Bên hành lang Quốc hội chiều 22/5, Chủ tịch tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Dương Quang Thành đã dành thời gian trao đổi với báo chí để làm rõ hơn một số băn khoăn về tăng giá điện cũng như cơ sở tính toán cho việc tăng giá.
Đây cũng là vấn đề nóng nhất được các đại biểu thảo luận tại phiên họp tổ sáng cùng ngày về tình hình kinh tế xã hội.
Giá điện không tăng 8,36% như EVN công bố?
Thảo luận tại tổ sáng 22/5, đại biểu Lê Thu Hà - Uỷ viên thường trực Uỷ ban Đối ngoại - qua tham khảo ý kiến một số chuyên gia cho rằng giá điện không tăng 8,36% như EVN công bố.
 |
| Số khách hàng dùng điện và chênh lệch các bậc giá điện theo cách tính mới. Đồ họa: Phượng Nguyễn. |
Bóc tách thực tế tăng giá điện lũy tiến so với mức cơ sở trước khi tăng giá của các chuyên gia kinh tế cho thấy:
Người tiêu dùng ở bậc 6 (từ 401 kwh trở lên) phải chi trả đến 2.927 đồng cho 1 kwh. Mức này tăng đến 189% so với giá cơ sở (1.549 đồng), và tăng đến 15% so với bậc 6 trước khi chưa tăng giá - không phải là 8,37% như EVN đệ trình để Chính phủ thông qua cho bậc 6.
Đối với bậc 3 (101-200 kwh) theo EVN là phổ cập, thì mức giá mới 2.014 đồng sẽ có sự gia tăng lên 130% so với mức cơ sở (1.549 đồng), tăng hơn 10% so với giá cũ, khác với 8,4% mà EVN thông báo.
Tương tự, sự gia tăng giá điện ở bậc 4 (201- 300 kwh) là 12,7%, và ở bậc 5 (301-400 kwh) là 14.2%. Như vậy thực chất mức tăng mới là 10%, 12,7%, 14,2%, 15%, khác với 8,33 - 8,4% trong đề xuất trình Chính phủ phê duyệt.
“Phần lớn người dân phải chịu mức tăng lũy tiến ở các bậc tương ứng so với mức cơ sở trước tăng giá. Cách giải trình của EVN ẩn đi một lần tăng giá, làm cho tỷ lệ phần trăm tăng giá thấp hơn”, bà Hà nói và đề nghị cần minh bạch giá đúng của 1 kwh điện (chi phí sản xuất đích thực mỗi kwh điện, quản lý phí từng kwh điện).
Đồng thời, bà đề nghị Kiểm toán Nhà nước vào cuộc, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp tới.
"Hoan nghênh" kiểm toán giá điện
Trao đổi với báo chí, Chủ tịch EVN Dương Quang Thành khẳng định tính toán trước và sau tăng giá điện của EVN cho thấy chỉ tăng 8,3-8,4%, vì vậy biểu giá so sánh mà đại biểu Hà đưa ra là chưa chính xác.
Theo ông, các số liệu đại biểu Hà đưa ra không nằm trong biểu giá mà Chính phủ quy định. Giá cơ sở là giá bán điện bình quân mà Chính phủ quy định, nên không phải mức 1.549 đồng như đại biểu Hà nêu.
 |
| Chủ tịch EVN Dương Quang Thành trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội. Ảnh: Hoài Vũ. |
"Khi so sánh các bậc với nhau thì phải so sánh cùng một bậc trước và sau khi tăng giá", ông Thành giải thích.
Vì “sự hiểu lầm” này, Chủ tịch EVN cho biết ngay sau phiên họp buổi sáng, ông đã yêu cầu cán bộ chuyên môn gặp và giải thích rõ cho các đại biểu Quốc hội trước khi vào phiên họp toàn thể buổi chiều.
Trước đề xuất của đại biểu Quốc hội nên rút bậc thang giá điện từ 6 bậc xuống còn 3 bậc, ông Thành cho biết chiều mai (23/5), Cục Điều tiết điện lực sẽ làm việc với EVN về vấn đề này.
Ông cũng đang yêu cầu tập hợp lại số liệu về lượng khách hàng dùng điện, tỷ lệ khách hàng cũng như giá trị chi phí khách hàng trả từng bậc thang để cân đối, nghiên cứu và đưa ra đề xuất cụ thể.
Trước nhiều ý kiến đề nghị kiểm toán vào làm rõ cơ sở tăng giá điện, Chủ tịch EVN cho hay năm 2017, kiểm toán đã vào kiểm toán về giá điện và không có sai phạm. Nay đại biểu Quốc hội đề nghị kiểm toán Nhà nước vào kiểm toán về giá điện, ông cho rằng đó là vấn đề tốt.
Ông cũng nói sau khi có chỉ đạo của Thủ tướng, đoàn kiểm tra của Thanh tra Chính phủ, các Bộ Công thương, Tài chính và các cơ quan liên quan kiểm tra giá điện đã làm việc với EVN, và EVN đã cung cấp đầy đủ tài liệu cho đoàn kiểm tra.
