Sau khi tuyển Việt Nam trở thành đội bóng hàng đầu khu vực Đông Nam Á, giờ là lúc cầu thủ phải đặt ra mục tiêu mới đầy tham vọng và thách thức hơn.
Huấn luyện viên Bert van Marwijk thấy tận mắt được sự phát triển của những đội tuyển ở Đông Nam Á. Tháng 11/2019, nhà cầm quân người Hà Lan dẫn dắt tuyển UAE chạm trán Việt Nam tại vòng loại World Cup 2022 và nhận cú sốc lớn. Ông và các học trò gục ngã với tỷ số 0-1 bởi bàn thắng đẳng cấp của tiền đạo Tiến Linh.
Theo HLV Van Marwijk, người từng đưa tuyển Hà Lan tới vị trí á quân của World Cup 2010, bóng đá Việt Nam còn có thể tiến bộ, nếu lứa cầu thủ hiện tại được sang châu Âu thi đấu hoặc rèn luyện trong môi trường bóng đá đẳng cấp và chuyên nghiệp như Nhật Bản. Thách thức khẳng định mình nơi xứ người không hề dễ dàng, nhưng chiến lược gia người Hà Lan tin cầu thủ Việt Nam có thể làm được.
 |
| Cựu HLV tuyển UAE Bert van Marwijk nhìn thấy sự tiến bộ của bóng đá Việt Nam. Ảnh: Minh Chiến. |
Khác biệt giữa cầu thủ châu Âu và châu Á nằm ở đâu?
- Là HLV giàu kinh nghiệm khi từng làm việc ở châu Á và châu Âu, theo ông, đâu là sự khác biệt giữa cầu thủ châu Á và châu Âu?
- Giữa cầu thủ châu Á và châu Âu có sự khác biệt lớn, đó là việc cầu thủ châu Âu đến với bóng đá khi còn rất trẻ. Đầu tiên, mỗi bậc phụ huynh ở châu Âu xác định rất rõ ràng muốn con họ trở thành cầu thủ giỏi. Vì vậy, khi đến độ tuổi phù hợp, họ gửi con mình vào các câu lạc bộ.
Ở mỗi khu làng dù là nhỏ nhất, vẫn luôn có CLB với điều kiện vật chất tốt. Và ngay cả những đội bóng "tí hon" cũng sở hữu nhiều HLV có đầy đủ bằng cấp và biết cách huấn luyện cho những "viên ngọc thô" để giúp họ phát triển hơn. Nhìn từ Hà Lan, có thể thấy các CLB lớn và thành công sẽ mua những cầu thủ giỏi từ khi họ còn rất trẻ.
Ở đâu cũng có những cầu thủ giỏi. Vấn đề là làm sao để phát triển họ thêm nữa.
HLV Bert van Marwijk
Lúc này, những tài năng kể trên sẽ được đối đầu với các cầu thủ giỏi hơn, cũng như được chỉ dẫn bởi các HLV xuất sắc. Điều đó giúp họ hoàn thiện mình, trở thành cầu thủ chững chạc và mạnh mẽ hơn. Ở Hà Lan và phần còn lại của châu Âu, các giải đấu được tổ chức để những tài năng trẻ thi thố tài năng. Điều này giúp cầu thủ nâng cao trình độ thi đấu.
Nhờ điều đó, khi "những viên ngọc thô" bước vào độ tuổi 17, 18, 19 hay 20, đó là cầu thủ được trang bị đầy đủ kinh nghiệm thi đấu. Kỹ thuật, nhãn quan chiến thuật, thể lực và tâm lý của lứa này cũng ở trình độ cao.
Với những cầu thủ châu Á, do xuất phát điểm rất khác, vì vậy khó để vươn tới trình độ như châu Âu. Lấy ví dụ, có bao nhiêu HLV sở hữu bằng cấp ở Việt Nam? Liệu rằng tại Việt Nam có sân chơi chất lượng để cầu thủ trẻ thi đấu mỗi tuần hoặc cho phép những tài năng triển vọng thử sức bản thân để tiếp tục phát triển?
Nhiều quốc gia ở châu Á đang khát khao vươn mình để mạnh mẽ hơn, thế nhưng nếu muốn đạt được điều đó, họ phải xây dựng được những CLB có cơ sở hạ tầng vững mạnh, sở hữu sân bãi chất lượng, đảm bảo cho cầu thủ được thi đấu trong môi trường giàu tính cạnh tranh, và được chỉ dẫn bởi các HLV giỏi. Một quốc gia còn phải có tầm nhìn và kế hoạch cụ thể để phát huy mọi thứ tốt nhất. Ở đâu cũng có những cầu thủ giỏi. Vấn đề là làm sao để phát triển họ thêm nữa.
- Khi dẫn dắt tuyển Saudi Arabia, Australia và UAE, ông từng chạm trán nhiều đội tuyển châu Á, trong đó có Việt Nam, vậy ông đánh giá thế nào về chất lượng cầu thủ Đông Nam Á?
- Lúc huấn luyện tuyển UAE chạm trán Malaysia và Thái Lan, tôi nhận ra trình độ của các đội tuyển này tiến bộ hơn 2 năm trước rất nhiều so với thời điểm khi tôi còn dẫn dắt tuyển Saudi Arabia. Thái Lan có những tuyển thủ quốc gia chơi bóng ở giải J.League (Nhật Bản) rất chuyên nghiệp như Chanathip Songkrasin và Theerathon Bunmathan. Họ còn sở hữu những gương mặt trẻ triển vọng như Supachok Sarachat và Ekanit Panya.
Việt Nam cũng khiến tôi rất ấn tượng. Quang Hải sở hữu cái chân trái rất tuyệt và có thể điều bóng tới bất kỳ vị trí nào trên sân. Tuy vậy, cá tính của anh ấy là điều tôi thích nhất. Quang Hải luôn muốn có bóng và nhận trách nhiệm tổ chức. Tiền vệ này có phong cách giống như: "Hãy trao bóng cho tôi, và tôi sẽ tạo ra những gì hay nhất".
Tất cả đội tuyển đều cần cầu thủ như vậy. Nguyễn Tiến Linh cũng là tiền đạo đã gây cho UAE nhiều khó khăn. Anh ấy cao, mạnh mẽ và còn rất trẻ.
- Theo ông, tuyển Việt Nam liệu có tiềm năng phát triển hơn Australia?
- Tôi biết Australia là tên tuổi lớn và có danh tiếng trong làng bóng đá châu Á. Tuy vậy, họ chỉ có 26 triệu dân, và bóng đá chỉ là môn thể thao được ưa chuộng thứ tư ở đây, sau rugby, cricket và bóng bầu dục. Còn Việt Nam có gần 100 triệu dân, và tôi thấy được tình yêu của họ với bóng đá cuồng nhiệt thế nào.
Vì vậy, Việt Nam có rất nhiều tiềm năng phát triển bóng đá. Khác biệt giữa hai nền bóng đá nằm ở chỗ Australia có nhiều tuyển thủ chơi bóng tại châu Âu. Họ có thể không thi đấu ở những sân chơi đẳng cấp nhất, nhưng lại rất chuyên nghiệp.
Liên đoàn Bóng đá Australia cũng được tổ chức rất tốt và luôn có hội đồng hỗ trợ cho ĐTQG như bộ phận y tế, khoa học thể thao và nhiều chuyên gia trong lĩnh vực kỹ thuật. Cùng nhau, họ giúp cho ĐTQG Australia phát triển hơn. Đây là cách Australia tạo ra khác biệt ở châu Á.
 |
| Văn Hậu có thể hình rất lý tưởng. Ảnh: Minh Chiến. |
Tương lai chờ Văn Hậu
- Hồi tháng 11/2019, ông từng dẫn dắt tuyển UAE và chạm trán Việt Nam tại vòng loại World Cup 2022. Ở trận đấu đó, Đoàn Văn Hậu có để lại ấn tượng gì trong mắt ông?
- Chúng tôi đã phân tích tuyển Việt Nam rất kỹ trước trận đấu và biết Đoàn Văn Hậu có thể trở thành hiểm họa đáng gờm. Anh ấy sở hữu thể lực dồi dào, tốc độ và luôn đảm bảo an toàn cho biên trái.
Tôi nghĩ UAE đã giải quyết rất tốt bài toán ở 2 biên trong trận gặp Việt Nam. Thế nhưng, Văn Hậu quá khỏe, cao và lại xử lý bóng rất tốt. Anh ấy còn có thể tung ra những đường tạt bóng với độ chính xác cao. Văn Hậu mới 20 tuổi và vẫn còn phát triển hơn nữa.
- Văn Hậu là cầu thủ Việt Nam duy nhất chơi bóng tại SC Heerenveen. Tuy vậy, anh ấy mới làm quen với môi trường mới và chưa được trao nhiều cơ hội thi đấu. Vậy Văn Hậu cần làm gì để cải thiện tình hình?
- Rất khó để Văn Hậu có thể thích nghi nhanh với môi trường bóng đá ở SC Heerenveen. Anh ấy còn trẻ, lại một mình đến Hà Lan, vùng đất với văn hóa và triết lý bóng đá khác Việt Nam. Văn Hậu lại chưa giao tiếp được tiếng Hà Lan với những đồng đội trong phòng thay đồ.
Trên sân tập và cả phong cách chơi bóng, mọi thứ đều hoàn toàn mới. Vì vậy, dễ hiểu cho những khó khăn Văn Hậu gặp phải. Bóng đá không chỉ là vấn đề nằm ở kỹ năng. Văn Hậu cần thích nghi nhanh với hoàn cảnh. Một khi cảm thấy ổn và quen được với môi trường mới, tôi tin Văn Hậu sẽ có nhiều cơ hội thi đấu.
- Sang châu Âu thi đấu là giấc mơ của bất kỳ cầu thủ Đông Nam Á nào, nhưng họ có cần làm điều đó bằng mọi giá?
- Đúng vậy. Australia là bằng chứng cho điều đó. Nhật Bản cũng làm điều tương tự, hay Qatar, nhà vô địch của châu Á. Như Australia, Nhật Bản có nhiều tuyển thủ chơi bóng tại châu Âu, nơi giúp họ phát triển hơn. Thi đấu tại châu Âu còn giúp cầu thủ biết được cách làm sao để chơi bóng ở đẳng cấp cao nhất. Qatar xây dựng được ĐTQG mạnh bằng cách tuyển chọn và tìm kiếm những tài năng bên ngoài quốc gia của họ.
Văn Hậu có thể trở thành hình mẫu tuyệt vời cho những tài năng trẻ ở Việt Nam.
HLV Bert van Marwijk
Với cầu thủ Việt Nam, điều quan trọng là phải được thi đấu ở những sân chơi tốt, nơi có nhiều cầu thủ xuất sắc. Đó là cách duy nhất để trình độ cầu thủ được nâng tầm. Nếu không thể sang châu Âu, cầu thủ Việt Nam hãy cố gắng tìm đến thi đấu ở Nhật Bản hay giải VĐQG mạnh khác.
Nói tới đây, Văn Hậu có thể trở thành hình mẫu tuyệt vời cho những tài năng trẻ ở Việt Nam. Khi chơi tốt ở châu Âu, cậu ấy có thể truyền tải nguồn cảm hứng và thông điệp đến phần còn lại rằng: “Tôi cũng làm được như vậy”.
- Nhiều HLV châu Âu không đánh giá cao nhãn quan chiến thuật của cầu thủ Đông Nam Á, ông có nghĩ đây là điểm yếu lớn nhất của cầu thủ Đông Nam Á?
- Tôi không nghĩ vậy. Điều đó thuộc về quá khứ. Ngày nay, qua tivi, tôi nghĩ tất cả có thể theo dõi được những giải đấu lớn và học được cách tổ chức một đội bóng. Thực tế là Việt Nam đang làm rất tốt khía cạnh này.
Tôi thấy HLV của tuyển Việt Nam đã chọn được cách chơi nhất định, và các cầu thủ cũng hiểu rất rõ những gì HLV truyền tải. Lúc có bóng và khi không có bóng, cầu thủ Việt Nam luôn biết phải làm gì. Nếu muốn gặt hái thành công, đó là một trong những yếu tố rất quan trọng.
- Xin cám ơn ông về cuộc trò chuyện này!
