải cho bé 13 tuổi vào vai?", luật sư Hùng gay gắt và cho rằng cách làm này của những người làm phim là vi phạm.
Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Ngọc Việt (Đoàn Luật sư TP.HCM) chỉ ra Điều 25, 26 Luật Trẻ em 2016 quy định trẻ em có quyền được bảo vệ để không bị xâm hại tình dục; trẻ em có quyền được bảo vệ để không bị bố trí công việc hoặc nơi làm việc có ảnh hưởng xấu đến nhân cách và sự phát triển toàn diện.
Không phải ngẫu nhiên mà nhân loại tiến bộ đưa ra hàng loạt các đạo luật và cả Công ước quốc tế về quyền trẻ em để bảo vệ những người dưới 16 tuổi, lứa tuổi chưa phát triển toàn diện về hiểu biết, nhận thức, nhân cách cũng như tâm sinh lý.
 |
| Nhiều cảnh của Trà My trong phim khiến người xem rùng mình. |
"Để bảo vệ trẻ em, Luật Hình sự có quy định rõ tội Dâm ô đối với người dưới 16 tuổi để ngăn chặn những sự đụng chạm, xâm hại thân thể các bé. Nạn nhân trong các vụ ấu dâm còn được giấu mặt, không cho hình ảnh lan truyền; trong khi đó, những cảnh nóng với cô bé 13 tuổi lại được công chiếu rộng rãi và lưu giữ mãi thì không ai lường được những ảnh hưởng về sau", luật sư Việt bày tỏ.
Trao đổi với Zing.vn, đạo diễn của bộ phim - Nguyễn Phương Anh nói: "Tôi đã làm xong tác phẩm của mình, mọi người nhận xét thế nào, tôi cũng không quan tâm. Với các cảnh nóng của Trà My tôi không thấy ai phản đối vì mọi người đều khen cô bé rất tuyệt vời".
Nữ đạo diễn thắc mắc vì sao khán giả lại tập trung mổ xẻ cảnh nóng của Trà My trong phim mà không đánh giá toàn bộ vai diễn của bé.
Luật sư Trần Minh Cường (Đoàn Luật sư TP.HCM) không đồng tình trước cách giải thích này. Theo luật sư, đạo diễn không nên dùng lý lẽ nghệ thuật hay cách diễn xuất của cô bé để bao biện cho việc làm của mình.
"Đạo diễn, nhà sản xuất phim hay ngay cả mẹ cô bé chỉ nhìn thấy cô bé diễn cảnh quay hay, toát lên được ý nghĩa bộ phim, hy sinh vì nghệ thuật mà không hề biết những gì diễn ra bên trong cô bé. Không một ai có thể hiểu được. Ngay cả bản thân Trà My cũng khó có thể hình dung được bản thân bị ảnh hưởng ra sao. Vậy thì nghệ thuật theo cách của bộ phim không bảo vệ được một đứa bé 13 tuổi", luật sư Cường bày tỏ.
 |
| Một phân cảnh trong phim Vợ ba. |
Luật sư Võ Anh Loan (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết dù đạo diễn có bao biện thế nào thì bộ phim vẫn có nhiều cảnh nóng với cô bé 13 tuổi, bản thân em cũng thừa nhận phải đóng những cảnh nhạy cảm. Dù đoàn phim dùng cách quay qua lớp màn hoặc phản chiếu qua gương, qua mặt nước thì cũng không phủ nhận được sự thật là chính cô bé phải thể hiện những cảnh không phù hợp với lứa tuổi.
"Chúng ta đang ra sức bảo vệ trẻ em trước vấn nạn ấu dâm, chúng ta lên tiếng trước tội phạm dâm ô trẻ em nhưng lại để một cô bé 13 tuổi đóng những cảnh gần gũi, đụng chạm với người lớn? Xét về khía cạnh pháp luật là vi phạm, nói về phạm trù đạo đức lại càng không thể chấp nhận được. Rất nhiều diễn viên tham gia xong một bộ phim bị ám ảnh sau đó thời gian dài, ai dám đảm bảo cô bé không bị tác động và ám ảnh?", luật sư Loan nhấn mạnh.
