Phải có đến mấy trăm người đang kiên nhẫn (và cam chịu) xếp hàng trước cánh cửa gỗ ọp ẹp của một căn phòng, nơi chúng tôi sẽ phải vào để thi lý thuyết. Tôi là thí sinh nước ngoài duy nhất có mặt hôm đó.

5.000 shilling kẹp trong tập hồ sơ thi bằng lái

Cửa mở, một viên cảnh sát thò đầu ra gọi tên thí sinh để phát phiếu thứ tự cho chúng tôi… xếp hàng tiếp. Đến tên tôi, Daniel chen lên nói nhỏ cái gì đấy vào tai viên cảnh sát rồi đưa cho anh ta tập “hồ sơ” của tôi, bên trong có kẹp chiếc phong bì 5.000 shilling (khoảng hơn 2 triệu đồng).

Tôi toát mồ hôi, liệu hành vi “hối lộ” này có trót lọt không nhỉ? Trông tôi khác biệt rõ ràng so với các thí sinh còn lại, lỡ có ai tố cáo thì tôi biết trốn vào đâu đây?

Hóa ra, ở Kenya, thi lý thuyết lấy bằng lái xe không phải ngồi bấm máy tính để trả lời câu hỏi trắc nghiệm mà là vấn đáp trực tiếp với một giám thị.

Bạn sẽ được hỏi từ một đến 3 câu tùy theo độ khó và sự hiểu biết của bạn đến đâu. Nếu bạn trả lời đúng ngay câu hỏi hóc búa đầu tiên thì sẽ qua luôn, còn nếu sai 2 trong số 3 câu hỏi thì coi như trượt.

Trong “phòng” thi lý thuyết lúc này có ba cán bộ đang phỏng vấn ba thí sinh bên những mô hình gỗ giống như cái mà tôi được học ở trường dạy lái xe. Ngó sang bàn bên cạnh, tôi thấy chàng thí sinh đeo kính cận đang lắp bắp, trán rịn mồ hôi. Anh ta đã trả lời sai hai câu đầu nên đang xin xỏ mong được giám thị chiếu cố mà cho thi tiếp.

Thấy tôi lơ là, vị “cán bộ” của tôi nhìn tôi nghiêm khắc. Ông ta vớ vài mô hình ôtô và xếp lên bàn rồi hỏi tôi cách vượt, đổi làn và lái vào một bãi đậu xe như thế nào.

Tôi trả lời chính xác nên được ra ngay mà không bị sát hạch thêm câu nào nữa. Không rõ do tôi... thông minh hay nhờ cái “hồ sơ” mà Daniel thay mặt tôi nộp cho cán bộ đã giúp tôi đậu phần lý thuyết này một cách dễ dàng.

Với kỳ thi lái xe của tôi ở trời Phi: Phải đến hơn 3 tiếng, toàn bộ số thí sinh có mặt mới xong phần lý thuyết. Người ta chia những thí sinh đã vượt qua kỳ sát hạch thành từng tốp để đợi đến lượt thi lái.

Vài người bị trượt vẫn còn nán lại với vẻ luyến tiếc, họ tụm thành nhóm thì thầm to nhỏ với nhau. Có lẽ, họ đang bàn nhau cách tìm “phương án” phụ.

Ở Kenya, khi thi trượt bằng lái, bạn sẽ phải đến trường dạy lái để học lại từ đầu và chắc chắn là chẳng ai muốn vậy hết vì quá tốn kém. Tôi không rõ họ có lật ngược được tình thế không.

Tôi theo nhóm thí sinh cùng thi lái với mình lên ngồi ở thùng sau của một chiếc xe tải. Daniel không được phép đi cùng nên tôi bỗng trở nên lạc lõng giữa hàng chục người Kenya.

Người ta đưa chúng tôi tới một cánh đồng hoang vắng, ở đó có bãi trống, nơi chúng tôi sẽ thực hiện thao tác lái xe. Tôi hơi sợ, không phải do tôi lo lắng vì sắp thi thực hành mà vì đây là lần đầu tiên tôi bơ vơ một mình tại nơi tôi chẳng biết là đâu trên một đất nước châu Phi xa xôi, giữa những con người mà tôi chẳng hề quen biết.

Tuy nhiên, tôi lấy lại bình tĩnh khá nhanh sau khi tự nhủ rằng đây là kỳ thi do bộ giao thông và công an Kenya tổ chức, có các giám thị cảnh sát ở đây thì tôi chẳng có lý do gì phải lo lắng bị cướp hay hiếp nữa.

Lái xe trong safari châu Phi. Ảnh: Masaimaratravel.

Thi thực hành trong chưa đầy một phút

Chỉ có vài chục người tham gia thi thực hành thôi mà chúng tôi cũng phải đợi đến gần 3 giờ mới được bắt đầu. Hôm ấy, trời sầm sì, từng cơn gió lạnh buốt cứ táp vào người khiến tôi run lẩy bẩy.

Chẳng biết nói chuyện với ai nên tôi đứng ngắm mấy con cừu đang gặm cỏ quanh đó. Không biết có phải người ta muốn sử dụng chúng để làm chướng ngại vật cho phần thi của chúng tôi thêm hóc búa hay không.

Có anh bán lạc rang đi tới, tôi thầm cảm ơn trời đã gửi tới người hùng cứu rỗi cái bụng rỗng đang réo inh ỏi của mình. Không có mấy hạt lạc này khéo tôi đã ngất xỉu vì đói rồi có khi lại thi trượt cũng nên.

Những người muốn lấy bằng lái xe tải được đưa riêng ra bãi khác, còn nhóm thi lấy bằng ô tô 5 chỗ của chúng tôi được hướng dẫn đứng giãn ra thành vòng tròn, mỗi người cách nhau chừng 15 đến 20 m.

Hai giám thị lái hai chiếc xe 5 chỗ chia nhau đi “nhặt” từng thí sinh. Mỗi thí sinh sẽ được yêu cầu thực hiện các thao tác cơ bản là công tắc, cài số, lái một đoạn rồi dừng xe, tắt máy...

Chỉ cần thực hiện sai một thao tác, bạn sẽ bị đánh trượt nên trông thí sinh nào cũng căng thẳng, chẳng ai muốn lại phải mất tiền lần nữa cho trường dạy lái xe khi đã đến được gần đích.

Ấy thế mà vẫn có mấy người bị trượt, chắc do hồi hộp quá nên quên cài số hay đạp mạnh chân ga khiến vị giám thị bị giật ra đằng sau. May thay, tôi thực hiện đúng quy trình nên cán bộ chẳng nói gì mà chỉ ra hiệu cho tôi xuống xe. Tôi đoán là mình đã vượt qua được phần thi thực hành kéo dài chưa đầy một phút này.

Thi lái xong, tôi lại leo lên thùng sau của chiếc xe tải để trở về trạm cảnh sát. Daniel vẫn đang đợi tôi ở đó, anh bảo tôi cứ yên tâm, đâu sẽ vào đó.

Vừa đói vừa rét, tôi kết thúc ngày thi bằng lái sau 8 giờ đồng hồ.

Đúng một tháng sau, tôi lấy được bằng lái.

Chiếc bằng màu đỏ chót ghi chữ bằng tay này đã giúp tôi thực hiện một số cuộc phiêu lưu thú vị trong các công viên safari ở Kenya, nơi không có người hay xe cộ mà chỉ có đám động vật hoang dã. Thật may là tôi chưa từng đâm phải một chú hươu cao cổ nào!