Theo hãng tin Bloomberg, là tỷ phú giàu nhất thế giới, ông Bernard Arnault hiểu rất rõ tầm quan trọng của việc kế thừa di sản và những cuộc tranh giành, đấu đá trong gia tộc có sức nguy hiểm như thế nào.
Ví dụ điển hình nhất là “con mồi” Hermes International suýt nữa bị chính Arnault thâu tóm vì lục đục thừa kế, và nhờ đó mà ông chủ LVMH nhận thức được rủi ro khi di chúc lại quyền quản lý cho con cái và người thân. Câu chuyện về các gia tộc như Murdochs, Kochs hay anh em nhà Ambani cũng khiến ông nhận ra mình phải làm gì để ngăn chặn một cuộc đấu đá giữa 5 người con tài giỏi trước khi quá muộn.
Vợ chồng tỷ phú Bernard Arnault và 5 người con cùng 2 cháu của mình. |
Những ứng cử viên sáng giá nhất cho vị trí thừa kế LVMH hiện tại là 5 người con của ông Arnault, bao gồm 2 con của người vợ đầu là Delphine (47 tuổi), Antoine (45 tuổi), và 3 con của người vợ hiện tại là Alexandre (30 tuổi), Frederic (28 tuổi) và Jean (24 tuổi).
Con cả Delphine hiện quản lý Christian Dior Couture, còn con thứ Antoine thì phụ trách mảng truyền thông của LVMH và 2 thương hiệu giày Berluti cùng Loro Piana.
3 người con của vợ hiện tại cũng đều thăng tiến nhanh với các chức vụ quan trọng: Alexandre quản lý trang sức Tiffany, Frederic phụ trách đồng hồ Tag Heuer còn Jean thì phát triển mảng đồng hồ của Louis Vuitton.
Tuy nhiên, vì cả 5 người đều tài giỏi nên nếu có sự cạnh tranh giữa các thành viên, đây sẽ là cuộc chiến khốc liệt nhất. “Giai đoạn chuyển giao quyền lực trong các công ty gia đình là giai đoạn rất nhạy cảm. Thông thường các thành viên gia đình kiểu này sẽ coi bản thân là người góp phần xây dựng tài sản nên có quyền hơn”, Giáo sư Raffi Amit của đại học Wharton School nhận định.
Giữ chức chủ tịch trọn đời
Hiện tại, ông Arnault đang là Chủ tịch của LVMH và cũng không có ý định nghỉ hưu sớm. Tháng 4/2022, vị tỷ phú này đã dùng quyền lực của mình để thay đổi điều lệ công ty, nâng số tuổi nắm giữ chức vụ chủ tịch lên 80 tuổi.
Tất nhiên với tình hình kinh doanh tốt, chẳng cổ đông nào muốn gây sự với Arnault hay đặt câu hỏi về chuyện thừa kế. Một vài nguồn tin cho biết vị tỷ phú đang có kế hoạch nâng tuổi lên tiếp, một số thậm chí còn tin rằng ông sẽ ngồi trên vị trí đó đến khi qua đời.
Dù chẳng bao giờ xem các series truyền hình về đấu đá thừa kế hay tranh giành tài sản, ông Arnault vẫn quá hiểu hậu quả nếu để 5 người con của mình xâu xé lẫn nhau.
Điển hình như gia tộc tỷ phú Murdoch đã chứng kiến cảnh các con tranh giành nhau ngay trước mắt người cha 91 tuổi Rupert. Anh em nhà Ambani ở Ấn Độ thì trở mặt thành thù khi cha qua đời đột ngột vào năm 2002 mà không để lại di chúc, khiến hai con trai tranh giành đế chế Reliance suốt nhiều năm.
Hay Charles Koch - một trong những tỷ phú giàu nhất thế giới - cũng là người chiến thắng trong cuộc chiến thừa kế Koch Industries với 3 anh em trai vào năm 1967.
Con cả của ông Bernard Arnault - bà Delphine Arnault - hiện quản lý Christian Dior Couture. |
Quay trở lại với gia đình Arnault, cả 5 người con của ông đều hứng thú với công việc gia đình, và chắc chắn nếu ông không có phương án dự phòng thì việc LVMH bị chia tách sẽ chỉ là câu chuyện sớm hay muộn.
Kế hoạch kiểm soát đế chế
Năm 2022, Arnault cho ra mắt Agache, một công ty được thành lập nhằm đảm bảo việc chuyển giao di sản cũng như phòng tránh cạnh tranh khi vị tỷ phú qua đời. Agache sẽ kiểm soát Christian Dior và gián tiếp nắm giữ 41% cổ phần LVMH. Tổng cộng gia đình Arnault nắm giữ 48% LVMH và gần 64% quyền bỏ phiếu, khiến khả năng bị bên ngoài thâu tóm gần như bằng không.
“Điều quan trọng mà nhà sáng lập muốn các con mình hiểu là nếu có sự xung đột giữa anh chị em thì nó sẽ ảnh hưởng đến cả tập đoàn. Và tình hình còn phức tạp hơn nữa với các thế hệ sau”, Giáo sư Philippe Pele Clamour của Trường kinh doanh HEC Paris nhận định.
Theo quy định, những người con của Arnault sẽ không được bán cổ phần của mình tại Agache trong vòng 30 năm nếu không có sự chấp thuận của Hội đồng quản trị.
Đặc biệt, Agache cũng chỉ chấp nhận thành viên Hội đồng quản trị đời sau là con cháu trực hệ của Bernard Arnault. Sau thời hạn 30 năm, chỉ những hậu duệ trực tiếp của ông mới có quyền nắm giữ cổ phần Agache, còn người thân trong gia tộc chỉ có quyền mua ưu tiên.
Những quy định này được rút ra từ chính chiến lược thâu tóm Hermes của ông Arnault, khi một vài người thừa kế Hermes muốn bán cổ phần cho ông để lấy tiền mặt. Do đó, ông tin rằng nếu có những quy định về quyền sở hữu cổ phiếu thì việc LVHM tan rã gần như là không thể.
Agache cũng quy định chức chủ tịch luân phiên mỗi 2 năm, bắt đầu từ Delphine. Hội đồng quản trị 5 thành viên sẽ đảm bảo cân bằng quyền lực giữa các con của ông. Những quyết định chủ chốt - như sẽ làm gì với Agache sau khi cha qua đời hay các thay đổi chiến lược ở LVMH - phải cần cả 5 người cùng chấp thuận.
3 người con vợ sau của ông Arnault trong một sự kiện của LVMH. |
Quay trở lại câu chuyện, quỹ đầu tư Carmignac từng nghiên cứu hàng trăm đế chế doanh nghiệp gia đình trên thế giới và đưa ra kết luận rằng mức lợi suất mà thế hệ đầu đem lại thường cao gấp đôi so với thế hệ thứ 5 lên nắm quyền. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu đến từ sự bất đồng quan điểm của những nhà điều hành.
Dù không công bố lợi nhuận cụ thể, theo phân tích của HSBC vào tháng 12/2022, Louis Vuitton đứng đầu danh sách với ước tính 11 tỷ euro lợi nhuận năm ngoái, cao gấp 3 lần Dior Couture được quản lý bởi Delphine.
Trong khi đó, thương hiệu Tiffany được quản lý bởi người con thứ ba chỉ đem về hơn 1 tỷ euro. Còn đồng hồ Tag Heuer hay giày Berluti thì đều không lọt vào top 10 nhãn hàng của LVMH.
Độc giả có thể tìm thêm nhiều câu chuyện truyền cảm hứng về những gương doanh nhân thành công, kinh nghiệm điều hành doanh nghiệp và những kiến thức mới mẻ thời đại 4.0 ở tuyển tập sách của Zing tại Tủ sách kinh tế