Hàng năm, cứ đến tháng 7 âm lịch, những gia đình người Hoa và người theo đạo Phật tại Sài Gòn lại bắt đầu phong tục cúng cô hồn với ý nghĩa cứu giúp những linh hồn khốn khổ, vất vưởng, lang thang. Khi mâm cúng xuất hiện hay vừa cúng xong, nhiều người tập trung cướp, còn gọi là “giật cô hồn”.
Phong tục cúng cô hồn với ý nghĩa cứu giúp những linh hồn khốn khổ, vất vưởng để được phù hộ. Nhưng để trọn vẹn mâm cúng như thế này thì cần phải có bảo vệ túc trực. |
Tại các tuyến đường lớn trên địa bàn Q.5, nơi nhiều người Hoa sinh sống, những mâm cúng từ đơn giản chỉ có bánh, hoa cho đến khá giả có thịt gà, heo quay, tiền lẻ đều có người đứng canh khi hương chưa tàn. Cẩn thận là vậy, nhưng nhiều mâm cúng cũng bị “bốc hơi” khi sơ sẩy trong giây lát.
Anh Hoàn, chủ một tiệm vàng trên đường Trần Hưng Đạo, Q.5 ngẩn người khi mâm đang bày ra mới được một nửa thì con heo quay đã không cánh mà bay. Anh kể: "Bày đồ cúng có hương, hoa, vàng mã và con heo quay, tôi nhắc bảo vệ đứng canh nhưng lúc đó có khách tới tiệm, anh này phải sắp xếp xe nên quên mâm cúng. Đến khi bưng đèn, gạo ra tiếp thì thấy 4 thanh niên cầm con heo quay chạy đi mất".
"Cô hồn sống" xông vào nhà giật đồ cúng. |
“Chắc nãy giờ chúng đã canh me mâm cúng của tôi rồi. Năm ngoái bị lấy hết đồ khi cúng xong, còn năm nay những người này táo tợn hơn nhiều. Tính mua con heo quay cúng các cô hồn xong rồi cả nhà và nhân viên cùng ăn nhưng bị “cô hồn sống” ăn mất", anh Hoàn nói tiếp.
Xem ảnh Dụng cụ chuyên nghiệp để giật cô hồn ở Sài Gòn
“Mâm cúng cô hồn với những món cơ bản như vàng mã, hương hoa, đèn, gạo, muối, khá giả hơn thì gà, heo, tiền lẻ. Mâm thường đặt trước hiên nhà, công ty, cửa hàng để mời những vong linh cơ nhỡ ăn uống. Khi cúng xong, những đồ ít có giá trị để lại cho trẻ em nhặt. Tuy nhiên ngay cả khi hương chưa tàn, thì không mân nào còn nguyên vẹn vì trẻ em và cả người lớn đến... cướp. Đó có thể là điềm tốt, vì cúng cô hồn thì phải có cô hồn tới ăn. Nhưng về ý nghĩa cúng cô hồn thì chưa trọn vẹn, vì khi chưa cúng xong, các vong hồn chưa được hưởng mà “cô hồn sống” đã lấy đi mất”, bà Thường - chủ một cửa hàng ở đường Nguyễn Văn Cừ, Q.5 - nói.Trong nhóm trẻ cướp gà cúng của chị Hương, cậu bé Thành cho biết: “Lúc đầu đi giật đồ cúng và nhặt tiền chỉ có vài đứa trong xóm lao động nghèo gần đây, nhưng sau đó có nhiều đứa đi theo. Bọn em đi khắp khu vực này chờ người ta cúng xong rồi lấy đồ, chủ yếu chờ những công ty, cửa hàng, nhà có điều kiện quăng tiền cho cô hồn để nhặt, vừa có tiền vừa vui”.
Sau khi cúng xong, những đồ ít có giá trị trên mâm hay tiền lẻ được quăng ra để trẻ em và người nghèo nhặt. |
“Có mấy đứa liều hơn cướp cả mâm người ta vừa bày ra, chúng đang cầm 2 con gà trong túi đó anh. Mấy đứa chờ tháng 7 này lâu giờ rồi, đây là dịp được ăn, nhậu thịt gà no nê, nếu chán có thể bán lại cũng kiếm được ít tiền”, Thành vừa chỉ về nhóm đi trước vừa nói.
Biết chắc sẽ bị cướp nên nhiều công ty, cửa hàng có những mâm cúng có giá trị thường cắt cử nhân viên, bảo vệ canh. Trưa gần đứng bóng, trên đường Hoàng Văn Thụ, Q.Tân Bình, một doanh nghiệp bán đồ điện gia dụng bày mâm cúng khá lớn, trong đó nổi bật là con heo quay khá lớn. Để bảo vệ mâm cúng và có thịt heo quay cho nhân viên, chủ doanh nghiệp cử đến 5 nhân viên và bảo vệ đứng trước cửa hàng để canh chừng “cô hồn sống”. Khi chúng tôi dừng xe lại, một nhân viên bước tới không phải để dắt xe cho khách mà hỏi “vào đây làm gì?”. Khi chúng tôi nói “vào để mua đồ chứ làm gì”, nhân viên này cười nói: “Anh thông cảm, giờ đang cúng cô hồn, bọn em sợ “cô hồn sống” giật mất heo nên mới hỏi thế".