Tranh luận trong cộng đồng BookTok sau khi ông Trump chiến thắng

Ảnh minh họa Tiktoker thảo luận về ông Trump. Ảnh: New York Times.

Sau khi ông Donald Trump chiến thắng trong kỳ bầu cử Tổng thống Mỹ, các nhóm BookTok bỗng trở thành một diễn đàn chính trị. Nhiều độc giả bỏ theo dõi các tài khoản Tiktok ủng hộ vị lãnh đạo này. Do xung đột về quan điểm, cộng đồng BookTok tại Mỹ đối mặt sự tan rã.

BookTok mất phương huớng

Những giờ đầu tiên sau khi kết quả bầu cử được công bố, không ít người dùng BookTok đã nhanh chóng hủy theo dõi những tài khoản có quan điểm ủng hộ Trump.

“Từ khi nào BookTok trở nên nặng tính chính trị thế này? Chúng ta không cần chính trị phá hỏng điều tốt đẹp mà chúng ta đang có”, tikToker Lizabookrecs chia sẻ. Chỉ trong vài ngày, cộng đồng BookTok bắt đầu tan rã vì các cuộc thảo luận về chính trị đã chiếm hết không gian của sách và văn học.

Hơn hết, vô số bài đăng về “danh sách Booktoker nên bỏ theo dõi” được lan truyền, khơi mào cho các động thái đáp trả giữa hai phe ủng hộ và không ủng hộ ông Donald Trump. Một số người dùng bấm theo dõi những tài khoản trong danh sách cấm này để thể hiện quan điểm tích cực về tân Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, nhiều nhà sáng tạo nội dung yêu cầu những người ủng hộ ông Trump ngừng theo dõi mình.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Một số nhà văn, tác giả cho rằng không gian BookTok không nên bị chính trị chi phối. Nhưng ngược lại, cũng có người chỉ ra rằng phần lớn tác phẩm văn học đều ẩn chứa những quan điểm xã hội. Nhà văn lãng mạn J.J. McAvoy đã ví lời kêu gọi “không chính trị hóa” BookTok như một hành động “bịt miệng.” Cô viết: “Khi ai đó nói với bạn rằng ‘không gian này không dành cho’ chính trị, họ đang cố làm bạn im lặng để tiếp tục giả vờ rằng mọi thứ vẫn ổn với họ”.

Trong tuần sau đó, những tranh cãi này không chỉ lan rộng trong cộng đồng BookTok mà còn trong nhiều cộng đồng trực tuyến khác. Thực tế, hầu hết sở thích hay lĩnh vực đều có liên quan đến chính trị. Các "fan" xe hơi có thể thảo luận về ông Elon Musk, Tesla, hay việc sản xuất nước ngoài. Những người đam mê không gian có thể tranh luận về Musk, SpaceX hoặc tư nhân hóa không gian.

Sự sụp đổ của BookTok đem tới tác động khôn lường

BookTok từng là một nền tảng không chỉ hỗ trợ các tác giả mới mà còn giới thiệu các tác phẩm kinh điển đến độc giả trẻ, chẳng hạn sự hồi sinh mạnh mẽ tiểu thuyết Chuyện người tùy nữ hay hiện tượng Collen Hoover. Tuy nhiên, bầu không khí chính trị sau bầu cử Mỹ đã làm nảy sinh sự chia rẽ sâu sắc, không ít tác giả bị "liệt vào danh sách đỏ" vì nghi ngờ ủng hộ Trump.

Tác giả Kaleigh Michele, một người mới xuất bản cuốn sách đầu tay, chia sẻ trên TikTok: “Tôi chỉ là một tác giả mới với một cuốn sách, nhưng bỗng nhiên có người cố gắng hủy hoại danh tiếng và đam mê của tôi. Nếu trước đây tôi không chọn phe, giờ tôi chắc chắn sẽ làm thế.”

Tiểu thuyết Chuyện người tùy nữ cũng đang được cộng đồng BookTok tại Mỹ chia sẻ lại trong thời gian gần đây. Ảnh: Vogue.

Căng thẳng chính trị trên BookTok không phải hiện tượng mới. Nhà sáng tạo nội dung Raghad lấy dẫn chứng từ cuộc tranh luận về khái niệm "phản trí thức" diễn ra cách đây hai năm. Khi đó, một số người chỉ đọc sách để giải trí thay vì phân tích sâu sắc. Tuy nhiên, Tiktoker Aveyard lập luận rằng tính chính trị gắn liền với cách từng cá nhân tạo nên tác phẩm của mình. Do đó, mỗi độc giả sẽ có thái độ khác nhau khi tiếp cận một thông điệp xã hội được trình bày trong sách.

Song song với đó, nhiều người lo ngại rằng sự tan rã của BookTok sẽ ảnh hưởng tới việc thúc đẩy văn hóa đọc, đặc biệt là việc đấu tranh gỡ bỏ lệnh cấm sách nghặt nghèo ở một số bang.

Hiệp hội Thư viện Mỹ cho biết từ đầu năm đến tháng 8, đã có 414 hoạt động tăng cường kiểm duyệt sách trong các thư viện trên toàn nước Mỹ. Mặc dù giảm so với năm 2023 (695 hoạt động), con số trên vẫn ở mức đáng báo động.

Hiệp hội PEN America cũng ghi nhận 10.046 đầu sách bị cấm trong năm học 2023/24, chủ yếu là những sách về cộng đồng người da màu hoặc LGBTQ+. Tất cả những điều này xảy ra khi vai trò của các nhà giáo dục và thủ thư bị ảnh hưởng bởi chính trị gia, hội đồng nhà trường.

Ngay khi thông tin về chiến thắng của ông Trump lan truyền trên BookTok, một luồng ý kiến mới cho rằng chính quyền mới sẽ không làm trầm trọng hơn vấn đề cấm sách. Tuy nhiên, không ai chắc chắn về điều gì có thể xảy ra trong tương lai.