Cựu thủ tướng Malaysia nói không nên quy trách nhiệm cho ông trong vụ bê bối 1MDB, tuyên bố ông không biết gì về số tiền từ ngân sách nhà nước xuất hiện trong tài khoản cá nhân của ông, theo Reuters.
Tuy nhiên, ông giải thích về những khoản tiền mặt lớn, nhiều túi xách hàng hiệu và trang sức bị lực lượng chức năng Malaysia thu giữ tại những ngôi nhà của ông, cho biết chúng đều là quà tặng, không phải được mua bằng tiền ngân sách nhà nước.
"Tôi không hề hay biết"
Trò chuyện với Reuters trong cuộc phỏng vấn đầu tiên sau khi thất bại ở cuộc bầu cử hôm 9/5, ông Najib nói các cố vấn của ông, cùng ban quản lý và điều hành chương trình 1 Malaysia Development Berhad (1MDB), đã không cho ông hay biết về việc giữ trái phép số tiền tình nghi là biển thủ ngân sách nhà nước.
Thủ tướng vừa đắc cử, Mahathir Mohamad, nói với Reuters hôm 19/6 rằng cơ quan chức năng đang xử lý "một vụ án gần như hoàn hảo" trong đó ông Najib bị cáo buộc biển thủ, tham ô và ăn hối lộ liên quan đến chương trình 1MDB. Vụ bê bối là nguyên nhân quan trọng góp phần khiến ông thất cử sau một thập kỷ nắm quyền.
Trong cuộc phỏng vấn, ông Najib nói ông không biết liệu hàng trăm triệu USD được chuyển qua tài khoản cá nhân của ông có phải là từ 1MDB hay không, và liệu số tiền từ ngân sách dự án cuối cùng có được "rửa" để mua nhiều tài sản trên toàn cầu, bao gồm du thuyền, tranh vẽ, đá quý và các bất động sản giá trị, hay không.
 |
| Ông Najib trong cuộc phỏng vấn với Reuters. Ảnh: Reuters. |
"Tôi không liên quan đến du thuyền, các bức tranh... Tôi chưa bao giờ nhìn thấy những bức tranh đó hay bất cứ thứ gì như thế", ông Najib nói.
"Tôi không hay biết về những việc mua bán này. Việc này được tiến hành mà tôi không hề biết gì. Tôi sẽ không bao giờ cho phép sử dụng ngân sách 1MDB để mua những thứ đó. Tôi đã tại chức khá lâu, tôi biết điều gì đúng và điều gì sai", ông nói trong cuộc phỏng vấn diễn ra ở căn villa hướng biển tại một khách sạn năm sao trên đảo nghỉ dưỡng Langkawi của Malaysia.
Ông quy trách nhiệm cho ban điều hành 1MDB, nói nghĩa vụ của họ là cho ông biết nếu có chuyện gì đó không đúng.
Trông khá thoải mái với áo thun đen và quần nâu, ông Najib nói ông đang tận hưởng việc chơi golf, ăn uống và dành thời gian cho người thân. Gia đình ông đã đặt căn villa này nhân thánh lễ Eid của người Hồi giáo.
Quà cưới
Các nhà điều tra vụ 1MDB cho biết họ tin rằng ông Najib và vợ ông Rosmah Mansor đã tích lũy được một lượng lớn tài sản bằng tiền từ ngân sách nhà nước. Bà Rosmah xuất hiện một lúc ngắn trong cuộc phỏng vấn nhưng ông Najib nói bà sẽ không trả lời.
Gần 300 hộp đựng túi xách hàng hiệu và hàng chục túi chứa đầy tiền mặt và đồ trang sức nằm trong số những đồ vật bị cảnh sát tịch thu khi lục soát những nơi liên quan đến gia đình Najib. Các món đồ bao gồm túi xách Birkin của thương hiệu hàng xa xỉ Hermes, mỗi chiếc trị giá hàng trăm nghìn USD.
 |
| Hộp đựng túi xách bị tịch thu từ những ngôi nhà của ông Najib ở Kuala Lumpur. Ảnh: AFP/ST. |
Ông Najib cho biết việc tịch thu công khai số túi xách và các món đồ xa xỉ khác tạo ra nhận thức tiêu cực nhưng phần lớn trong đó là quà tặng cho vợ và con gái ông, không liên quan đến 1MDB.
"Vâng, chúng là quà tặng, riêng những món cho con gái tôi thì còn được ghi rõ là từ ai, khi nào", ông nói, cho biết thêm rằng rất nhiều trong số đó là quà cưới.
Ông Najib nói con rể Daniyar Nazarbayev, cháu trai của Tổng thống Kazakstan Nursultan Nazarbayev, cũng tặng nhiều túi xách cho bà Rosmah. "Mọi người có thể cảm thấy khó hiểu, nhưng con rể của tôi chẳng hạn, cậu ấy mua túi Birkin năm hay sáu chiếc một lần từ chỗ nào đó mà cậu ấy biết", ông nói.
"Gia đình cậu ấy có cách nào đó, vì vậy không liên quan gì đến 1MDB nếu là từ Kazakhstan".
Ông cũng cho biết 114 triệu ringgit được tìm thấy tại nhà ông ở Kuala Lumpur là ngân sách của đảng Tổ chức Quốc gia Mã Lai Thống nhất (UNMO), nơi ông là chủ tịch cho đến khi từ chức không lâu sau cuộc bầu cử. UMNO là một phần của liên minh Barisan Nasional đã thua cuộc bầu cử.
 |
| Ông Najib và bà Rosmah vào tháng 4/2018. Ảnh: AFP. |
Kim cương hồng
Các công tố viên Mỹ cho rằng hơn 4,5 tỷ USD tiền ngân sách 1MDB đã được rửa thông qua một mạng lưới giao dịch phức tạp và các công ty vỏ bọc. Bộ Tư pháp Mỹ đã đệ đơn kiện để lấy về khoảng 1,7 tỷ USD trong các tài sản được cho là bị đánh cắp từ 1MDB.
Những thứ này bao gồm một bức tranh của Picasso, bất động sản xa hoa ở Nam California và New York, cổ phần trong một công ty sản xuất ở Hollywood và một du thuyền trị giá 265 triệu USD, cùng hơn 200 triệu USD trang sức, gồm một dây chuyền có mặt đính viên kim cương hồng 22 cara.
Ông Najib nói số trang sức này vốn là một món quà cho vợ ông nhưng bà Rosmah chưa bao giờ nhận.
"Và cho đến hôm nay chúng tôi không biết... bà ấy nói rằng món đồ đó không phải của bà", ông Najib nói.
Trong cuộc phỏng vấn, ông Najib lần đầu tiên kể chi tiết về Low Taek Jho, một nhà tài phiệt Malaysia thường được biết đến với tên Jho Low. Các nhà điều tra của Mỹ và Malaysia đã xác định Jho Low là nhân vật chủ chốt được hưởng lợi từ 1MDB.
Ông Najib cho biết ông cảm thấy các mối liên hệ của ông Low ở Trung Đông, đặc biệt là với Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), có thể hữu ích trong việc thu hút những nơi đó đầu tư nhiều hơn vào Malaysia.
Nhưng ông nói ông chưa bao giờ chỉ thị ông Low tham gia 1MDB, và không kiểm soát được những việc doanh nhân này làm.
"Tôi không đưa ra chỉ thị nào cho cậu ấy, nhưng cậu ấy tình nguyện làm một số việc mà cậu ấy cho là sẽ có ích cho 1MDB. Nhưng bất cứ điều gì cậu ấy làm cuối cùng là trách nhiệm của ban quản lý và điều hành dự án", Najib khẳng định.
Malaysia đang tìm cách bắt giữ Low, người được cho là đang sống ở nước ngoài.
Ông Najib mô tả con trai Riza và ông Low là bạn nhưng nói rằng ông không biết về bất kỳ giao dịch nào liên quan đến 1MDB tại công ty của Riza ở Hollywood, nhà sản xuất của phim "The Wolf of Wall Street" cùng nhiều phim khác.
Khi được hỏi liệu ông có còn liên lạc với ông Low, cựu thủ tướng Malaysia nói: "Chúng tôi đã cắt đứt liên lạc một lần nữa. Tôi không biết cậu ấy ở đâu".
 |
| Low Taek Jho và tài tử Leonardo DiCaprio của phim "The Wolf of Wall Street". Ảnh: SCMP. |
Liên hệ với Saudi
Ông Najib đã liên tục phủ nhận mọi hành vi sai trái trong chương trình 1MDB. Ông cho biết 681 triệu USD được chuyển vào tài khoản cá nhân của ông là một khoản quyên góp từ Saudi Arabia, không phải là số tiền bị chiếm đoạt từ 1MDB như các đơn kiện của Mỹ cáo buộc.
Ông Najib cho biết ông đã nhận được sự bảo đảm từ cố quốc vương Abdullah bin Abdulaziz Al Saud rằng Saudi Arabia sẽ gửi một khoản quyên góp.
"Tất cả những gì tôi biết, tôi thực sự tin rằng số tiền này đến từ người Saudi, từ vua Abdullah theo lệnh của ngài ấy", ông Najib nói.
Ông nói ông không biết về bất kỳ giao dịch nào liên quan đến tài khoản cá nhân của mình, vì ông đã bổ nhiệm Nik Faisal Ariff Kamil, giám đốc của SRC International, một đơn vị trước đây thuộc 1MDB, làm người quản lý.
Cơ quan chống tham nhũng của Malaysia đã có lệnh bắt giữ Nik Faisal nhưng không biết hiện người này ở đâu.
Không muốn chạy trốn cả đời
Cựu thủ tướng cho biết ông quyết tâm ở lại Malaysia và đấu tranh chống lại các cáo buộc, ngay cả khi ông phải đối mặt với khả năng ngồi tù.
"Không, tôi chưa bao giờ có kế hoạch đi khỏi đây. Bởi vì nếu tôi bỏ đi, người ta sẽ nghĩ tôi có tội", ông nói.
"Tôi không thể là kẻ chạy trốn suốt quãng đời còn lại của mình. Tôi muốn tên tuổi mình trong sạch".
