 |
| Phu đào vàng bất hợp pháp tại thành phố Johannesburg luôn phải đối mặt với cái chết. Ảnh: CNN |
Zama zama là tên gọi chung của hàng nghìn người đào vàng bất hợp pháp ở ngoại ô thành phố Johannesburg của Cộng hòa Nam Phi.
Blessing Ndlovu, một người đào vàng, nói về cách anh kiếm sống, vật lộn với những mảnh đá sứt mẻ trong bóng tối để tìm vàng bằng búa và đục.
“Khi tới Nam Phi, tôi không bao giờ nghĩ tôi sẽ phải làm việc này để kiếm tiền”, Ndlovu nói với phóng viên CNN.
Ndlovu và người đồng nghiệp Moyo đánh cược mạng sống của họ bằng cách chui sâu xuống mỏ vàng bỏ hoang ở khu vực Durban Deep thuộc vùng ngoại ô Johannesburg với các công cụ thô sơ. Họ có thể làm việc cả ngày dưới lòng đất tối đen.
“Đôi khi mặt đất rung lắc và các tảng đá trút xuống chỗ chúng tôi”, Moyo nói khi nằm sấp và dùng tay gõ nhẹ vào tảng đá có kích cỡ bằng quả bóng rổ. Một người bạn của anh và Ndlovu đã thiệt mạng vì đá rơi trúng cơ thể.
Môi trường làm việc nguy hiểm là một thực tế hiển nhiên. Nhưng theo Ndlovu và Moyo, mối đe dọa thực sự đối với zama zama là những nhóm thù địch. Chúng sẵn sàng giết phu vàng để cướp sản phẩm. Khi những phu vàng ngoi lên mặt đất, những kẻ bất lương có thể dùng súng để uy hiếp họ và cướp vàng.
Năm 2014, một nhóm lấy cắp vàng và nhốt 200 người dưới một khu đào vàng bất hợp pháp bằng cách chặn lối thoát hiểm. Đội cứu hộ giải cứu một số người, song nhiều thành viên khác tử vong.
Công việc nguy hiểm nhất thế giới và lợi nhuận lớn
 |
| Công cụ đào vàng rất thô sợ gồm búa và đục. Ảnh: CNN |
Đào vàng tại thành phố Johannesburg là công việc bất hợp pháp. Nếu giới chức phát hiện những người nhập cư làm công việc đào vàng, họ sẽ bắt và phạt.
Các công ty khai thác khoáng sản coi thành phố Johannesburg là một mỏ vàng đắt giá. Viện Khai khoáng Nam Phi cho hay, hơn 150 triệu USD đã “bốc hơi” tại đây từ năm 2994 tới 2004 do các hoạt động đào vàng trái phép.
Chính phủ Nam Phi gọi tình trạng này là một cuộc khủng hoảng và hoạt động đào vàng bất hợp pháp thu lời hàng triệu USD doanh thu mỗi năm. Khi giá vàng tăng và ngày càng nhiều mỏ vàng tại Nam Phi ngừng hoạt động, những kẻ đào vàng bất hợp pháp nhanh chóng chớp thời cơ để hình thành mạng lưới tội phạm tinh vi. Chúng có thể vận chuyển vàng tới những người mua quốc tế, theo đánh giá của các chuyên gia.
Ndlovu và Moyo là những người xếp ở đáy của chuỗi kinh doanh bất hợp pháp. Họ chạy khỏi Zimbabwe để thoát khỏi khủng hoảng kinh tế. Với tình trạng hơn 50% thanh niên Nam Phi thất nghiệp, những người nhập cư thường khó tìm được công việc chính thức.
“Dĩ nhiên, tôi không thích công việc đào vàng và luôn sợ hãi. Nhưng tôi không thể tìm việc nào khác”, Moyo nói khi anh nhìn xuống hầm.
Leo lên hầm là công việc khó khăn hơn lúc xuống. “Khi di chuyển lên, chúng ta thấy ánh sáng mờ từ đèn pha của thợ mỏ. Chúng nhảy nhót như những con đom đóm ở phía trước. Khi tôi chui ra khỏi hầm, tôi nghĩ đây đúng là công việc nguy hiểm nhất thế giới”, phóng viên CNN bình luận.
