Klopp và Guardiola vẫn chứng minh bản thân là kỳ phùng địch thủ trên băng ghế huấn luyện. |
Trong hoàn cảnh khó khăn của Liverpool, Jurgen Klopp vẫn biết cách để khiến đội bóng của mình kiềm tỏa sức mạnh của nhà đương kim vô địch Manchester City. Ở bên đối diện, Pep Guardiola thêm một lần nữa chứng minh khả năng xoay chuyển chiến thuật của mình để tạo ra một trận đấu mãn nhãn về mặt chuyên môn.
Khoảng cách 13 điểm trên bảng xếp hạng giữa hai đội trước khi trận đấu diễn ra dường như được xóa nhoà. Thay vào đó, những gì diễn ra tại Anfield thêm một lần nữa cho thấy chất lượng hàng đầu của không chỉ các cầu thủ trên sân, mà còn là đẳng cấp của hai vị chiến lược gia.
Liverpool khai thác khoảng trống sau lưng
Thuật ngữ “khoảng trống sau lưng hàng hậu vệ” tưởng như là một điều đáng báo động cho đội chủ nhà trước trận đấu, khi họ liên tiếp phải nhận những bàn thua xuất phát từ phạm vi hai hành lang cánh, thì bỗng dưng lại trở thành kim chỉ nam cho đoàn quân của Klopp trước Man City.
Pep Guardiola và các học trò muốn đẩy đội hình lên cao và gây áp lực ngay từ thời điểm hai trung vệ đối phương kiểm soát bóng. Còn Liverpool thì bình tĩnh trước những tình huống như thế, bởi họ biết chỉ cần kiên nhẫn chờ cơ hội thực hiện một đường chuyền dài ra sau lưng khối đội hình ấy, Mohamed Salah và các cộng sự trên hàng công sẽ phát huy được điểm mạnh về tốc độ và sức mạnh của mình.
Cấu trúc đội hình của Man City khi gây áp lực tầm cao. |
Việc sử dụng cả Rodri, Bernardo Silva, Ilkay Gundogan cùng Kevin De Bruyne đưa Pep đến lựa chọn yêu cầu tiền vệ tấn công người Bỉ chơi như một tiền vệ cánh phải khi Man City phòng ngự trên phần sân đối phương. Xu hướng phòng ngự ở tần suất cao và liên tục của De Bruyne, vì thế, buộc Joao Cancelo, người chơi ở cùng biên, phải dâng cao để tạo sự đồng bộ với người đồng đội.
Cancelo dâng rất cao để phối hợp với De Bruyne khi phòng ngự. |
Định hướng phòng ngự tầm cao ấy của Man City khiến họ phải nhận những rủi ro ở đầu trận đấu. Liverpool mới là đội chủ động hơn trong việc tấn công vào khoảng trống sau lưng hàng thủ của đối phương. Salah, trong vai trò một tiền đạo, hay Robertson, hậu vệ cánh trái, là những người thực hiện hóa ý đồ của Klopp khi đội chủ nhà phải đối mặt với áp lực tầm cao của đối phương.
Cancelo dâng cao, Liverpool chủ động triển khai bóng dài theo trục dọc. |
Liverpool chủ đích tấn công vào khoảng trống sau lưng mà Cancelo để lại. |
Dù không kiểm soát bóng quá nhiều, và không phải lúc nào cũng thành công với cách thức ấy mỗi khi có bóng, Liverpool có được những khoảnh khắc của riêng họ - đúng như những gì Klopp nói trước khi trận đấu diễn ra.
Đội bóng của chiến lược gia người Đức biết họ cần làm gì trước Manchester City, không chỉ ở việc khai thác điểm yếu của đối phương khi kiểm soát bóng, mà còn là việc hạn chế điểm mạnh khi tấn công của tập thể được dẫn dắt bởi Guardiola.
Liverpool bảo vệ khoảng trống sau lưng
Khác với gần như mọi cuộc đối đầu trước đó với Manchester City ở những mùa giải gần đây, Jurgen Klopp không sử dụng hệ thống 4-3-3 quen thuộc của Liverpool. Thay vào đó, sơ đồ 4-4-2 cả khi tấn công lẫn phòng ngự được vận hành.
Harvey Elliott và Diogo Jota là các tiền vệ biên, Fabinho bắt cặp với Thiago ở giữa sân, trong khi Salah và Firmino là hai tiền đạo. Trên thực tế, Liverpool có 3 trận đấu gần nhất để bắt nhịp với hệ thống mới này, trong đó có thất bại 3-2 trước Arsenal tại Ngoại hạng Anh.
Theo những gì được Klopp chia sẻ, sơ đồ 4-4-2 giúp Liverpool bảo vệ khoảng trống sau lưng hàng hậu vệ tốt hơn trong thời điểm phòng ngự và chuyển đổi trạng thái. Và tại Anfield, sân vận động vốn luôn được coi là điểm tựa cho phong cách thi đấu của đội bóng này, bởi diện tích sân có phần nhỏ hơn thường lệ, hệ thống 4-4-2 khi phòng ngự đã được vận hành một cách chuẩn chỉnh.
Sơ đồ 4-4-2 khi phòng ngự từ 1/3 giữa sân của Liverpool. |
Với hệ thống 4-3-3, định hướng phòng ngự từ 1/3 giữa sân sẽ là việc nhóm 3 tiền vệ và 3 tiền đạo kiểm soát không gian ở khu vực trung lộ, trong khi hai hậu vệ biên được yêu cầu dâng cao để lấp vào khoảng trống ở cánh nếu đối thủ đưa bóng tới khu vực này.
Khi sử dụng hệ thống 4-4-2, Klopp muốn tiền vệ cánh phải là người áp sát cầu thủ nhận bóng ở biên của đối phương, và yêu cầu hậu vệ biên đảm bảo vị trí với 3 người còn lại trong hàng phòng ngự. Một ý đồ rất rõ ràng nhằm hạn chế khoảng trống sau lưng vị trí của James Milner và Andy Robertson.
Với nguồn năng lượng dồi dào của Elliott và Jota, Liverpool có lý do để thực hiện định hướng này.
Elliott xông xáo trong việc áp sát, Fabinho bọc lót ở trung lộ. Milner giữ cự ly so với các hậu vệ còn lại. |
Việc đẩy Man City ra sát đường biên dọc, gia tăng cường độ áp sát ở khu vực chật hẹp này giúp đội bóng của Klopp không cho đối phương có thời cơ để chuyển hướng tấn công sang biên đối diện. Song song với đó, sự an toàn nhất định trong cách chơi của hai hậu vệ biên cũng khiến đội khách không thể dễ dàng đưa bóng ra khoảng trống sau lưng 4 hậu vệ Liverpool.
Liverpool đẩy Man City ra biên, hạn chế không gian chơi bóng của đối thủ. |
Ngay cả khi đội bóng của Pep Guardiola có cơ hội tiến sát tới vòng cấm, Liverpool vẫn kiên định với những nguyên tắc phòng ngự nói trên của mình. Họ hạn chế việc các hậu vệ biên phải bỏ vị trí, và nếu một hậu vệ biên bỏ vị trí, sẽ luôn có người trám vào khoảng trống để lại sau lưng.
Jota lùi rất sâu phòng ngự, giúp Robertson ổn định vị trí. |
Khi Robertson buộc phải áp sát ở hành lang cánh, Thiago lùi về bọc lót khoảng trống sau lưng. |
Xuyên suốt gần 30 phút đầu tiên của hiệp đấu thứ nhất, Liverpool không chỉ là đội dứt điểm nhiều hơn, mà họ còn khiến Man City chỉ tung ra được 2 pha dứt điểm về khung thành của Alisson. Klopp nhận định rằng, đội bóng của mình đã biết cách gây áp lực ở đúng phạm vi, và gây áp lực ở đúng thời điểm.
Nhưng trận đấu giữa những HLV hàng đầu thế giới không diễn ra đơn điệu theo cách ấy, Klopp đưa ra thử thách, và Pep Guardiola tìm lời giải.
Thay đổi tinh tường của Pep Guardiola
Bị đối phương hạn chế các phương án chuyền bóng đến các điểm luân chuyển ở khu vực giữa sân rõ ràng là điều khiến Pep Guardiola phải tìm ra các giải pháp.
Sự điều chỉnh dễ thấy nhất, là việc yêu cầu Erling Haaland tham gia nhiều hơn vào khâu triển khai bóng.
Haaland lùi sâu, và tạo ra không gian tốt hơn để Rodri nhận bóng. |
Nhưng đó không phải thứ duy nhất Pep Guardiola điều chỉnh để giúp Manchester City có được nhịp triển khai bóng tốt hơn. Kế hoạch của chiến lược gia người Tây Ban Nha ở thời điểm City triển khai bóng là sử dụng bộ ba trung vệ Manuel Akanji, Ruben Dias, Nathan Ake, cùng 2 tiền vệ trụ Rodri và Bernardo Silva để kiểm soát bóng.
Ở phía trên, Joao Cancelo dâng cao ở cánh phải, Phil Foden hoạt động sát hành lang cánh trái, trong khi Ilkay Gungogan và Kevin De Bruyne chơi như hai tiền vệ tấn công sau lưng Haaland.
Sau nửa đầu hiệp một tương đối bế tắc bởi khả năng gây áp lực tốt của đối phương, Guardiola yêu cầu Gundogan và Bernardo Silva hoán đổi vị trí với nhau. Gundogan chơi lùi lại, còn Bernardo đá cao hơn. Sự điều chỉnh ấy gần như ngay lập tức phát huy tác dụng về mặt thế trận cho đội khách.
Cả Silva và Gundogan đều là những cầu thủ có tư duy chiến thuật xuất chúng, những người biết cách tạo ra lợi thế về khoảng trống cho mình và cho đồng đội, nhưng là theo hai cách khác nhau.
Nếu Gundogan tự tin và kiên nhẫn chọn vị trí ở các khoảng trống tấn công tạo sự liên kết, thì Silva, nếu cần, sẽ liên tục di chuyển, chơi rộng nhằm mục đích lôi kéo đối phương nhiều hơn là tự mình nhận bóng. Trong một không gian chật hẹp trong ý đồ chơi của Liverpool như đã nói, thì sự cơ động của Silva là thứ Man City cần.
Tình huống Silva di chuyển khôn ngoan kéo Elliott ra khỏi vị trí, mở ra phương án chuyền bóng cho Gundogan. |
Với khoảng trống rộng hơn, Gundogan đủ thời gian để xoay người, chuyển hướng tấn công. |
Klopp không muốn đội bóng của Pep Guardiola chuyển hướng tấn công, bởi như ông đã nói trước trận đấu: “Chúng tôi phải khôn ngoan khi thu hẹp khoảng trống, bởi nếu không, họ sẽ mở ra một khoảng trống khác”. Nhưng người đồng nghiệp của chiến lược gia người Đức thì tìm mọi cách để thực hiện tôn chỉ trong lối chơi của mình. Nhất là khi, Kevin De Bruyne luôn sẵn sàng ở biên đối diện.
Tình huống đánh đầu ở vị trí cột xa của Haaland trong hiệp một từ đường chuyền của Kevin De Bruyne có thể xem là ví dụ xác đáng nhất cho ý đồ của Pep Guardiola trong sự thay đổi vai trò của Gundogan và Bernardo Silva.
Bernardo Silva kéo Fabinho ra biên, tạo ra khoảng trống giúp Foden đi bóng vào trong. |
Man City vì thế, có thời gian và không gian để chuyển hướng tấn công, hướng đến De Bruyne. |
Phương án tấn công cầu môn điển hình của Man City ở mùa giải này với De Bruyne và Haaland. |
Manchester City vì thế, mà tìm lại được nhịp chơi bóng quen thuộc của họ, dù phải đối đầu với một Liverpool đầy quyết tâm và kín kẽ. Ở hai quãng thời gian nửa cuối hiệp một và nửa đầu hiệp hai, City đã tạo ra tổng cộng 11 pha dứt điểm trên tổng số 15 pha dứt điểm trong cả trận đấu.
Một khi đội bóng của Guardiola thích ứng được với lối chơi của đối thủ, họ thậm chí còn khiến đội chủ nhà vội vàng trong những quyết định phòng ngự.
Robertson dâng cao áp sát quá đà, và để lộ khoảng trống ở khu vực trung lộ. |
Man City có nhiều không gian hơn để tấn công. |
Elliott không còn giữ được sự điềm tĩnh và chính xác ở thời điểm cũng như phạm vi gây áp lực. |
Trớ trêu thay, khi Pep Guardiola và các học trò đã biết cách cân bằng trận đấu, biết cách để duy trì áp lực lên đối phương, thì chính họ lại mắc sai lầm. Từ tình huống đá phạt cố định của Kevin De Bruyne, Alisson dễ dàng kiểm soát tình hình.
Không một cầu thủ nào của đội khách tạo ra sức ép đủ để thủ thành người Brazil gặp khó khăn trong việc phát bóng nhanh về phía trước, Cancelo bị đặt vào thế 1 đấu 1 với Salah, và rồi Liverpool có bàn thắng duy nhất của trận đấu.
Sự cân tài cân sức của cả đôi bên lẫn trong những tính toán chiến thuật của hai HLV được định đoạt bởi một khoảnh khắc. Bất chấp thứ hạng trên bảng xếp hạng, Liverpool của Klopp và Man City của Pep Guardiola vẫn mang đến một trận cầu khiến người xem không thể rời mắt, nơi hai trong số những vị chiến lược gia hay nhất thế giới đã thể hiện những gì tinh tuý nhất của mình.