Triều Tiên đã xuất hiện tầng lớp “một phần trăm” là những thanh niên trong các gia đình thượng lưu sống chủ yếu ở thủ đô nên được gọi riêng là Pyonghattan (tên ghép giữa Bình Nhưỡng và Manhattan, trung tâm tài chính của cả thế giới ở New York)
“Chúng tôi buộc phải mặc đồ không quá nổi bật, nên mọi người thường đến phòng tập thể dục là cơ hội để họ khoe cơ bắp và một chút da thịt”, cô Lee Seo Hyen, 24 tuổi, nói với tờWashington Post.
Người Bình Nhưỡng "xài sang" như người Hàn Quốc
Phụ nữ khi đi đến phòng tập thường mặc quần bó sát và áo lửng, và thương hiệu họ ưa thích nhất là Elle. Trong khi đó, nam giới chuộng đồ thể thao của các hãng như Adidas và Nike.
Tại khu tổ hợp thể thao - giải trí ở giữa thủ đô Bình Nhưỡng, người dân chạy bộ trên máy, theo dõi các chương trình Disney qua tivi, hoặc tập yoga. Khu này còn có khu tổ hợp phục vụ tiệc cưới, giá thuê có thể đến 500 USD/giờ. Cà phê ở đây có giá bán chủ yếu từ 4 - 8 USD, còn ly mocha đá tốn đến 9 USD.
Đây là những con số rất cao khi lương công viên chức ngay tại Bình Nhưỡng không tới 10 USD/tháng. Tổng thể nền kinh tế Triều Tiên rất lạc hậu, công nghiệp không phát triển. Nhưng nhờ sự phát triển của tầng lớp thương nhân đã giúp thay đổi bộ mặt thủ đô, tạo ra thế hệ người giàu mới.
Bên trong một nhà hàng ở Triều Tiên. Ảnh: WP |
“Đây là nơi rất thú vị. Ở đây thì bạn có thể thấy nó giống bất cứ chỗ nào trên thế giới”, Andray Abrahamian, một người Anh, nói về khu tổ hợp.
Abrahamian đang điều hành chương trình trao đổi cung cấp hỗ trợ tài chính cho người Triều Tiên. Gần đây, anh đã đăng ký chơi bóng quần ở khu phức hợp. “Giá không rẻ đâu, khoảng vài đôla Mỹ một lần, nên chắc chắn chỉ dành cho những người dư dả”, anh nói.
Những người được gọi là Donju (hoặc “ông chủ có tiền”) đã xuất hiện khi Triều Tiên có những bước đi thử nghiệm kinh tế thị trường cách đây 15 năm, và được tạo động lực hơn dưới giai đoạn lãnh đạo của Kim Jong Un.
Những Donju thường nắm giữ các vị trí trong chính phủ, ở những bộ, ngành hoặc trong quân đội, điều hành các công ty nhà nước ở nước ngoài, hoặc kêu gọi thu hút đầu tư vào Triều Tiên. Ngoài ra, họ cũng tìm cách bán mọi tài sản sở hữu như tivi màn hình phẳng cho đến căn hộ.
Dòng tiền kiếm được từ các hoạt động này chảy đều khắp thủ đô, đi từ các khu chợ cho đến những nhà hàng sang trọng ở Bình Nhưỡng.
“Ông Kim Jong Un rất ủng hộ những cơ chế thị trường. Nhiều nhà kinh doanh Triều Tiên mà tôi gặp đã nói, họ chưa bao giờ cảm thấy tốt đẹp như hiện nay”, Andrei Lankov, nhà sử học chuyên về Triều Tiên và từng có thời gian nghiên cứu ở Bình Nhưỡng, nói.
Nhà lãnh đạo thế hệ thứ 3 của Triều Tiên từng tuyên bố ưu tiên quan trọng là cải thiện đời sống nhân dân. Ông ra lệnh xây nhiều công viên giải trí, công viên nước, khu lướt ván, trượt băng, khu nghỉ dưỡng trượt tuyết… Xung quanh thủ đô, các sân bóng chuyền và đánh tennis luôn đầy ắp thanh niên.
Phụ nữ Triều Tiên ăn vận sang trọng và sáng màu hơn. Điểm để nhận ra họ là phù hiệu in hình 2 nhà lãnh đạo Kim Il Sung và Kim Jong Il. Ảnh: WP |
Trong chuyến thăm Bình Nhưỡng vào tháng 5, ba phóng viên của Washington Post đã đi đến một nhà hàng ẩm thực Đức gần Tháp Juche. Trong thực đơn, một phần bít tết với khoai tây nướng đặc biệt có giá đến 48 USD, trong khi món bít tết Wiener có rẻ hơn nhiều là 7 USD. Phần lớn người dân Triều Tiên đến đây chỉ gọi món ăn địa phương, nhưng cũng với cái giá không hề rẻ, 7 USD cho một tô cơm trộn bibimbap.
Khu phức hợp Sunrise cũng có nhiều nhà hàng sushi và đồ nướng. Những nhóm người Triều Tiên khi đến đây ăn tiệc vào cuối tuần thường được phục vụ tư vấn phần thịt bò đặc biệt với giá 50 USD/người.
“Nếu không để ý đến những phù hiệu trên trang phục, bạn có thể tưởng nhầm họ là người Hàn Quốc. Những người Triều Tiên này đang chi từ 10 đến 15 euro cho một bữa ăn”, một người nước ngoài làm việc tại Triều Tiên nói.
Hàng hoá bán với giá "trên trời"
Một trong những dấu hiệu khác cho thấy thu nhập của người Bình Nhưỡng ngày càng dư dả, là sự xuất hiện của các công ty taxi. Người dân khi ra đường thỉnh thoảng dắt chó theo đi dạo. Đây vốn là những điều chưa từng xuất hiện cách đây vài năm.
Phụ nữ Bình Nhưỡng có vẻ được “bật đèn xanh” từ phong cách của cô Ri Sol Ju, đệ nhất phu nhân Triều Tiên, nên đã chọn những trang phục sáng màu và hợp thời hơn.
Khoảng 3 triệu người dân Triều Tiên (so với tổng dân số 25 triệu) sở hữu điện thoại di động. Họ hào hứng dùng ngón tay quét trên màn hình để chia sẻ hình ảnh về gia đình.
Một siêu thị lớn ở Bình Nhưỡng cũng bày bán nhiều hàng hoá nhập khẩu, bao gồm thịt bò từ Australia, cá hồi Na Uy, thực phẩm dinh dưỡng granola… Tất cả đều được dán giá “trên trời”.
Lee Seo Hyeon và anh trai Lee Hyeon Seung (30 tuổi) thuộc nhóm thanh niên có cuộc sống sung túc ở Bình Nhưỡng. Họ đều được du học ở Trung Quốc và thường xuyên đi đi, về về. Bố của Lee là một quan chức cấp cao, được giao nhiệm vụ làm tăng nguồn thu ngoại tệ cho đất nước.
Đối với Hyeon Seung, từ khi còn là thiếu niên, anh đã thường xuyên nghe nhạc Backstreet Boys, Britney Spears trước khi làn sóng K-Pop thâm nhập.
Những người bạn của anh chuộc các thương hiệu thời trang như Uniqlo, Zara, H&M vì “chúng phổ biến và giá cả phù hợp”. “Nhiều người bạn của tôi sống ở nước ngoài và họ thường mang những món đồ này về nước”, Hyeon Seung nói.
Dù được nới lỏng về trang phục, người Triều Tiên vẫn phải ăn vận kín đáo. Ảnh: WP |
Tuy nhiên, họ cũng hiểu những giới hạn nhất định, như váy không được quá ngắn, không được nhuộm tóc… “Nếu trang phục của bạn quá nổi loại, hoặc không phù hợp với chuẩn mực của Triều Tiên, cảnh sát sẽ ghi tên bạn lại và thông báo công khai”, Seo Hyeon nói.
Phẫu thuật thẩm mỹ cũng đã xuất hiện ở Bình Nhưỡng. Một ca tạo mắt 2 mí để cho giống người phương Tây có giá từ 50 - 200 USD, tuỳ vào tay nghề bác sĩ.
“Bạn có thể xin thị thực ra nước ngoài chữa bệnh, những phẫu thuật thẩm mỹ không phải là lý do hợp lý. Trong khi đó, vẻ bề ngoài bắt mắt lại là lợi thế cạnh tranh lớn”, Seo Hyeon chia sẻ.
Tuy nhiên, bao nhiêu trong những sự hào nhoáng này là thực chất? Abrahamian cho rằng, phần lớn những dịch vụ xa xỉ ở Bình Nhưỡng đều chỉ mang vẻ bề ngoài. “Quán cà phê bán với giá này không thu về lợi nhuận bao nhiêu. Họ chỉ thể hiện được sự xa hoa và có vẻ thành thị”, ông nói.
Một trong những sự thay đổi lộ rõ nhất là ngành xây dựng đang bùng nổ ở thủ đô. Nhiều căn hộ chung cư cao tầng mọc lên ở trung tâm thủ đô. Tuy nhiên, khi quan sát kỹ, lớp sơn đang tróc ra ở các mảng tường, nguồn điện cung cấp không ổn định nên phần lớn các căn hộ được mua hết là ở dưới những tầng thấp. Ai mà muốn đi bộ 20 tầng lầu mới được tới nhà!