 |
Theo Bloomberg, nếu giành chiến thắng trước Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng vào tháng 11 tới, ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden sẽ cần cân nhắc nên hủy bỏ, giữ lại hay leo thang đòn thuế trừng phạt đánh lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.
Cựu phó tổng thống Mỹ cũng sẽ phải lựa chọn việc tiếp tục hay đàm phán lại thỏa thuận thương mại "giai đoạn một" được chính quyền Tổng thống Trump ký với Trung Quốc hồi đầu năm nay.
Cùng với đó là các lệnh cấm công ty công nghệ Trung Quốc sử dụng tài sản trí tuệ của Mỹ. "Trung Quốc đang đặt ra thách thức ngày càng lớn. Đây là thách thức lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt từ một quốc gia khác", ông Tony Blinken, cố vấn chính sách cao cấp của ông Biden, bình luận.
Nhẹ tay với Trung Quốc?
"Câu hỏi không phải ai mạnh tay hay nhẹ tay với Trung Quốc. Câu hỏi đặt ra là ai có chiến lược hiệu quả để bảo vệ và thúc đẩy an ninh, sự thịnh vượng và các giá trị của chúng ta (nước Mỹ)", cố vấn Blinken nhấn mạnh.
Từ khi bắt đầu chiến dịch tranh cử cho đến nay, ông Biden hiếm khi công bố chi tiết kế hoạch đối phó với nền kinh tế đang lên của Trung Quốc. Trong một số trường hợp, ông Biden có thể gặp trở ngại khi hủy những chính sách hiện tại của ông Trump.
Tại Washington, các nghị sĩ thuộc cả đảng Cộng hòa và Dân chủ đều ủng hộ chính sách cứng rắn chống lại chính quyền Trung Quốc ở các lĩnh vực công nghệ và thương mại.
 |
| Ông Biden chưa công bố kế hoạch cụ thể về các vấn đề liên quan tới Trung Quốc. Ảnh: Reuters. |
Tổng thống Trump thường xuyên khẳng định ông giúp nước Mỹ chiếm ưu thế trước Trung Quốc. Đội ngũ tranh cử của ông Trump cũng đào bới lại những nhận xét trước đây của ông Biden rằng "sự trỗi dậy của Trung Quốc là tốt đối với Mỹ".
Ở chiều ngược lại, cựu phó tổng thống Mỹ chỉ trích ông Trump coi thường mối đe dọa từ virus SARS-CoV-2 và các chính sách giúp Trung Quốc phát triển mạnh mẽ hơn. Bloomberg đưa ra một số vấn đề kinh tế và thương mại quan trọng liên quan đến Trung Quốc mà ứng viên đảng Dân chủ phải đối mặt nếu thắng ông Trump và bước vào Nhà Trắng.
Thỏa thuận thương mại
Trung Quốc khó hoàn thành cam kết mua 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ Mỹ trong vòng hai năm như thỏa thuận thương mại giai đoạn một. Theo Bloomberg Economics, tính đến nay, Trung Quốc mới chỉ mua 50% số hàng hóa cần thiết để đạt mục tiêu cần thiết của năm 2020.
Dữ liệu năm 2020 sẽ được công bố vào tháng 2/2021, ngay sau khi ông Biden - nếu giành chiến thắng - nhậm chức. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo đó là những con số đáng thất vọng.
Câu hỏi đặt ra là ai có chiến lược hiệu quả để bảo vệ và thúc đẩy an ninh, sự thịnh vượng và các giá trị của Mỹ.
- Tony Blinken
Ông Biden cũng công kích ông Trump về việc ca ngợi, ưu tiên thỏa thuận hơn yêu cầu Bắc Kinh chịu trách nhiệm về sự bùng phát của dịch Covid-19 hồi đầu năm nay. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ông này sẽ duy trì hay hủy bỏ thỏa thuận.
Ông Biden cũng sẽ phải lựa chọn giữa việc xây dựng thỏa thuận giai đoạn hai hay thương lượng lại các điều khoản của thỏa thuận hiện tại.
Khi được hỏi về thỏa thuận giai đoạn hai dưới "thời ông Biden", ông Blinken nhận xét ông Trump xử lý kém hiệu quả vấn đề Trung Quốc ưu ái các tập đoàn nhà nước và cáo buộc ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ.
"Chúng tôi phải lật lại và thực sự giải quyết các vấn đề hệ thống. Khi nhắc đến mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, chúng vẫn gây ra những rắc rối thực sự", ông bình luận.
Đòn thuế
Ứng cử viên đảng Dân chủ cũng có thể đối mặt với một số trở ngại nếu nới lỏng thuế áp lên hàng hóa Trung Quốc. Cho đến nay, ông vẫn chưa đưa ra bất cứ cam kết nào về việc này.
Ông Biden cho biết sẽ lập tức xem xét các chính sách thương mại của ông Trump và gọi cách áp thuế trừng phạt của tổng thống Mỹ là "thiển cận và phá hoại".
"Tôi sẽ sử dụng phương pháp đánh thuế khi cần thiết. Nhưng điểm khác biệt giữa tôi và ông Trump là tôi sẽ có một chiến lược, một kế hoạch, sử dụng đòn thuế để chiến thắng chứ không phải ngụy tạo sự cứng rắn", ông nhấn mạnh.
 |
| Ông Biden chỉ trích ông Trump chỉ sử dụng đòn thuế lên hàng hóa Trung Quốc để ngụy tạo sự cứng rắn với Bắc Kinh. Ảnh: Reuters. |
Các chuyên gia cho rằng ông Biden sẽ không dỡ bỏ mức thuế hiện có, ít nhất là trong ngắn hạn. "Ông ấy sẽ thận trọng hơn trong việc loại bỏ thuế, vì chúng là nguồn tiền", ông Deborah Elms, Giám đốc điều hành của Trung tâm Thương mại Châu Á tại Singapore, nhận xét.
Tuy nhiên, theo Bloomberg, quyết định của ông Biden đối với việc đánh thuế lên hàng Trung Quốc không chỉ có hai lựa chọn. Ông có thể quyết định giảm thuế cho một số hàng hóa nhất định hoặc loại trừ những ngành đang bị ảnh hưởng.
Cuộc đua công nghệ
Ông Biden cho biết sẽ đầu tư mạnh mẽ vào Tập đoàn Nghiên cứu và Phát triển Mỹ để cạnh tranh với sự đổi mới công nghệ của Trung Quốc. Ông thừa nhận một số công ty công nghệ Trung Quốc gây rủi ro an ninh quốc gia cho Mỹ.
Với tư cách là tổng thống, cựu phó tổng thống Mỹ cần cân nhắc có tiếp tục chiến dịch của chính quyền ông Trump nhằm chống lại các công ty công nghệ Trung Quốc hay không. "Chúng ta không chắc chắn về các chiến lược, nhưng kế hoạch chặn đà phát triển của công nghệ Trung Quốc sẽ vẫn còn", ông Shaun Roache, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại S&P Global Ratings, nhận xét.
"Chính quyền ông Biden có thể tiếp tục cáo buộc Trung Quốc trộm cắp tài sản trí tuệ của doanh nghiệp Mỹ ở Trung Quốc", bà Elizabeth Freund Larus, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Mary Washington ở Virginia, bình luận. Ông Biden hứa chống lại các hành vi thương mại không công bằng, nhất là trộm cắp tài sản trí tuệ.
 |
| Trong bốn năm qua, những xung đột giữa chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đẩy mối quan hệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu xuống mức thấp nhất trong vòng hơn bốn thập kỷ. Ảnh: Reuters. |
Thêm vào đó, theo một số chuyên gia, ông Biden thích chủ nghĩa đa phương hơn chính sách đối ngoại theo chủ nghĩa cô lập của Tổng thống Trump. Vậy nên, ông có thể nối lại mối quan hệ với các đồng minh truyền thống như Liên minh châu Âu (EU). Điều này sẽ gây thêm rắc rối cho Bắc Kinh về những vấn đề như nhân quyền và mạng 5G.
Ông Blinken cũng nhấn mạnh phía ông Biden sẽ tập trung vào vấn đề gián điệp và chỉ ra những hậu quả nếu Trung Quốc không chấm dứt hoạt động gián điệp với các doanh nghiệp Mỹ. "Tuy nhiên, việc phân ly với Trung Quốc, như một số người đề xuất, là không thực tế và phản tác dụng", vị cố vấn của ông Biden bình luận.
