Pele sinh năm 1940, lớn lên trong gia cảnh nghèo khó nhưng nhanh chóng tạo dựng được tên tuổi của mình với đội trẻ của câu lạc bộ địa phương, Bauru ở bang Sao Paulo. Sau đó, Pele gia nhập Santos vào năm 1956. |
Năm 1956, ở tuổi 16, chàng trai trẻ Edson Arantes do Nascimento chơi trận chính thức đầu tiên với Santos. Ông gắn bó với câu lạc bộ này trong 18 năm, giành hai danh hiệu Copa Libertadores và 6 chức vô địch Brazil. |
Năm 1957, với mùa giải thi đấu chuyên nghiệp trọn vẹn đầu tiên, Pele trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn nhất ở giải vô địch bang Sao Paulo. Năm sau, Santos cán mốc 143 bàn sau 38 trận để giành danh hiệu VĐQG, Pele đóng góp tới 58 bàn, một kỷ lục vẫn còn tồn tại tới ngày nay. |
Pele ra mắt tuyển quốc gia năm 1957 khi mới 16 tuổi. Ông cùng Brazil dự World Cup năm 1958 và sớm gây tiếng vang. Pele vẫy tay mừng chiến thắng sau khi ghi bàn thắng thứ 5 cho Brazil trong trận chung kết World Cup với Thụy Điển. Ông kết thúc giải với 6 bàn, khi đó Pele chưa tròn 18 tuổi. |
Pele khóc bên cạnh thủ môn Gylmar dos Santos Neves sau chiến thắng. Pele viết trong cuốn tự truyện: “Suy nghĩ đầu tiên của tôi là về gia đình mình. Họ có biết rằng chúng tôi là nhà vô địch không? Tôi muốn nói chuyện với bố mẹ nhưng không có điện thoại. 'Con phải nói với bố, con phải nói với bố' là những câu từ tôi gửi về nhà thông qua đài phát thanh quốc tế". |
Pele nhận được nhiều kỳ vọng tại World Cup 1962 ở Chile. Vào thời đó, Pele đã chơi 426 trận và ghi 488 bàn thắng cho câu lạc bộ lẫn tuyển quốc gia. Trong trận ra quân gặp Mexico (Brazil thắng 2-0), "Vua bóng đá" có một pha kiến tạo ở bàn thắng đầu tiên trước khi ghi bàn thứ hai sau tình huống loại bỏ 4 hậu vệ. Tuy nhiên, chấn thương nặng khiến ông bỏ lỡ phần còn lại của giải đấu. |
Khi Pele vắng mặt, Brazil, dưới sự dẫn dắt của Garrincha, tiến thẳng tới trận cuối cùng và giành chức vô địch World Cup lần thứ hai liên tiếp. Pele ôm Amarildo sau chiến thắng 3-1 của Brazil trong trận chung kết với Tiệp Khắc. |
5 tháng trước World Cup 1966 diễn ra tại Anh, Pele kết hôn với Rosemeri dos Reis Cholbi ở Santos, Brazil. Tại đây, họ đến thăm quảng trường St Peter ở Rome trong tuần trăng mật và có buổi tiếp kiến riêng với Giáo hoàng Paul VI. |
Brazil, nhà đương kim vô địch và có cầu thủ hay nhất thế giới trong đội hình, là ứng cử viên cho ngôi vương ở World Cup 1966. Nhưng các đối thủ của Brazil có kế hoạch ngăn Pele bằng những pha vào bóng thô bạo ngay khi ông chạm bóng. Pele chấn thương khi Brazil thua Bồ Đào Nha 1-3 và bị loại ở vòng bảng. Ông tức giận vì không được các trọng tài bảo vệ và thề rằng bản thân đã chơi kỳ World Cup cuối cùng. 4 năm sau, nhận thức sâu sắc về vị trí của mình trong lịch sử, ông đã thay đổi quyết định. |
Brazil đến World Cup 1970 ở Mexico với đội hình tấn công cực mạnh và Pele là đầu tàu. Lần đầu tiên, World Cup 1970 được khán giả toàn cầu theo dõi trực tiếp trên sóng truyền hình. Đây cũng là giải đấu mà người hâm mộ có thể chứng kiến hình ảnh các đội tuyển thông qua chiếc tivi màu. |
Trong trận chung kết, Brazil đè bẹp Italy 4-1 với sức tấn công khủng khiếp. Chiến thắng giúp "Selecao" sở hữu Cúp vàng Jules Rimet vĩnh viễn. Đó là trận cuối cùng trong sự nghiệp World Cup của Pele và giúp ông trở thành cầu thủ duy nhất trong lịch sử 3 lần lên đỉnh thế giới. |
Ở cấp CLB, Pele chơi trận cuối cùng cho Santos vào tháng 10/1974. Dù vậy, ông lập tức trở lại sân cỏ vài tháng sau đó sau khi nhận được một lời đề nghị không thể từ chối. Pele khiến tất cả ngạc nhiên khi khoác áo New York Cosmos ở Mỹ. Họ trả cho ông 7 triệu USD trong hợp đồng 3 năm với tư cách cầu thủ, cộng thêm 3 năm nữa trong vai trò một đại sứ. Trong ảnh, Pele được diện kiến Tổng thống Nixon tại Nhà Trắng. |
Trong ba mùa giải, Pele ghi 65 bàn sau 111 trận cho New York Cosmos. Ông đưa họ đến chức vô địch quốc gia Mỹ năm 1977. Đội bóng với sự xuất hiện của Pele trở thành một hiện tượng thương mại. Họ thường xuyên bán hết vé dù sân vận động có sức chứa tới 60.000 chỗ ngồi. |
Niềm vui của Pele khi chứng kiến Brazil nâng cao chiếc cúp vô địch thế giới một lần nữa vào năm 2002 với mũi nhọn Ronaldo trong đội hình. Ông có mặt để chúc mừng đội nhà sau chiến thắng 2-0 trước Đức ở chung kết diễn ra tại sân vận động Yokohama, Nhật Bản. |
Dù chưa bao giờ là thành viên của một đảng chính trị, Pele được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Thể thao Brazil năm 1995, phục vụ đến năm 1998. Với danh tiếng và tầm ảnh hưởng của mình, ông được trao trọng trách cao cả làm trong sạch các cơ quan bóng đá vốn nổi tiếng hỗn loạn và tham nhũng ở Brazil. |
Trong những năm cuối đời, Pele thường xuyên đến bệnh viện chăm sóc sức khỏe. "Vua bóng đá" trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 82 sau quãng thời gian dài chống chọi với bệnh ung thư. Pele và Diego Maradona là hai trong số những nhân vật kiệt xuất của lịch sử bóng đá. Năm 2020, huyền thoại người Brazil từng có phát ngôn gây xúc động sau sự ra đi của Maradona: "Một ngày nào đó, tôi và Maradona sẽ cùng nhau chơi bóng trên thiên đường". |
Những cuốn sách hay về thể thao
Tủ sách thể thao mang tới những câu chuyện thể thao quá khứ và hiện tại, những bí mật hậu trường, những giải đấu, ký ức của những cựu danh thủ, HLV, các huyền thoại như Sir Alex Ferguson, Steven Gerrard, Park Hang-seo, Lê Công Vinh...