 |
Sự trỗi dậy của rap từng được ví như một "cú nổ" ở thị trường nhạc Việt cuối năm 2020. Nhưng càng về sau, rap giảm sức hút và bắt đầu trở lại đúng vị thế của nó.
Một năm trước, đây là thời điểm Rap Việt mùa 1 hoàn tất giai đoạn tuyển sinh. Sau đó, Rap Việt lên sóng, gây sốt và làm thay đổi cả thị trường nhạc Việt. Người người nghe rap, nhà nhà nói về rap suốt vài tháng.
Số lượng ca khúc rap, hoặc tần suất xuất hiện của những rapper tăng đột biến những tháng đầu năm 2021. Dàn thí sinh hùng hậu của Rap Việt tất bật chạy show. Các giám khảo, huấn luyện viên (HLV), đặc biệt là Binz và Ryhmastic phủ sóng khắp nơi.
Tuy nhiên, thật tiếc hiệu ứng rap chỉ diễn ra sôi nổi trong thời gian ngắn. Sau gần nửa năm, thị trường tĩnh lại cũng là lúc để nhìn xem sự trỗi dậy của rap là hiện tượng nhất thời, hay thật sự đột phá.
 |
| Thành công của Rap Việt tạo lực đẩy cho các thí sinh, 4 HLV và giám khảo. |
Từ câu chuyện "rap fan tháng 8"
"Rap fan tháng 8" là cụm từ khởi nguồn từ một số fan rap lâu năm. Những người này muốn ám chỉ một bộ phận khán giả bắt đầu thích rap từ tháng 8/2020, tức thời điểm 2 game show Rap Việt và King of Rap lên sóng.
Họ chỉ trích những "rap fan tháng 8" chạy theo số đông để ủng hộ, tung hô rap. Đây được cho là góc nhìn phiến diện, bởi âm nhạc chưa bao giờ đặt ra ranh giới. Việc có thêm bộ phận lớn khán giả ủng hộ là tín hiệu tích cực của rap, đưa dòng nhạc này trở nên đại chúng hơn bao giờ hết.
Tuy nhiên, ở góc độ nào đó, "rap fan tháng 8" cũng chính là thước đo cho câu chuyện, hậu Rap Việt sẽ thế nào. Những Dế Choắt, GDucky, MCK, TLinh, Gonzo từng gây sốt, thu hút lượng fan đông trong thời gian ngắn. Nhưng đó là hiệu ứng từ sự cộng hưởng của chương trình. Còn khi tách ra hướng đi riêng, liệu còn bao nhiêu fan dõi theo và tiếp tục nâng đỡ cho họ?
Dế Choắt tìm được sự công nhận ở Rap Việt, sau đó tỏa sáng và trở thành quán quân. Nam rapper nắm trong tay bước đệm hoàn hảo để vươn mình, nhưng thực tế không mấy khả quan. MV Em rơi từ đâu xuống đây của Dế Choắt nhận hơn 2 triệu lượt xem sau 5 tháng. Anh tiếp tục giới thiệu bản audio Đêm ghé tìm cô đơn từ tháng 5, nhưng sức lan tỏa chưa cao.
"Quái vật" GDucky vừa ra mắt bản rap Simle Cypher, sau 3 tuần chỉ nhận hơn 160.000 lượt xem. Á quân Rap Việt từng được dự đoán là thí sinh bùng nổ nhất sau cuộc thi. Nhưng 6 tháng trôi qua, GDucky chưa phát hành một sản phẩm chất lượng, có đầu tư để đủ sức nặng khẳng định tên tuổi.
Gonzo, Thành Draw, 2 ngôi sao của đêm chung kết Rap Việt tạm thời lặng tiếng. Trong khi đó, Ricky Star hoạt động chăm chỉ, đã có sản phẩm gây dấu ấn, nhưng chưa thể tiến một bước sải thành ngôi sao giải trí như kỳ vọng từ Suboi, JustaTee.
MV Ganh tỵ của Tage, ra mắt vào tháng 2 nhận hơn 5 triệu lượt xem. Đây là sản phẩm solo tốt nhất, được hưởng ứng nhất trong dàn thí sinh được kỳ vọng từ Rap Việt.
Yuno Bigboi trở thành điểm sáng khi từng xuất hiện liên tục đầu năm 2021 nhờ kết hợp cùng nghệ sĩ Vpop. TLinh cũng gặt hái thành công bước đầu từ Gái độc thân, ra mắt sản phẩm hoàn chỉnh vào tháng 6. Trước đó, nữ rapper góp giọng trong một sản phẩm hút gần 6 triệu lượt xem.
MCK là điểm sáng tiếp theo từ những bản rap kết hợp. Tay to, sản phẩm MCK bắt tay cùng PhongKhin hút 20 triệu lượt xem sau 3 tháng. Sau đó, nam rapper cùng TLinh, Groovie phát hành bản XTC remix, đến nay nhận hơn 30 triệu lượt xem.
Phần còn lại của Rap Việt mùa 1 đa phần mất hút. Hành Or, 16 Typh, R.I.C, Tony D, Duy Andy hay T.E.Z, những thí sinh từng tạo ấn tượng ở vòng Bứt phá Rap Việt, đang ở đâu?
 |
| GDucky được kỳ vọng rất nhiều, nhưng đang mất hút. |
Chưa bứt phá
Quay trở lại câu chuyện, liệu rap có thật sự bứt lên để khẳng định vị trí riêng biệt của một dòng nhạc đại chúng. Câu trả lời có lẽ là chưa.
Cơn sốt Rap Việt giúp đánh bật tên tuổi của tất cả. Nhưng từ hiệu ứng đó, giới rap chưa tạo nên cú bứt phá thật sự chất lượng để khiến phần lớn khán giả, đặc biệt là những "rap fan tháng 8" tiếp tục nghe rap mỗi ngày, nói về rap và bàn luận sôi nổi trên các diễn đàn.
Hai HLV Wowy và Karik đã ấp ủ kế hoạch cùng phát hành chung album. Giới rap gọi đó là "cú nổ", để sống lại tinh thần của Khu tao sống, Hai thế giới 10 năm trước. Tuy nhiên, dự án đó chưa thành hình.
Suboi nổi tiếng trở lại nhờ Rap Việt. Nhưng ngoài sản phẩm kết hợp cùng Đức Phúc, nữ rapper hàng đầu chưa đánh dấu màn trở lại thật sự bùng nổ như kỳ vọng. Tương tự là Binz, sau BigCityBoi, fan vẫn chờ đợi thêm một sản phẩm solo tạo hiệu ứng, hút lượt xem cao như vậy.
Rap Việt thành công từ sức cộng hưởng của nhiều yếu tố. Từ tên tuổi của dàn HLV, giám khảo, ê-kíp SpaceSpeakers ở phía sau, cho đến hiệu ứng từ chương trình. Thời gian, địa điểm rõ ràng, các fan chờ đợi hàng tuần, cùng góp lượt xem cho Rap Việt.
Hậu chương trình, sự bứt phá tiếp theo của rap trong giới nhạc Việt cũng phải là sự cộng hưởng từ nhiều yếu tố. Một lượng lớn rapper đã có tên tuổi, nhưng số lượng bản rap chất lượng ra mắt thị trường không nhiều. Và theo thời gian, rap bắt đầu mờ nhạt.
Từ năm 2021, làn sóng R&B trở lại đúng vị thế ở nhạc Việt. Các bản ballad chất lượng ra mắt liên tục. Chưa kể hiệu ứng từ các ca khúc nhạc ngoại, lời Việt, gây sóng gió thị trường từ đầu năm đang đưa "cơn sốt rap" trở lại mặt đất.
Rap vẫn là thứ gia vị hấp dẫn, bằng chứng là việc nhiều ca khúc hit từ đầu năm, mới nhất là Nắm đôi bàn tay của Kay Trần có chất rap. Nhưng sự phát triển vẫn chỉ dừng ở đó và chưa thể nói dòng nhạc này đã khẳng định được chỗ đứng riêng.
 |
| Binz thành công bằng tài năng và sự hậu thuẫn từ ê-kíp. |
Cần thêm nhiều Binz
10 năm trước, những rapper mainstream được cho là những người vượt qua "vùng đất cấm" của rap. Nghĩa là một rapper "chất", theo một số quan niệm phải hoạt động ở underground (thế giới ngầm), thay vì chạy theo yếu tố giải trí và hái ra tiền.
Karik đã đi tiên phong trên con đường mainstream. Anh thậm chí phát hành bản rap Ức chế để nói về tình trạng này. Ricky Star từng diss Karik (rap công kích), nhưng về sau cả 2 trở thành thầy trò của nhau ở Rap Việt.
Sự thành công của Rap Việt, King of Rap giúp cục diện đảo chiều. Chính những rapper mainstream đang giúp dòng nhạc này lan tỏa, khẳng định vị thế. Thậm chí, một số cá nhân đặc biệt như Binz tạo ra cuộc đua sòng phẳng cùng các sản phẩm Vpop.
Đang có hàng chục, đến vài trăm rapper hoạt động ở underground và mainstream. Nhưng để nổi tiếng và khẳng định chỗ đứng, Binz đang nằm trong nhóm rất ít.
Binz khởi đầu từ những sản phẩm kết hợp ở Ladykillah (một nhóm rap từng gây chú ý 10 năm trước). Sau đó, Binz bắt tay cùng các nghệ sĩ Vpop, rồi chuyển hướng solo từ sự hậu thuẫn của ê-kíp SpaceSpeakers.
Binz ra mắt MV They Said năm 2017. Sau đó, Krazy được trình làng, giúp định hình tên tuổi Binz trên thị trường. BigCityBoi là đỉnh cao của Binz, từ phong cách đậm chất "bad boy", âm nhạc bắt tai từ bàn tay Touliver và hình ảnh ấn tượng.
SpaceSpeakers đã biến Binz từ một giọng rap chuyên trị những ca khúc chủ đề tình yêu, trở thành một cá tính độc đáo và duy nhất ở Việt Nam.
Nhìn từ Binz, thành công vượt bậc nhờ ê-kíp giỏi là một công thức cho những rapper. Khi mà thị trường rap vẫn còn tranh cãi giữa câu chuyện underground hay mainstream, "chất" hay "không chất", thành công của Binz từ ê-kíp chuyên nghiệp phần nào làm thay đổi cục diện.
Giờ đây, Binz có tất cả. Và nhắc đến rap, không thể thiếu Binz.
Binz từng nhận xét thí sinh R.I.C ở Rap Việt là "chất giọng đã tiệt chủng". Yuno Bigboi được ví như một "rapper Âu - Mỹ", theo lời JustaTee. Wowy gọi MCK là "thiên tài". Karik, Suboi cùng nhận định Ricky Star sinh ra để làm ngôi sao giải trí.
Rõ ràng làng rap không thiếu tài năng. Vấn đề là những "viên ngọc" đó phát triển thế nào, có đủ sức vươn tầm để giúp rap khẳng định thêm chỗ đứng?
Một Binz giúp rap được biết tới nhiều hơn. Nhưng cần thêm rất nhiều Binz để đưa dòng nhạc này tạo tầm ảnh hưởng thật sự.
