Từ trước khi trở thành Đệ nhất Tiểu thư, Sara Duterte đã nổi tiếng khắp Philippines với vai trò là thị trưởng thành phố Davao. Không chỉ nắm giữ vị trí giống cha mình trước đây, bà Sara có vẻ như cũng thừa hưởng sự cứng rắn của ông Duterte.
Đấm cảnh sát trưởng
Sau khi cảnh sát ra quyết định cưỡng chế để phá hủy một khu nhà ổ chuột, bà Sara đã yêu cầu hoãn việc này lại trong 2 giờ để thương lượng với người dân. Tuy nhiên cảnh sát bỏ qua yêu cầu của bà, tiếp tục thực hiện kế hoạch cưỡng chế, khiến người dân khu vực phản đối bằng một cuộc bạo động, thứ mà bà Sara muốn ngăn chặn từ đầu.
 |
| Bà Sara Duterte (áo xanh) từng đấm vào mặt cảnh sát trưởng trong một sự kiện hồi tháng 7/2011. Ảnh: Inquirer.net |
Tại hiện trường, bà Sara rất tức giận và bất ngờ đấm liên tục vào mặt cảnh sát trưởng, khi người này cố gắng chạy đi, các vệ sĩ của bà Sara kéo ông lại, thị trưởng Davao tiếp tục lao vào giật tóc người đàn ông đáng thương, tất cả đều được ghi lại qua ống kính máy quay.
Đó là tháng 7/2011, bà Sara khi đó mới 33 tuổi và bị đình chỉ công việc một thời gian. Ông Duterte, lúc đó là phó thị trưởng Davao, không ngần ngại chửi bới và giơ "ngón tay thối" về phía những người chỉ trích hành động của con gái. Ông Duterte bảo con gái mình không nên xin lỗi mà hãy "ăn mừng và vui vẻ... vì con bảo vệ mọi người mà".
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2017, ông Duterte, khi đó vừa mới bước vào nhiệm sở được 2 năm, đã nói rằng: "Tôi không thể tìm thấy ứng viên nào xứng đáng hơn Sara để làm tổng thống tiếp theo".
Lời chia sẻ này làm dấy lên câu hỏi liệu bà Sara có kế nhiệm cha mình làm tổng thống hay không, mặc dù vậy ông Duterte sau đó đã dập tắt sự gợi ý này.
Phong thái giống ông Duterte
Chủ đề này một lần nữa được nhắc tới hồi tháng 2 năm nay, sau khi người phát ngôn tổng thống, ông Salvador Panelo nói rằng: "Tôi sẽ không bất ngờ nếu bà ấy trở thành tổng thống sau cha mình".
Theo ông Panelo, những người ủng hộ bà Sara nhìn thấy trong nữ chính trị gia trẻ tuổi "tính cách của người cha. Bà ấy rất có năng lực, thông minh và mạnh mẽ".
Bà Sara lần đầu bước vào chính trường năm 2007, với tư cách là người đồng hành cùng ông Duterte trong chiến dịch tranh cử chức thị trưởng. Khi ông Duterte đạt giới hạn nhiệm kỳ năm 2010, họ đổi chỗ cho nhau, bà Sara làm thị trưởng còn cha mình làm phó thị trưởng.
Bà Sara sở hữu những đường nét phương Tây, thừa hưởng từ ông ngoại người Đức, thị trưởng Davao cũng có những nét tương đồng với ông Duterte, đặc biệt là cách nói chuyện cứng rắn, nhưng không văng tục, và hay nói đùa thô lỗ như cha mình.
 |
| Bà Sarah Duterte tháp tùng cha mình tại một sự kiện tiếp đón lãnh đạo quốc tế. Ảnh: AFP. |
Theo nhà phân tích chính trị Ramon Casiple, trong số 3 người con của ông Duterte, bà Sarah là "người gần gũi và ủng hộ cha nhiều nhất". Tuy nhiên, xuất phát điểm của họ lại khác nhau.
Ông Casiple nhận định: "Sara khởi đầu từ công việc của các tổ chức phi chính phủ (NGO). Cộng đồng NGO ở Davao ủng hộ bà ấy. Rất nhiều chính sách cấp tiến, như pháp lệnh quyền phụ nữ, là của Sara Duterte".
Bà Sara gây dấu ấn chính trị đầu tiên với vai trò trung gian quyền lực vào năm ngoái, khi thay thế chủ tịch hạ viện bằng một đồng minh là cựu tổng thống Gloria Arroyo.
Bản thân bà Sara cũng cố gắng không đề cập đến câu chuyện tương lai, phát biểu trong lễ ra mắt đảng Hugpong ng Pagbabago (Đảng vì Sự thay đổi), con gái tổng thống Philippines cho biết: "Tôi mong là họ không nói về tôi như thế vì những người có tham vọng làm tổng thống bây giờ sẽ cho tôi vào vị trí số một trong danh sách kẻ thù của họ. Hãy hỏi lại tôi vào năm 2021".
"Mọi thứ đều có thể xảy ra"
Theo ông Malcolm Cook, nhà nghiên cứu tại Viện ISEAS - Yusof of Ishak tại Singapore, bà Sara có thể trở thành tổng thống Philippines vào năm 2022 nếu 3 điều kiện sau được thỏa mãn: một là đảng HNP có thể tạo dựng sự ủng hộ từ các đảng phái địa phương trong cuộc bầu cử giữa kỳ sắp tới; hai là HNP phải giữ được sự kiểm soát đa số ở hạ viện; và ba là tiến tới kiểm soát thượng viện.
 |
| Bà Sara Duterte trả lời các phóng viên tại Davao. Ảnh: Reuters. |
"Nếu vậy, con đường đến vị trí tổng thống năm 2022 sẽ trở nên dễ dàng cho Sara Duterte", ông Cook viết trong một báo cáo được công bố hồi đầu tháng này.
Mặc dù vậy, kết quả bầu cử ở Philippines luôn rất khó đoán định. Mọi thứ đều có thể diễn ra trong vòng 3 năm. "Còn quá sớm để nói trước điều gì", ông Casiple cho biết và nói thêm rằng mọi thứ còn phụ thuộc vào đối thủ của bà Sara trong cuộc bầu cử.
Trở thành người đầu tiên tuyên bố tranh cử tổng thống đôi khi lại mang tới những khó khăn hơn là lợi thế, ứng viên đầu tiên luôn phải chịu nhiều sự soi xét hơn. Ông Duterte đắc cử tổng thống năm 2016 sau khi là ứng viên cuối cùng tham gia vào cuộc bầu cử.
Một trong những khó khăn mà bà Sara phải đối mặt nếu ra tranh cử năm 2022 đó là việc gia đình nhà Duterte đang giàu lên rất nhanh. Hồi đầu tháng 4, Trung tâm báo chí điều tra Philippines (PCIJ) đã công bố một báo cáo tài chính gồm ba phần về ông Rodrigo Duterte cùng hai con là Sara và Paolo. Bản thân Paolo Duterte cũng đang tranh cử vào quốc hội.
Bản báo cáo cho rằng các thành viên nhà Duterte "giàu lên liên tục trong những năm qua, mặc dù có mức lương khiêm tốn với những vị trí trong chính phủ và các cơ quan nhà nước, và mặc dù thu nhập trong các công ty mà họ sở hữu theo báo cáo tài chính cũng không đáng kể".
Theo những số liệu này, vào năm 2007 khi bà Sara bắt đầu bước vào chính trường, tổng tài sản của bà là 268.600 USD, sau 10 năm sau, con số này đạt 886.900 USD, tức tăng lên hơn 3 lần. Theo truyền thông địa phương, bà Sara nói rằng báo cáo của PCIJ là "vô căn cứ". Phủ tổng thống Philippines cũng bác bỏ báo cáo của PCIJ, cho rằng đây là một nỗ lực để gây mất uy tín trước kỳ bầu cử.
 |
| Các con của ông Duterte đứng bên cạnh khi cha mình tuyên thệ nhậm chức tổng thống Philippines. Ảnh: AFP. |
Giữa những tranh cãi đó, tỷ lệ ủng hộ ông Duterte vẫn đạt mức cao, khi chỉ còn 3 tuần nữa là cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ diễn ra. Các phiếu thăm dò cho thấy 8 ứng viên thượng nghị sĩ của đảng HNP sẽ giành thắng lợi.
Đó sẽ là kết quả mà nhiều đảng phái thèm muốn, nhưng không đủ với ông Duterte, người muốn giành được tất cả 12 ghế thượng nghị sĩ để có đủ đa số 2/3 nhằm thay đổi Hiến pháp.
Mặc dù ông Duterte vẫn đang nhận được sự ủng hộ rất lớn, nhưng con đường cho con gái ông tới phủ tổng thống có lẽ sẽ không dễ dàng. Trong kỳ bầu cử năm 2010, Thượng nghị sĩ Manuel Villar dẫn đầu mọi phiếu thăm dò, nhưng cuối cùng thua cuộc trước đối thủ Benigno, do cựu tổng thống Corazon Aquino - mẹ của ông Benigno - qua đời.
