Sản phụ Bùi Thị Lan Hương, 30 tuổi, tại xã Thống Nhất, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh, tiền sử khỏe mạnh, đã có một con 14 tháng tuổi, lần này mang thai tuần thứ 35 nhưng bất ngờ bị nhiễm cúm A.
Theo chia sẻ của người nhà, từ ngày 18/3, bệnh nhân có biểu hiện của hội chứng cúm (sốt, đau mỏi toàn thân, mệt, vã mồ hôi…) tự điều trị không khỏi. Đến ngày 23/3, bệnh nhân không đỡ sốt, ho, khó thở nhiều và vào khám tại bệnh viện Bãi Cháy. Tại đây chị Hương có biểu hiện suy hô hấp nặng dần, chụp X-quang thấy tổn thương mờ lan tỏa hai phổi, nên đã được chẩn đoán viêm phổi nặng nghi do cúm A. Bệnh viện Bãi Cháy đã phải đặt nội khí quản và chuyển khoa Hồi sức tích cực, bệnh viện Bạch Mai.
Tại bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch, suy hô hấp nặng, phổi tổn thương gần hết, nguy cơ tử vong cao…
Theo chẩn đoán của bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân đã nhiễm hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS) – viêm phổi do cúm A và kết quả xét nghiệm cho thấy bị nhiễm cúm A/H1N1.
Tại đây, bệnh nhân đã được điều trị bằng các biện pháp hồi sức tích cực như thở máy với các biện pháp tốt nhất để cải thiện oxy máu; thuốc kháng virus sớm; kháng sinh và lọc máu liên tục để loại bỏ các yếu tố làm nặng bệnh. Sau 1 ngày, tình trạng xấu hơn, nguy cơ tử vong cả mẹ và con.
 |
| Nhiều sản phụ bị nhiễm cúm H1N1 đã được cứu sống. (Ảnh minh họa: Infonet) |
Bệnh viện Bạch Mai đã nhanh chóng hội chẩn, quyết định mổ lấy thai. Cháu bé được tiến hành hỗ trợ hô hấp (thở máy và chăm sóc đặc biệt 4 - 5 ngày). Tình trạng cháu bé có tiến triển tốt hơn những ngày sau đó.
Về phía người mẹ, tình trạng tổn thương phổi tiến triển nhanh hơn đến mức nguy kịch, oxy trong máu rất thấp, không đáp ứng với thở máy nồng độ oxy tối đa, xuất hiện thêm tràn khí màng phổi cả hai bên nên phổi không còn khả năng trao đổi oxy. Người mẹ nhanh chóng bị đẩy vào trạng thái cực kỳ nguy kịch, không còn khả năng cứu chữa (phổi không còn nơi để trao đổi khí).
Bệnh viện nhanh chóng mở màng phổi cả hai bên để dẫn lưu khí bằng hai dẫn lưu rất lớn, hút khí liên tục, điều chỉnh liên tục các thông số máy thở để bệnh nhân không tử vong.
Sau đó, bằng tất cả các nỗ lực về chuyên môn và trang thiết bị hiện đại nhất, Ban giám đốc bệnh viện đã quyết định áp dụng kĩ thuật “tim phổi nhân tạo tại giường” cho bệnh nhân. Đây được coi là cứu cánh cuối cùng cho những trường hợp như thế này.
Kĩ thuật “tim phổi nhân tạo tại giường - ECMO” là một kĩ thuật tiên tiến, hiện đại và hiệu quả cao đã được áp dụng tại khoa Hồi sức tích cực để cứu sống hàng chục bệnh nhân viêm cơ tim cấp có biến chứng sốc tim, ngừng tim trong 2 năm qua. Tuy nhiên, đây là lần đâu tiên áp dụng hỗ trợ phổi (phổi nhân tạo) cho một bệnh nhân tổn thương phổi nặng do cúm A.
Ngày 26/3, bệnh nhân được tiến hành kĩ thuật ECMO một cách thuận lợi ban đầu. Sau khi máy tim phổi nhân tạo hoạt động thuận lợi, phổi của bệnh nhân được chuyển về chế độ thở tối thiểu để “nghỉ ngơi, và chờ hồi phục”. Lúc này, oxy trong máu máu cải thiện ít một cho đến khi đạt ngưỡng tối thiểu, đảm bảo có thể duy trì sự sống.
Chị Hương được theo dõi thường xuyên liên tục các chỉ số sinh tồn trên các máy theo dõi, phát hiện và xử trí kịp thời từ những thay đổi nhỏ nhất, kết hơp các chỉ số xét nghiệm đông máu, tế bào máu, sinh hóa, X-quang phổi để đề ra phương pháp điều trị từng giờ.
Trong ngày thứ 2 sau khi tiến hành ECMO, sản phụ loạn nhịp tim phức tạp. Sau khi hội chẩn cấp, bệnh nhân được đặt máy tạo nhịp bằng điện cực dán dưới da để kiểm soát nhịp tim.
Sau hơn 1 tuần, bệnh nhân có rối loạn đông máu nặng, có ngày truyền gần 3000 ml các chế phẩm máu. Qua 12 ngày, phổi đã có dấu hiệu hồi phục nên dừng hỗ trợ “phổi nhân tạo”.
Sau khi phổi thực sự đã hồi phục tốt, không cần thở máy, các bác sĩ quyết định ngừng máy ECMO. Bệnh nhân được rút ống nội khí quản sau đó. Chị Hương không sốt, tự thở khí trời hoàn toàn, không cần hỗ trợ hô hấp nào khác nên được dừng hết tất cả các loại thuốc. Theo đánh giá của các chuyên gia đầu ngành, chị Hương hoàn toàn có thể trở về với cuộc sống bình thường mà không mang theo biến chứng gì.
Đây có thể được coi là thành công vượt bậc trong công tác chuyên môn của bệnh viện Bạch Mai nói riêng và ngành Y nói chung.
