"Miệt thị ngoại hình - body shaming" nhiều năm qua trở thành vấn nạn ám ảnh của mỗi cá thể trong xã hội. Bất kỳ ai cũng có thể nằm trong vùng bị chế giễu, đặc biệt là với người nổi tiếng.
Tại Trung Quốc, không ít ngôi sao đều đã và đang trải qua những lời khinh miệt về ngoại hình. Mỗi lần xuất hiện trước công chúng, họ trở thành từ khóa nóng trên khắp diễn đàn với hai khả năng, một là được ca ngợi "lên tận mây xanh", hai là nhận về những bình phẩm chê bai không thương tiếc.
Những khuyết điểm ngoại hình của con người dễ dàng trở thành tâm điểm bàn tán khiến không ít nghệ sĩ chịu áp lực lớn, e ngại bản thân không làm hài lòng số đông khán giả.
Khi Củng Lợi, Lưu Diệc Phi tăng cân
Cuối tháng 8, truyền thông Trung Quốc đăng tải loạt ảnh nữ diễn viên Củng Lợi tại Pháp. Ngay lập tức, từ khóa "Củng Lợi tăng cân mất kiểm soát", "Vóc dáng thừa cân, tròn trịa của Củng Lợi" là chủ đề được tìm kiếm và thu hút sự chú ý trên các trang mạng xã hội hàng đầu Trung Quốc.
Tính đến thời điểm hiện tại, theo thống kê của TMT Post, hashtag "vóc dáng của Củng Lợi" đã nhận được hơn 850 triệu lượt người xem trên Weibo với hàng nghìn người bình luận về ngoại hình của sao nữ Cao lương đỏ.
 |
| Củng Lợi trở thành trở thành mục tiêu chỉ trích của công chúng vì tăng cân. |
Đáng chú ý, ở phần bình luận, có hơn 2/3 số lượng tài khoản buông lời miệt thị, bình phẩm khiếm nhã về cơ thể của sao nữ 55 tuổi. Theo Ifeng, điều này cho thấy tiêu chuẩn hà khắc về ngoại hình và tâm lý soi mói khuyết điểm của người khác vẫn tồn tại mặc định trong xã hội dù không ít lần bị lên án.
"Sao mọi người cứ chăm chăm bàn tán về ngoại hình của Củng Lợi, cô ấy mập lên thì cướp mất chén cơm của bạn à?", "Đừng dùng mấy từ 'trắng, gầy, trẻ' làm tiêu chuẩn sắc đẹp để đánh giá hay đả kích người khác nữa. Ai cũng có nét đẹp riêng nên đừng cố áp đặt người khác vào một khuôn", một số tài khoản bênh vực Củng Lợi.
"Thành công, tài năng như Củng Lợi mà vẫn bị đánh giá vì kích cỡ của vòng eo", QQ bình luận mỉa mai, song lại là thực trạng đáng suy ngẫm trong xã hội.
Tại Trung Quốc, ngày càng có nhiều ngôi sao trở thành đối tượng của vấn nạn thời đại - body shaming. Đầu tháng 7, cựu thành viên của nhóm nhạc Hỏa Tiễn Thiếu Nữ - Yamy gây xôn xao khi tung đoạn ghi âm bị ông chủ - Từ Minh Triều dùng lời lẽ nặng nề chê bai ngoại hình.
"Mọi người có thấy Yamy xấu không? Tôi phải nói là cô ta quá xấu, chẳng khen được điểm gì, xấu vô cùng, cực kỳ xấu", xen lẫn vào những câu nói của Từ Minh Triều là tiếng cười cợt của nhân viên xung quanh.
Chia sẻ với truyền thông, nữ nghệ sĩ cho biết sau khi nghe được gửi file ghi âm cô đã khóc suốt đêm, tinh thần suy sụp, mọi sự tự tin mất hết và chỉ muốn chạy trốn, cũng không dám đối mặt với Từ Minh Triều. Cô sau đó quyết định kết thúc hợp đồng với công ty chủ quản.
 |
| Yamy suy sụp khi bị miệt thị ngoại hình vì không đáp ứng được tiêu chuẩn kiểu mẫu. |
"Có lẽ ngoại hình của tôi không phù hợp với thẩm mỹ của ông ta, nhưng không phải vì thế mà người đàn ông đó có quyền chà đạp tôn nghiêm của tôi", sao nữ chia sẻ.
Trong quá khứ, Triệu Lệ Dĩnh, Dương Tử, Dung Tổ Nhi, Lưu Diệc Phi... cũng từng là nạn nhân của những lời chế giễu khi tăng cân. Dương Tử là sao nhí nổi tiếng bậc showbiz, nhưng khi lớn lên ngoại hình kém nổi bật từng khiến cô bị quay lưng, không tìm nổi một vai diễn.
"Ngoại hình của con không quá xinh đẹp, đừng tiếp tục với ngành này nữa. Bỏ nghề chịu khó học hành đi nếu không sau này có thể sẽ tổn thương đó", Tống Đan Đan thẳng thắn nói với người đẹp Cá mực hầm mật.
Vì vậy, sau này khi được nhận vai chính trong nhiều dự án, nhan sắc của Dương Tử lại bị mang ra mổ xẻ. Sự khác lạ về diện mạo quá khứ và hiện tại với gương mặt thon gọn hơn, mắt to và rõ mí đôi. Tin đồn cô dao kéo cả gương mặt cũng vì thế được lan truyền khắp mạng xã hội.
"Đẹp" là thước đo của xã hội
Tại Trung Quốc, vào thời trung đại, cái đẹp bên ngoài chưa bao giờ được đặt lên hàng đầu. Muốn được xưng là mỹ nữ, ngoài có dung mạo hơn người, các cô gái còn phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn khắt khe về phẩm hạnh và tri thức. Đời nhà Đường, người phụ nữ được cho là đẹp, hấp dẫn thì phải có thân hình đầy đặn, mặt tròn.
Mãi đến đời Hán, chuẩn mực về cái đẹp của phụ nữ Trung Quốc mới dần thay đổi. Thời kỳ này mở ra trào lưu sắc đẹp thịnh hành ở phương Đông suốt đến tận sau này, đó là những cô gái muốn xếp vào hàng mỹ nữ phải có ngoại hình mảnh mai, thanh tú.
Trong xã hội ngày nay, thân hình gầy, khuôn mặt nhỏ và cằm nhọn được coi là tiêu chuẩn về vẻ đẹp lý tưởng của phụ nữ. Các ứng dụng chụp ảnh phổ biến của Trung Quốc cũng tích hợp tính năng làm gọn mặt hay kéo chân dài đến phi thực tế để đáp ứng nhu cầu làm đẹp.
 |
| Không tài năng, nhưng Dương Siêu Việt vẫn có được thành công nhờ nhan sắc nổi trội. |
Năm 2019, Tân Hoa Xã thực hiện một khảo sát trực tuyến liên quan đến cảm nhận của giới trẻ Trung Quốc về cơ thể của họ và có bị người khác đánh giá về ngoại hình hay không?
Dữ liệu thu về cho thấy có chưa đến 500/3.600 người tự tin và hài lòng vào ngoại hình vốn có của mình.
Thống kê chỉ ra phụ nữ thường cảm thấy lo lắng về cơ thể, đồng thời ngoại hình phái yếu cũng là đối tượng dễ bị người khác đánh giá tiêu cực hơn nam giới. Con số đáng chú ý là có đến 75% phụ nữ chia sẻ họ luôn chạy theo chuẩn mực cái đẹp thịnh hành trên mạng xã hội.
Với người nổi tiếng, ngoại hình được xem “mặt tiền”, không chỉ là hình thức bên ngoài đơn thuần, mà còn quyết định thành bại của sự nghiệp.
“Ngày xưa, người Trung Quốc đặc biệt coi trọng thể diện, nhưng hiện tại ngoại hình mới là yếu tố ưu tiên. Thể diện có thể quan trọng đấy, nhưng chưa chắc đã bằng vẻ đẹp bên ngoài. Thời đại này, đẹp đã là một sự thành công rồi”, một tài khoản bình luận dưới bài viết của Sina.
Dương Siêu Việt vốn được xem là mỹ nhân bất tài, không có năng khiếu nghệ thuật trong showbiz Hoa ngữ. Dẫu vậy, cô vẫn "nổi như cồn", được các nhà sản xuất o bế và công chúng ủng hộ. Thành công của nữ nghệ sĩ đều dựa vào một chữ "đẹp".
"Xinh vậy thì ai lại không thích chứ, ngắm trước tài năng tính sau", một khán giả cho biết lý do yêu mến Dương Siêu Việt.
Theo chuyên gia tâm lý học Samantha Sibanda, giảng viên của Đại học Bắc Kinh, tiêu chuẩn sắc đẹp khắt khe từ công chúng khiến không ít nghệ sĩ bị mắc chứng bệnh ám ảnh về ngoại hình và tăng nguy cơ mắc “bệnh làm đẹp” như chứng rối loạn ăn uống, nghiện dao kéo, trầm cảm.
Angelababy nổi tiếng với thân hình "mình hạc xương mai". Tuy nhiên, cô từng trở thành đề tài bàn tán trên các diễn đàn tại Trung Quốc sau khi thực hiện thử thách khó tin trong chương trình Xảo thủ thần thám.
Người đẹp Vân Trung Ca khiến các đồng nghiệp bất ngờ vì thân hình nhẹ không tưởng, có thể đứng trên trứng và không làm chúng bị vỡ. Theo Sina, nữ diễn viên cao gần 1,7 m nhưng chỉ nặng 46 kg.
Tại showbiz Hoa ngữ, cô một trong những nữ nghệ sĩ bị đánh giá là gầy quá mức. Bà xã Huỳnh Hiểu Minh luôn cho rằng bản thân phải thật gầy gò, mỏng manh mới mặc đồ đẹp, lên hình mới chuẩn.
 |
| Angelababy và nhiều nữ nghệ sĩ phải áp dụng chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt để có vóc dáng mong manh, phù hợp với chuẩn mực "càng gầy càng đẹp" của xã hội. |
Ngô Cẩn Ngôn, Trịnh Sảng, Tiêu Nhân, Cúc Tịnh Y cũng là những ngôi sao bị mắc hội chứng ám ảnh cân nặng. Họ thường xuyên khiến công chúng hốt hoảng khi xuất hiện với thân hình "mỏng dính", thiếu sức sống do giảm cân giữ dáng quá đà. Ở Trung Quốc, phụ nữ vượt quá 50 kg bị xem là béo.
Theo Samantha Sibanda, không chỉ vấn đề cân nặng, các nữ nghệ sĩ tại showbiz Hoa ngữ cũng đang đau đầu nghĩ cách làm thế nào để trông trẻ hơn, đẹp hơn mỗi ngày, mỗi năm.
Phẫu thuật thẩm mỹ phổ biến trong giới là minh chứng rõ nét cho sự đau đầu “đổi mới” đó. Kết quả là Trương Mông, Trịnh Sảng, Tiêu Tường và nhiều sao nữ khác đều vì can thiệp thẩm mỹ mà mất đi nét tự nhiên, duyên dáng trời ban.
Thành công không chỉ dựa vào ngoại hình
Sau vụ việc ồn ào của Củng Lợi, mạng xã hội Weibo phát động phong trào ngừng body shaming, áp đặt các tiêu chuẩn sắc đẹp khắt khe lên phụ nữ Trung Quốc.
Thông điệp được đưa ra trong chiến dịch chống miệt thị ngoại hình trên Weibo gần đây có nội dung: “Vẻ đẹp của phái yếu không cần được định nghĩa bằng những quan điểm hạn chế về cân nặng, chiều cao hay màu da lý tưởng. Gầy hay béo, xấu hay đẹp không quan trọng, miễn là bạn khỏe mạnh và sống có ích cho xã hội”.
TMT Post nhận định vẻ đẹp nằm trong mắt người xem, không cần thiết phải chạy theo ranh giới mong manh được gọi là trào lưu của xã hội. Không ít sao nữ "lệch chuẩn" vẫn nổi danh và có sự nghiệp rực rỡ trong showbiz.
"Những Thẩm Điện Thần, Lữ Yến, Giả Linh, Dung Tổ Nhi hay Châu Đông Vũ đã chứng minh họ là thương hiệu siêu quyền lực, độc nhất của riêng họ”, tờ báo Trung Quốc viết.
 |
| Lữ Yến được xem là hiện tượng của showbiz Hoa ngữ. |
Lữ Yến được ca tụng với danh xưng “đệ nhất siêu mẫu Trung Quốc”. Thành công của cô được xem là truyền kỳ trong giới giải trí Hoa ngữ.
Người đẹp họ Lữ có nhan sắc nằm ngoài tiêu chuẩn của phụ nữ Á Đông với nhiều khiếm khuyết về ngoại hình như mắt híp, mũi tẹt, môi dày. Chính cô cũng thừa nhận ngày bé luôn bị bạn bè chế giễu là “con vịt xấu xí”. Mãi đến năm 18 tuổi, cô mới lần đầu nhận được lời khen ngợi về ngoại hình.
"Khi vừa nhìn thấy tôi, Lữ Đông Điền - bố già của ngành thời Trung Quốc đã hét lớn vào mặt tôi ‘em đẹp quá’ và liên tục vỗ tay tán thưởng. Tôi vô cùng bất ngờ và xúc động”, Lữ Yến chia sẻ. Nét đẹp xấu lạ của siêu mẫu giúp cô có được thành công vang dội ở thị trường thời trang Âu-Mỹ.
Nữ nghệ sĩ hài Giả Linh là đại diện cho kiểu người càng béo càng nổi tiếng. Cô không nổi tiếng nhờ ngoại hình, mà ghi điểm nhờ khả năng hài hước duyên dáng trời phú, theo Sina. Giả Linh hiện là tên tuổi đắt show ở lĩnh vực tạp kỹ giải trí.
 |
| Châu Đông Vũ và Giả Linh ghi dấu ấn với khán giả bằng thực lực. |
Hay Ảnh hậu Châu Đông Vũ chưa bao giờ được đứng vào hàng ngũ mỹ nhân của showbiz Hoa ngữ. Dáng người nhỏ nhắn, đôi mắt không to, gương mặt hao gầy mang nét trẻ con của Châu Đông Vũ hứng chịu vô số lời chê bai.
Thế nhưng, bằng chính thực lực trời phú của mình, Châu Đông Vũ từng bước chiếm được sự công nhận của khán giả và khẳng định chỗ đứng trong giới giải trí. Diễn xuất của nữ diễn viên nhiều năm qua luôn đứng ở top đầu trong thế hệ tiểu hoa đán hiện nay.
"Body shaming sẽ dẫn đến những hành vi tồi tệ cho sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Chúng ta không thể đánh giá tài năng, nhân phẩm của một ai đó chỉ thông qua ngoại hình. Tại sao chúng ta phải có cùng một khuôn mẫu? Cao hay lùn, gầy hay béo, đều có những nét đẹp riêng. Hơn nữa, chuẩn mực cái đẹp vốn thay đổi từng ngày. Vì vậy, xin đừng ngược đãi nhau, giết chết nhau bằng lời nói", Tân Hoa Xã bình luận.
