Xe quân sự của nhóm chiến binh Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham ở al-Rashideen, tỉnh Aleppo, Syria ngày 29/11/2024. Ảnh: Reuters. |
Quân nổi dậy Syria đã tiến vào Aleppo - thành phố lớn thứ hai của Syria - trong một cuộc tấn công bất ngờ diễn ra 8 năm sau khi lực lượng trung thành với Damascus giành quyền kiểm soát thành phố.
Các chiến binh Hayat Tahrir al-Sham (HTS) đã bắt đầu một cuộc tấn công lớn vào đầu tuần này từ căn cứ ở vùng nông thôn Idlib, một dải đất hẹp ở phía tây bắc Syria. Chỉ sau ba ngày, giao tranh đã lan đến Aleppo, trong đó quân nổi dậy đã chiếm được lãnh thổ xung quanh ngoại ô thành phố lần đầu tiên sau bốn năm lực lượng chính phủ Syria tấn công dữ dội vào các khu vực do quân đối lập chiếm giữ.
Hãng thông tấn nhà nước Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin vào chiều 29/11 rằng quân nổi dậy đã tiến vào Aleppo, trong khi những hình ảnh và video chưa được xác minh lan truyền trực tuyến cho thấy xe bọc thép và chiến binh có vũ trang trên đường phố.
Truyền thông cho biết người dân phản ánh nghe thấy tên lửa tấn công vào vùng ngoại ô của thành phố.
Cuộc giao tranh trong ba ngày qua khiến ít nhất 27 thường dân thiệt mạng, trong đó có 8 trẻ em, David Carden - phó điều phối viên nhân đạo khu vực của Liên Hợp Quốc về cuộc khủng hoảng Syria, nói với Reuters.
Phiến quân nổi dậy đã nhanh chóng chiếm lại hàng chục thị trấn và làng mạc ở vùng nông thôn Aleppo, chiếm một căn cứ quân sự, vũ khí và xe tăng từ lực lượng chính phủ Syria, trong khi một số nhóm quân nổi dậy Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn có căn cứ ở những nơi khác tại phía tây bắc Syria cũng tham gia vào cuộc giao tranh.
Liên Hợp Quốc xác nhận lực lượng chính phủ Syria đóng tại Damascus đã thực hiện ít nhất 125 cuộc không kích và pháo kích vào các khu vực trên khắp Idlib và phía tây Aleppo do phiến quân kiểm soát, để đáp trả cuộc tấn công, khiến ít nhất 12 thường dân thiệt mạng và 46 người khác bị thương, 14.000 người phải sơ tán.
Hai nguồn tin quân sự Syria hôm 30/11 nói với Reuters rằng phía Moscow đã cam kết sẽ cung cấp thêm viện trợ quân sự để giúp quân đội Syria ngăn chặn cuộc tấn công.
Damascus hy vọng các thiết bị quân sự mới sẽ bắt đầu đến căn cứ không quân Hmeimim của Nga gần thành phố ven biển Latakia của Syria trong 72 giờ tới, các nguồn tin cho biết thêm.
HTS hôm 29/11 nói rằng lực lượng này đã chiếm được thêm bốn thị trấn nữa, bao gồm Mansoura, cách trung tâm Aleppo 8 km.
Hãng thông tấn nhà nước Syria đưa tin bốn thường dân thiệt mạng tại khu nhà ở của sinh viên trong thành phố khi nơi này trúng đạn pháo của lực lượng nổi dậy.
"Tôi cho là các tuyến phòng thủ của quân đội đã sụp đổ. Không ai lường trước được quân nổi dậy sẽ tiến nhanh đến rìa Aleppo như thế", Dareen Khalifa, thuộc Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế phi lợi nhuận, chia sẻ. Bà nói thêm rằng vẫn chưa rõ liệu lực lượng nổi dậy có thể giữ được vùng lãnh thổ đã chiếm được hay không, hoặc lực lượng Nga hậu thuẫn chính quyền Bashar al-Assad ở Damascus có thể phản ứng như thế nào.
Bộ ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi giữ ổn định trong khu vực xung quanh Idlib, yêu cầu chấm dứt các cuộc không kích vào khu vực này.
"Điều quan trọng nhất đối với Thổ Nhĩ Kỳ là tránh một cuộc bất ổn lớn hơn nữa và không gây hại cho thường dân", cơ quan này cho biết.
Một cuộc nổi dậy chống lại chính quyền Assad vào năm 2011 đã bị dập tắt một cách quyết liệt và biến thành cuộc nội chiến đẫm máu bao trùm đất nước trong hơn một thập kỷ. Tổng thống Assad vẫn duy trì được quyền lực mong manh với sự hậu thuẫn từ Nga và Iran.
Trận chiến giành Aleppo năm 2016, trong đó các lực lượng trung thành với Damascus giành lại quyền kiểm soát thành phố, đánh dấu một thời khắc quan trọng đối với quyền kiểm soát đất nước của Tổng thống Assad. Tuy nhiên, sự cân bằng quyền lực mong manh ở Syria ngày càng đối mặt với thách thức trong năm qua, trong bối cảnh tác động gia tăng từ cuộc chiến của Israel với Hamas ở Gaza. Israel đã leo thang đáng kể các cuộc không kích nhằm vào lực lượng Iran đồn trú trên bộ ở Syria, thực hiện hơn 116 cuộc không kích vào lãnh thổ Syria và khiến hơn 100 người thiệt mạng, trong khi giao tranh gần đây ở Lebanon đã buộc 500.000 người phải chạy trốn sang nước láng giềng Syria.
Các cuộc không kích ngày càng tăng của Israel đã khiến lực lượng Iran ở Syria phải rút vào phòng thủ, và quân nổi dậy lợi dụng thời điểm nhiều lực lượng ủng hộ ông Assad đang tham chiến nhiều hơn ở những điểm nóng khác.
Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia ủng hộ các nhóm nổi dậy dọc biên giới phía bắc Syria nhưng gần đây đang tìm cách bình thường hóa quan hệ với Tổng thống Assad, vẫn chưa công khai can thiệp vào vòng giao tranh mới nhất.
HTS khẳng định sẽ nhắm mục tiêu vào các lực lượng Iran chiến đấu cùng với quân đội chính phủ Syria trong khuôn khổ của cuộc tấn công mới nhất.
Hãng thông tấn Tasnim của Iran cho biết một chỉ huy thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC) đã thiệt mạng ngày 28/11 trong vụ tấn công do nhóm vũ trang Syria tiến hành tại khu vực phía Tây thành phố Aleppo.
Cuộc giao tranh và các cuộc không kích dường như đã làm tê liệt phần lớn mạng lưới dịch vụ mong manh trên khắp lãnh thổ do phiến quân chiếm giữ ở Idlib.
Vấn đề Trung Đông
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Châu Phi - Trung Đông: Những vấn đề chính trị và kinh tế nổi bật". Cuốn sách giới thiệu cuộc cải cách thể chế chính trị và kinh tế ở châu Phi và Trung Đông từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay. Cuốn sách bao trùm nhiều vấn đề về sắc tộc, khả năng giải quyết mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo, chính sách của các nước lớn, dầu mỏ, khí đốt ở hai khu vực này,...