Công ty công nghệ chuyên về giáo dục GSX Techedu đến từ Trung Quốc vào đầu tháng 4/2020 tuyên bố rằng mức doanh thu trong năm 2019 đạt 304 triệu USD, tăng đến 432% so với năm 2018.
Đây là một kết quả tuyệt vời. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư cho rằng GSX Techedu đã làm giả số liệu.
Doanh số bị phóng đại 70%
Công ty giáo dục trực tuyến được niêm yết trên Sàn Chứng khoán New York (NYSE) này bị chuyên trang về đầu tư cổ phiếu Citron Research cáo buộc vào giữa tháng 4/2020 rằng đã phóng đại doanh thu năm 2019 lên tới 70%.
Trước đó 2 tháng, công ty phân tích thị trường Grizzly Research đã xuất bản bài viết với mục đích đặt câu hỏi về tính chính xác trong các báo cáo tài chính mà GSX Techedu đưa ra.
Nhà sáng lập và chủ tịch của GSX Techedu - tỷ phú Larry Xiangdong Chen - chia sẻ trên trang mạng xã hội của mình rằng báo cáo từ phía Grizzly Research là hoàn toàn vô nghĩa.
 |
| GSX Techedu bị cáo buộc phóng đại doanh số năm 2019. Ảnh: Shanghai Daily. |
GSX Techedu cũng bác bỏ cáo buộc của Citron Research và khẳng định bài viết của trang này không có căn cứ cũng như giải thích sai thông tin.
Bất chấp các phản bác của cả GSX Techedu lẫn tỷ phú Chen, cổ phiếu công ty này vẫn thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của các nhà đầu tư chuyên bán khống chứng khoán - những người kiếm lời từ việc giá trị cổ phiếu giảm.
GSX Techedu là một trong những doanh nghiệp Trung Quốc có tỷ lệ bán khống cao nhất trên thị trường chứng khoán Mỹ. Các công ty khác cũng chịu số phận tương tự có thể kể đến chuỗi cà phê Luckin Coffee, nhà sản xuất xe điện NIO, hay tập đoàn thương mại điện tử Baozun.
Theo Forbes ước tính, kể từ khi báo cáo Grizzly được đăng tải, giá cổ phiếu GSX Techedu lao dốc 21,4%, qua đó khiến tài sản tỷ phú Larry Xiangdong Chen bốc hơi 1 tỷ USD xuống còn 3,9 tỷ USD.
Các công ty luật như Labaton Sucharow và Bragar Eagel & Squire PC tuyên bố đồng loạt khởi kiện GSX Techedu vì cho rằng công ty đã báo cáo kết quả kinh doanh sai sự thật.
Nhà đầu tư mất niềm tin ở các công ty Trung Quốc
Giới chuyên gia nhận định tỷ phú Chen sẽ rất vất vả để dập được hoài nghi của thị trường, đặc biệt trong bối cảnh mà các công ty Trung Quốc được niêm yết tại Mỹ như Luckin Coffee và TAL Education khiến các nhà đầu tư mất niềm tin vì những bê bối gian lận tài chính gần đây.
"Họ nên phản hồi toàn diện và trả lời những cáo buộc liên quan càng sớm càng tốt", nhà phân tích Gillem Tulloch từ công ty nghiên cứu tài chính GMT Research nhận xét.
 |
| Những bê bối tài chính của Luckin Coffee và TAL Education khiến giới đầu tư mất niềm tin vào các công ty Trung Quốc trên sàn chứng khoán Mỹ. Ảnh: Reuters. |
Mô hình kinh doanh của GSX Techedu từ lâu đã là chủ đề nóng của nhiều cuộc tranh luận. Công ty ra đời vào năm 2014 và được chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) trên sàn NYSE vào năm 2019 với giá trị vốn hóa thị trường vào khoảng 208 triệu USD.
GSX Techedu chuyên cung cấp các lớp học trực tuyến khổng lồ. Trong khi những đối thủ cạnh tranh như VIPKid và Xueersi chỉ kết nối người dạy với một ít học viên để họ có thể tương tác tốt hơn với nhau trong các lớp online, thì các bài giảng trực tiếp của GSX có thể thu hút hơn 1.500 học sinh tham gia từ xa.
Sau khi theo dõi và phân tích hơn 20% các lớp phổ biến nhất của GSX Techedu, Citron Research kết luận rằng công ty này đã nói khống gấp đôi doanh số thật của một số lớp học trực tuyến mà họ đang vận hành.
"Có một điểm chung giữa các bê bối gian lận tài chính của các công ty Trung Quốc. Đó là nếu một công ty tăng trưởng với tốc độ quá khó tin, thì có thể công ty đó không đáng tin", Forbes dẫn lời Andrew Left, nhà sáng lập Citron Research.
Chuyên gia phân tích Gillem Tulloch cho rằng một nền tảng dạy học mới như GSX Techedu đòi hỏi người dùng phải mất khá nhiều thời gian để làm quen, nên tốc độ phát triển phi mã như vậy là không thể xảy ra.
 |
| Tỷ phú Larry Xiangdong Chen. Ảnh: NYSE. |
GSX Techedu ban đầu được thành lập với mục đích làm nền tảng giới thiệu các gia sư cho học sinh. Đến năm 2017, công ty chuyển hướng sang kinh doanh các lớp học trực tuyến đông người vì hình thức này đem lại lợi nhuận lớn hơn
Larry Xiangdong Chen chính thức trở thành tỷ phú USD khi công ty IPO. Trước đó, ông từng giữ chức phó chủ tịch tập đoàn công nghệ giáo dục New Oriental.
Giới chuyên gia nhận định thị trường dạy học trực tuyến ngày càng có nhiều sự cạnh tranh, đặc biệt là tại các khu vực kém phát triển nơi học sinh không có điều kiện trả tiền cho các trường học chính quy. Một số công ty kinh doanh giáo dục khác đang dần cung cấp các lớp học tương tự GSX Techedu.
