Việc tàu Trung Quốc đâm tàu ngư dân ở đây là một việc làm vô nhân đạo, sự xâm phạm trắng trợn, không thể biện minh, kể cả khi tàu cá Việt Nam có vượt ra khỏi đường phân tuyến đi nữa, vì nếu có vi phạm thì đã có các biện pháp pháp lý. Việc đáng ngờ hơn nữa là theo phản ảnh của ngư dân, tàu Trung Quốc đã cố ép tàu Việt Nam vượt qua đường phân vùng, cần phải xác minh rõ chi tiết này.
Theo tôi, Chính phủ Việt Nam phải yêu cầu Trung Quốc làm cho rõ: tàu 45024 là tàu cá hay tàu ngư chính, hải giám, hải cảnh? Đây là việc làm bộc phát của cá nhân thuyền trưởng tàu này hay là chủ trương của Trung Quốc? Nếu là việc làm cá nhân thì Trung Quốc phải xử lý nghiêm khắc, phải bồi thường thiệt hại, bồi thường danh dự cho ngư dân. Nếu là chủ trương chung thì đây là một bước leo thang, mở rộng vùng căng thẳng lên mức không thể chấp nhận được.
 |
| Chuẩn đô đốc Lê Kế Lâm. |
Hai tuần trước cũng đã có tàu ngư dân bị đâm chìm trên vùng vịnh này. Cảnh sát biển Vùng 1 phải tăng cường tuần tra, tăng cường cảnh giác nhiều hơn nữa để bảo vệ ngư dân. Căng thẳng không còn chỉ ở Hoàng Sa mà đã lan ra khắp các vùng biển Việt Nam. Chúng ta phải hết sức nỗ lực, hết sức kiên nhẫn, không để “cái sảy nảy cái ung” rơi vào cái bẫy gây xung đột vũ trang của Trung Quốc.
Bao nhiêu năm chúng ta đã không nhắc tới những biến cố đẫm máu trong những lần Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của những năm 1956, 1974, 1979, 1988. Sự nhẫn nhịn ấy là để giữ hòa bình, nhưng việc gì cũng phải có giới hạn của nó. Tôi cho rằng có thể có ba trường hợp xảy ra: Một: 15/8 Trung Quốc rút giàn khoan đúng như thông báo. Hai: Rút trước 15/8 do thời tiết quá xấu, hoặc do Việt Nam đấu tranh quyết liệt và quốc tế lên án dữ dội, hoặc do duy trì hoạt động quá tốn kém. Ba: Sau 15/8 họ vẫn không rút giàn khoan mà tiếp tục di chuyển về phía Nam. Và đây chính là tình huống xấu nhất mà chúng ta phải đối phó.
Còn với tin thời sự ngày hôm nay, giàn khoan 981 lại có dấu hiệu di chuyển thì đây là một việc bình thường trong chu trình hoạt động của giàn khoan. Điều này chứng tỏ mặc mọi sự đấu tranh của Việt Nam và lên án của thế giới, giàn khoan 981 vẫn hoạt động một cách lì lợm, khiêu khích. Dự đoán giàn khoan sẽ còn di chuyển thêm vài lần nữa.
Các lực lượng phải tiếp tục theo dõi sát hoạt động này trên các kênh, vẽ đồ hình di chuyển và chúng ta có thể dự đoán được đường đi tiếp theo của giàn khoan để tiếp tục cuộc đấu tranh pháp lý sẽ còn rất dài và gay go của mình.
