Những năm gần đây, bang Pennsylvania được coi là “cái nôi” sản sinh ra nhiều đảng viên Cộng hòa nổi bật. Tuy nhiên, diễn biến bầu cử năm 2020 cho thấy phe bảo thủ ở bang này ngày càng mang đậm dấu ấn của cựu Tổng thống Donald Trump, báo Politico bình luận.
Xu hướng "Trump hóa"
Suốt hai tháng qua, các đảng viên Cộng hòa ở Pennsylvania gây chú ý vì nỗ lực giúp cựu Tổng thống Donald Trump lật ngược kết quả bầu cử.
Cụ thể, các nhà lãnh đạo đảng đã kêu gọi giới nghị sĩ tiểu bang tìm cách “trì hoãn” hoặc phản đối phiếu bầu của đại cử tri đoàn.
Thượng nghị sĩ của bang, ông Doug Mastriano, đã xuất hiện ở Điện Capitol hôm 6/1 - thời điểm vụ bạo loạn xảy ra. Ông Mastriano xuất hiện gần một xe bus chính là phương tiện đưa đám đông biểu tình đến tòa nhà quốc hội.
 |
| Thượng nghị sĩ bang Pennsylvania, ông Doug Mastriano, trò chuyện với đám đông biểu tình bên ngoài tòa nhà quốc hội. Ảnh: AP. |
Một quan chức chính phủ tiết lộ rằng Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) liên tục gọi điện đến văn phòng của ông Mastriano sau ngày 6/1, nhằm điều tra thêm về vụ bạo loạn.
Ông Robert Byer, cựu thẩm phán thuộc đảng Cộng hòa kiêm cố vấn pháp lý cho chiến dịch tranh cử của ông George W. Bush vào năm 1988, nhận xét: “Đây không phải là chính đảng mà tôi từng tham gia nhiều năm về trước”.
Ông Byer giải thích: “Tôi không vui nổi khi thấy những người nắm quyền có thể gây ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của cuộc bầu cử tổng thống. Điều này khiến tôi vô cùng trăn trở, với tư cách là một công dân”.
Năm 2016, đảng Cộng hòa tại Pennsylvania dần chuyển sang lập trường cứng rắn, mang lại nhiều thành tựu đáng kể: ông Donald Trump là đảng viên đầu tiên tại bang này được bầu làm tổng thống kể từ năm 1992.
Dù vậy, xu hướng ấy cũng gây ra nhiều thiệt hại, bao gồm việc bị mất ghế thống đốc và giảm ghế thượng nghị sĩ vào năm 2018. Cùng thời điểm này, đảng Dân chủ cũng giành được đa số ghế Hạ viện nhờ thắng ở Philadelphia.
Âm mưu giúp ông Trump "lật kèo"
Báo New York Times hôm 24/1 đưa tin nghị sĩ Scott Perry, một đảng viên Cộng hòa tại bang Pennsylvania, từng giới thiệu ông Trump với ông Jeffrey Bossert Clark - một quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp.
Nghị sĩ Perry muốn ông Trump cân nhắc thay thế quyền Bộ trưởng Tư pháp Jeffrey Rosen bằng ông Clark.
Ông Clark được cho là có cảm tình với chiến dịch “chống bầu cử gian lận” của ông Trump. Ông từng gặp nghị sĩ Perry để bàn luận về việc yêu cầu Bộ Tư pháp gửi thư cho bang Georgia, để tuyên bố mở cuộc điều tra nhằm thay đổi kết quả bầu cử ở bang này.
 |
| Nghị sĩ Scott Perry, đảng viên Cộng hòa tại bang Pennsylvania. Ảnh: Reuters. |
Trước báo giới, nghị sĩ Perry xác nhận vai trò kết nối của mình trong cuộc gặp giữa cựu Tổng thống Trump và ông Clark, nhưng không tiết lộ chi tiết cụ thể.
“Trong bốn năm qua, tôi đã làm việc với Trợ lý Bộ trưởng Clark về nhiều vấn đề pháp lý. Khi cựu Tổng thống Trump hỏi tôi có muốn đề cử ông Clark hay không, tôi buộc phải làm vậy”, ông Perry giải thích.
Cũng theo ông Perry, cuộc trò chuyện giữa 3 người “chỉ xoay quanh tính toàn vẹn của cuộc bầu cử”. Họ nhất trí rằng những cáo buộc cần phải được điều tra để xoa dịu dư luận, cam kết với cử tri về một buộc bầu cử tự do và công bằng.
Ông Clark từ chối bình luận về mối quan hệ với nghị sĩ Perry, đồng thời phủ nhận âm mưu lật đổ quyền Bộ trưởng Tư pháp Rosen. “Tôi chỉ tham gia một cuộc thảo luận thẳng thắn về các lựa chọn cho cựu Tổng thống Trump”, ông Clark cho biết.
Tương lai của phe thân ông Trump
Chính giới tại bang Pennsylvania nhận xét khuynh hướng “Trump hóa” bắt nguồn từ nhiều yếu tố: nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, vai trò của nhà lãnh đạo đối với sự chia rẽ nội bộ đảng, và sự phân cực do truyền thông thúc đẩy.
Bà Sarah Longwell, người đồng sáng lập Dự án Giải trình Trách nhiệm của đảng Cộng hòa, cho biết: “Những hành động gần đây biến nghị sĩ Perry thành một mục tiêu lớn trong danh sách của chúng tôi”.
Dự án nói trên dự định chi 50 triệu USD để giúp các nhà lập pháp trong nội bộ đảng tiến hành luận tội cựu Tổng thống Trump và những người trung thành với ông.
“Bất kỳ ai tìm cách giúp đỡ các nhân viên của cựu tổng thống tại Georgia, nhằm lật ngược kết quả của một cuộc bầu cử công bằng và tự do, đều phải chịu trách nhiệm”, bà Longwell tuyên bố.
Cùng lúc này, Ủy ban Vận động Quốc hội của đảng Dân chủ đang đàm phán với cựu Tổng kiểm toán bang Pennsylvania Eugene DePasquale - một đảng viên Dân chủ đối đầu với ông Perry trong việc giành ghế ở Hạ viện liên bang năm 2020, Politico dẫn một nguồn thạo tin.
 |
| Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP. |
Ông DePasquale và nhiều đảng viên Dân chủ tại Pennsylvania đã kêu gọi ông Perry từ chức, cáo buộc nghị sĩ này “là một phần của nỗ lực đảo chính bất thành”.
Cũng theo ông DePasquale, đảng Cộng hòa sẽ không nhận được sự ủng hộ trong năm 2022, trái ngược tình hình năm ngoái.
Ông DePasquale đã huy động được hàng triệu USD và liên tục giành lợi thế trong các cuộc trưng cầu dân ý. Song ông vẫn thua nghị sĩ Perry 7 điểm. Đây được coi là nỗi thất vọng lớn nhất với các đảng viên Dân chủ tại bang Pennsylvania.
Nhà tư vấn cho đảng Cộng hòa Christopher Nicholas bình luận: “Mọi người đều yêu mến nghị sĩ Perry. Tôi nghĩ điều này đã cứu nguy cho ông ấy. Dù có quan điểm bảo thù nhưng ông ấy là một con người đáng mến”.
