Ngày 5/9, trao đổi với Zing.vn, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng, Phó trưởng ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhận định ứng xử của chính quyền TP Hà Nội trong vụ cháy nhà máy Rạng Đông là thiếu trách nhiệm trước một sự cố nghiêm trọng “có một không hai” ở thành phố.
Phải kỷ luật cán bộ quận Thanh Xuân
Ông Nhưỡng cho rằng TP đã chỉ đạo không kịp thời, thiếu đi những biện pháp xử lý hậu quả, đặc biệt trong vấn đề ô nhiễm môi trường cho người dân.
TP Hà Nội còn gây khó hiểu khi không hề có động thái gì trước việc UBND quận Thanh Xuân thu hồi văn bản cảnh báo mà phường Hạ Đình đã ban hành trước đó, thậm chí, còn kiểm điểm người ban hành văn bản cảnh báo.
“Lẽ ra TP phải có trách nhiệm nhưng lại không làm, thậm chí, khi người ta làm việc có trách nhiệm thì lại lờ đi không bênh vực. Vì thế, dư luận có quyền đặt câu hỏi về việc TP bao che cho quận Thanh Xuân - đơn vị liên quan trực tiếp nhưng cũng chưa có động thái kịp thời ứng phó với sự cố”, ông Nhưỡng nói.
 |
| 8 ngày sau vụ cháy, hiện trường ở công ty Rạng Đông mới được phủ bạt. Ảnh: Hồng Quang. |
Theo ông Nhưỡng, việc quận Thanh Xuân ra thông báo môi trường an toàn, trái ngược hoàn toàn với kết quả chính thức do Bộ Tài nguyên Môi trường công bố là sự “dối trá” và cần phải kiểm điểm những cán bộ có thẩm quyền ở quận để răn đe.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Bá Sơn cũng đánh giá việc chính quyền quận Thanh Xuân ra quyết định thu hồi văn bản mang tính chất cảnh báo của phường Hạ Đình, và việc đơn vị này ra thông báo mọi chỉ số môi trường sau vụ cháy Rạng Đông đều an toàn với người dân là không ổn, quá vội vã.
Từ đó, ông Sơn cho rằng trong sự việc này phải kiểm điểm chính các lãnh đạo UBND quận Thanh Xuân, chứ không phải kiểm điểm trách nhiệm của UBND phường Hạ Đình vì đã ban hành văn bản cảnh báo.
“Tôi cho rằng việc UBND phường Hạ Đình ra cảnh báo như thế là đáng hoan nghênh, họ đã hành động hoàn toàn vì lợi ích của người dân và thể hiện trách nhiệm của chính quyền cơ sở. Còn sau này nếu kiểm tra, kiểm chứng xong rồi hủy cảnh báo đó đi thì không có vấn đề gì cả”, ông Sơn nói.
Ô nhiễm thủy ngân vượt ngưỡng tới 30 lần
Chiều tối 4/9, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Võ Tuấn Nhân tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ đã cung cấp con số giật mình sau vụ cháy Công ty Rạng Đông. Theo đó, hơn 20 kg thủy ngân đã bị phát tán vào môi trường.
Theo Thứ trưởng TNMT, Công ty Rạng Đông báo cáo nguồn thủy ngân có thể phát tán là hơn 15 kg, nhưng tính toán của các nhà khoa học cho thấy khối lượng thực tế có thể cao gần gấp đôi.
Kết quả so sánh với các tiêu chuẩn khuyến cáo của WHO và châu Âu, ATSDR Mỹ, Canada cho thấy:
Về các điểm quan trắc chất lượng không khí xung quanh, Tổng cục Môi trường đã bố trí 4 vị trí lấy mẫu hấp phụ thủy ngân (Hg) theo hướng phát tán của dòng khí tại vị trí hàng rào của kho sản phẩm bị cháy, tại khoảng cách 200 m, 500 m và 1.000 m tính từ hàng rào kho sản phẩm bị cháy.
Kết quả cho thấy, trong khoảng từ hàng rào đến khoảng cách 200 m, các mẫu hấp phụ thủy ngân đều có giá trị nằm trong ngưỡng khuyến cáo của WHO và châu Âu (ngưỡng ảnh hưởng đến sức khoẻ con người tại đô thị).
Các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên công ty phía trước khu cháy (trạm oxy) và trong nhà kho bị cháy có giá trị Hg trong môi trường không khí cao vượt ngưỡng khuyến cáo của WHO và ATSDR-Mỹ từ 10 đến 30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khoẻ con người).
 |
| Bộ TNMT khẳng định vụ cháy ở Rạng Đông là sự cố cháy nổ mất an toàn hoá chất, có tác động xấu đến sức khoẻ người dân và môi trường xung quanh. Ảnh: Việt Linh. |
Lãnh đạo Bộ TNMT khẳng định vụ cháy ở Rạng Đông là sự cố cháy nổ mất an toàn hoá chất, quy mô ảnh hưởng ở mức trung bình nhưng thiệt hại lớn về tài sản, có tác động xấu đến sức khoẻ người dân và môi trường xung quanh; hoá chất gây ô nhiễm chủ yếu là thuỷ ngân và một số kim loại nặng.
Cơ quan đưa ra cảnh báo sớm nhất là UBND phường Hạ Đình. Tuy nhiên, rất nhanh sau đó, văn bản của phường bị thu hồi, thậm chí người ra văn bản cảnh báo còn bị kiểm điểm.
Trước những ý kiến trái chiều trong dư luận, TP Hà Nội đã cử các cơ quan chuyên môn xuống hiện trường thu thập các chỉ số quan trắc môi trường. Rất nhanh sau đó, quận Thanh Xuân thông báo là các chỉ số “an toàn”.
Kết quả này gặp nhiều phản ứng từ giới chuyên gia vì họ cho rằng chính quyền địa phương đã đưa ra một kết luận quá vội vàng.
Về phía Bộ TNMT, đại diện cơ quan này khẳng định kết quả chính thức về chỉ số quan trắc môi trường chưa được công bố, song cơ quan này cũng đã ra văn bản cảnh báo về nguy cơ ô nhiễm hóa chất sau vụ cháy.
Những phản ứng từ phía chính quyền trong một tuần sau vụ cháy cho thấy sự bất nhất trong cách ứng phó với sự cố môi trường này. Điều này đã khiến người dân thêm phần hoang mang, lo lắng. Rất nhiều phóng viên báo, đài đã liên hệ lãnh đạo quận Thanh Xuân cũng như TP Hà Nội nhưng tất cả đều không nhận được câu trả lời.
