V.League 2017 có thể coi là đỉnh điểm của vấn nạn trọng tài, khi các sự cố liên tiếp xảy ra ở hầu như tất cả các vòng. Sau rất nhiều scandal nổi cộm, danh sách trọng tài bị kỷ luật cũng dài ra vô tận. Gần đây nhất, trợ lý Phan Việt Thái bị đình chỉ làm nhiệm vụ, tiếp đó trọng tài chính Trần Xuân Nguyện và trợ lý Phạm Phú Hưng cũng chung số phận.
Luôn luôn phải trả lời những câu hỏi đúng - sai sau những tiếng còi gây tranh cãi của các đồng nghiệp, đàn em, cựu còi vàng Dương Mạnh Hùng đúc rút lại vấn đề: tất cả những yếu kém của trọng tài ngày hôm nay là hậu quả từ khi ông Mùi lên nắm quyền.
Trọng tài Trần Xuân Nguyện mới phải nhận án kỷ luật treo còi, nhưng điều đó chỉ khiến người ta thêm bất phục công tác điều hành. Ảnh: Quốc Bảo. |
“Từ năm 2005, sau cơn bão tiêu cực trọng tài, một số trọng tài cứng, kỳ cựu hoặc nghỉ, hoặc đi tù. Lúc đó, ông Nguyễn Văn Mùi được bổ nhiệm Chủ tịch Hội đồng trọng tài. Danh nghĩa là vực dậy, tái thiết công tác trọng tài, nhưng kỳ thực, ông Mùi chỉ tận dụng lúc tan hoang ấy để xây dựng cái hệ thống riêng nằm dưới sự điều khiển của mình”, ông Hùng nhớ lại.
Vào thời điểm trước khi xảy ra bão tiêu cực, ông Mùi không có quyền hành gì đặc biệt và cũng không sai bảo được ai. Khi ấy, Chủ tịch Hội đồng trọng tài là ông Nguyễn Ngọc Minh, một người “không quá giỏi về chuyên môn nhưng cũng không dùng quyền lực của mình để tác động đến cấp dưới làm nhiệm vụ”.
Tuy nhiên, mọi chuyện biến tướng khác hẳn kể từ khi ông Mùi được trao quyền trượng. “Ông Mùi nói từ 3 đến 5 năm là đủ để làm nên một thế hệ trọng tài mới, tốt hơn, nhưng thực tế thì công tác tuyển chọn, đào tạo và tập huấn trọng tài hàng năm chỉ thực hiện cho có bề nổi. Bên trong, chất lượng trọng tài thì không ai để ý, vì mọi tiêu chí đã được đánh giá dựa trên quan hệ, lợi ích nhóm rồi”, ông Hùng chia sẻ.
Bản thân ông Hùng cũng nằm trong nhóm không cùng lợi ích với “vây cánh” của ông Mùi, nên dù là còi vàng 2006, ông vẫn bị loại khỏi danh sách trọng tài 2007.
Ông Hùng phân tích: “Không phải vì tôi bị gạt khỏi cuộc chơi mà tôi căm phẫn. Cái khiến tôi phải nói rõ ra cho công luận hiểu là sự bất công, là những sợi dây mờ ám trong cách điều hành trọng tài của ông Mùi. Nhiều anh em trọng tài có tâm, có trình độ đã phải chịu thiệt thòi khi không nằm trong cái vòng sai khiến đó. Nhiều người trụ lại thì chuyên môn kém, nghiệp vụ nắm còn không vững”.
Theo ý kiến của ông Dương Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng trọng tài quốc gia khi đó (nay là Trưởng ban trọng tài VFF) Nguyễn Văn Mùi làm nát bét đội ngũ trọng tài nội trong gần 12 năm qua là vì 3 yếu tố: tuân lệnh cấp trên, phục vụ lợi ích nhóm và gia đình trị.
Trọng tài Nguyễn Trọng Thư là hiện thân của cái gọi là "gia đình trị" của triều đại ông Mùi. Ảnh: Quốc Bảo. |
“Có những người còn là “bố” của ông Mùi, sai khiến ông Mùi, tôi biết”, cựu còi vàng chua chát. Ông nói rằng có một sợi dây ngầm xuyên giữa lòng bóng đá nội, thao túng tất cả các ngóc ngách, mà trọng tài chỉ là một con tốt thực thi nhiệm vụ, lúc yên ổn thì không sao, nhưng lúc có chuyện là bị lôi ra thí.
Ông Hùng lý giải: “Người ta chỉ nhìn thấy trọng tài sai, trọng tài bị xử mà không biết rằng cái mấu chốt, cái bản chất nằm ở thượng tầng. Bây giờ, phân công trọng tài giao cho Phó ban Dương Văn Hiền, thực ra là chúng ta đang chấp nhận một biến tướng của quyền lực cũ của ông Mùi thôi chứ có gì cách mạng đâu”.
Và ông Hùng chỉ ra 2 điều sai lớn nhất của ông Hiền ở 2 vòng đấu gần đây.
“Đầu tiên, sân Pleiku, HAGL được hưởng 3 điểm với bàn thắng sai lè lè thì ông Hiền đè trợ lý Phan Việt Thái ra xử, trong khi trọng tài chính Hoàng Anh Tuấn vô can, vòng sau lại đi làm trọng tài thứ 4 ở Đà Nẵng. Cái này khác gì trọng tài Nguyễn Trọng Thư, vừa để xảy ra vụ Long An, vòng sau đã ngồi bàn ở Hàng Đẫy?
Tiếp theo đó, vẫn sân Pleiku, HAGL mất 3 điểm với những pha cắt còi tranh cãi, thì ông Hiền lại kỷ luật cả trọng tài chính Trần Xuân Nguyện lẫn trợ lý Phạm Phú Hưng. Nói một cách công bằng thì Nguyện quá dở, nhưng Nguyện không sai, trong cả chuyện từ chối bàn thắng của HAGL, công nhận bàn thắng cho Thanh Hoá đến thẻ đỏ của A Hoàng.
Vậy thì so Nguyện với Tuấn, Nguyện có phục không? Các trọng tài khác có phục không? Ông Hiền làm như thế chỉ càng thêm mất lòng tin của chính trọng tài vào Ban trọng tài. Còn lòng tin của người hâm mộ thì chết đã lâu lắm rồi”, ông Hùng bức xúc.
Và ông kết luận: có thể trọng tài Việt Nam tốt lên, có thể không, nếu người ta dám mạnh dạn hạ bệ ông Mùi. Nhưng nếu ông Mùi còn ngồi đó, hệ thống của ông còn hoạt động thì chắc chắn cảnh trọng tài bị chê trách, kỷ luật còn diễn ra dài!