Đầu năm 2021, ông Mai Như Pha và vợ là Trương Thị Mỹ Nữ (cùng ngụ huyện Cam Lâm) đem toàn bộ huy chương, bằng khen, kỷ niệm chương được trao tặng trong kháng chiến chống Mỹ tặng cho Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa, sau khi có 2 cán bộ bảo tàng tỉnh đến xin.
Thế nhưng sau đó, hai vợ chồng người cựu binh phải làm đơn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, Sở Văn hóa Thể thao (VHTT) và Bảo tàng tỉnh, đề nghị làm rõ số hiện vật trao tặng này bị biến thành hàng mua bán.
Kỷ vật hiến tặng thành hàng mua bán
Theo ông Pha, những kỷ vật được trao tặng là tâm huyết, xương máu và niềm vinh dự của vợ chồng ông, mong muốn được lưu giữ trong bảo tàng để giáo dục truyền thống cho thế hệ sau.
Tuy nhiên, sau khi trao tặng, vợ chồng ông Pha phát hiện cán bộ bảo tàng có hành vi gian dối, đem hiện vật ra kê giá mua bán, làm hồ sơ giả để trục lợi.
“Đây là một hành vi xúc phạm tới những người cựu chiến binh như chúng tôi, họ đã đem sự hy sinh của chúng tôi quy đổi thành tiền, đem lợi cho cá nhân”, ông Pha phản ánh.
 |
| Kỷ vật vợ chồng ông Pha hiến tặng được cán bộ bảo tàng "phù phép" thành kỷ vật mua bán. Qua 3 lần trả giá, hiện vật được mua với giá 500.000 đồng. Ảnh: Xuân Hoát. |
Cựu binh này đề nghị giám đốc Sở Văn hóa Thể thao, giám đốc Bảo tàng tỉnh trả lại đầy đủ hiện vật đã trao tặng; đồng thời, xử lý nghiêm cá nhân sai phạm và có thư xin lỗi ông.
Theo tìm hiểu của Zing, vào năm 2021, nhân viên Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đến từng nhà vận động các cán bộ cách mạng trên địa bàn xin hiến tặng kỷ vật, để phục vụ trưng bày.
Sau khi các hiện vật hiến tặng được đưa về bảo tàng, ông Mai Ngọc Đa, Trưởng phòng nghiên cứu, sưu tầm, kiêm Phó bí thư Chi bộ Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa, làm tờ trình về danh sách hiện vật dự kiến sưu tầm và trình hội đồng khoa học của bảo tàng xét duyệt để mua hơn 50 hiện vật, nhằm lấy tiền thanh toán từ ngân sách Nhà nước.
41 hiện vật được hiến tặng đều được ông Đa ghi định giá ban đầu là 650.000 đồng/kỷ vật. Thậm chí, 12 hiện vật bình tong được định giá ban đầu lên đến 12 triệu đồng.
Trong tờ trình, ông Đa báo cáo từng hiện vật đều phải trả giá tới 3 lần và qua mỗi lần thương thảo, chủ sở hữu giảm giá 50.000 đồng/hiện vật. Kết quả, tất cả hiện vật "đồng giá" 500.000 đồng.
Đình chỉ rồi cho phục chức
Đến ngày 18/11/2021, một số cán bộ của Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đã làm đơn tố cáo ông Đa có hành vi sai phạm, không tôn trọng những người có tâm huyết trao tặng di vật cho bảo tàng lưu giữ. Cán bộ này bị tố gian dối, đem di vật, hiện vật được trao tặng ra để kê giá thanh toán với bảo tàng nhằm trục lợi cá nhân.
Ngoài ra, đơn tố cáo cũng cho rằng ông Đa không thực hiện đúng thông tư quy định về việc mua sắm hiện vật, tự mình định giá thương thảo mà không bàn với nhân viên trong phòng.
Sau khi nhận được đơn tố cáo, ngày 19/11/2021, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa Mai Chí Hướng ký quyết định tạm đình chỉ chức vụ Trưởng phòng nghiệp vụ Bảo tàng tỉnh đối với ông Mai Ngọc Đa, đồng thời lập tổ xác minh sự việc do ông Hướng làm tổ trưởng.
 |
| Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa ở số 16 Trần Phú, Xương Huân, Nha Trang. Ảnh: Xuân Hoát. |
Tổ xác minh của Bảo tàng kết luận ông Mai Ngọc Đa đã có những sai sót, như đề xuất mua hiện vật mà không đến tận nơi điều tra, chỉ nghe qua điện thoại của cộng tác viên sau đó lấy ảnh minh họa trên mạng; đề xuất thanh toán hiện vật không đúng...
Tổ xác minh kiến nghị kiểm điểm nghiêm khắc, rút kinh nghiệm đối với ông Mai Ngọc Đa.
Nhưng đến ngày 4/1/2022, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa Mai Chí Hướng ký quyết định khôi phục chức Trưởng phòng nghiệp vụ Bảo tàng tỉnh cho ông Mai Ngọc Đa.
Xử lý nghiêm cán bộ vi phạm
Sau khi có đơn của vợ chồng cựu binh Mai Như Pha, tháng 3/2022, Giám đốc Sở VHTT Khánh Hòa Nguyễn Thanh Hà, ký quyết định thanh tra tại Bảo tàng tỉnh.
Kết quả thanh tra được công bố ngày 2/6 xác định ông Mai Ngọc Đa đã không tuân thủ quy trình, quy định chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử trong thực hiện hoạt động nghề nghiệp.
Cụ thể, cán bộ này có hành vi lập danh sách hiện vật dự kiến sưu tầm là kỷ vật kháng chiến chống Mỹ được hiến tặng, để đề xuất hội đồng khoa học Bảo tàng tỉnh thẩm định, xét duyệt mua.
Hội đồng khoa học Bảo tàng tỉnh khi phát hiện sự việc đã không xét duyệt việc mua hiện vật theo đề nghị của ông Mai Ngọc Đa.
"Hành vi lập danh sách, đề xuất hội đồng khoa học Bảo tàng tỉnh thanh toán mua hiện vật được trao tặng dù chưa gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước, đã làm phát sinh đơn thư khiếu nại, tố cáo, tạo dư luận xấu trong nội bộ đơn vị, gây ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh của ngành nói chung và Bảo tàng tỉnh nói riêng”, Giám đốc Sở VHTT Khánh Hòa Nguyễn Thanh Hà, nhìn nhận.
Lãnh đạo Sở Văn hóa khẳng định sai phạm của ông Mai Ngọc Đa đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật và cho biết đã giao Giám đốc Bảo tàng tỉnh thực hiện quy trình xử lý ông Mai Ngọc Đa theo phân cấp quản lý. Việc này phải được báo cáo kết quả thực hiện về Sở trước ngày 30/6.
