Nhóm giáo sư từng giành giải VinFuture mùa đầu tiên đánh giá cao các nghiên cứu phòng chống dịch bệnh ở quy mô toàn cầu, giải quyết xung đột thế giới, liên quan đến phát triển bền vững, lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, khoa học máy tính…
“Thế giới cần giải pháp đột phá để phục hồi sau đại dịch”
Nói về VinFuture mùa 2, TS Katalin Kariko - nhà khoa học từng giành giải thưởng chính VinFuture mùa đầu tiên (cùng GS Pieter R. Cullis và GS Drew Weissman) đánh giá chủ đề “Hồi sinh và tái thiết” năm nay rất ý nghĩa.
Theo bà, sau đại dịch, tất cả quốc gia, lĩnh vực đều chịu thiệt hại nặng nề. Điều cần làm lúc này không chỉ là khôi phục kinh tế - xã hội, mà còn là chữa lành những tổn thương tâm lý của con người sau thời gian dài cách ly.
“Hơn lúc nào hết, thế giới cần những giải pháp đột phá để đẩy nhanh quá trình phục hồi sau đại dịch. VinFuture rất đúng khi tìm và giới thiệu những phát minh khoa học như thế”, TS Katalin Kariko nói.
 |
| TS Katalin Kariko - nhà khoa học từng giành giải thưởng chính VinFuture mùa đầu tiên - đánh giá chủ đề “Hồi sinh và tái thiết” năm nay rất ý nghĩa. |
Dự đoán về lĩnh vực và phát minh sẽ chiến thắng tại VinFuture năm nay, vị tiến sĩ cho rằng những nghiên cứu phòng chống các dịch bệnh tiếp theo ở quy mô toàn cầu có cơ hội giành giải VinFuture. Theo bà, đại dịch Covid-19 mang đến cho con người bài học “không nên chờ mọi thứ xảy đến mới nghĩ giải pháp”. Thế giới cần phát hiện trước vấn đề của nhân loại, đặc biệt là mầm bệnh, từ đó tìm cách phòng chống, chữa trị.
Nói về những lĩnh vực có thể được quan tâm tại VinFuture năm nay, GS Drew Weissman - đồng chủ nhân giải thưởng chính VinFuture mùa đầu tiên - hướng sự quan tâm đến vấn đề giải quyết hậu quả của xung đột trên thế giới. Theo quan sát của ông, nhiều đồng nghiệp trong giới khoa học đang quan tâm, tìm phương pháp điều trị phơi nhiễm bức xạ, hóa chất và sinh học.
Ngoài ra, ông cũng nhắc tới những lĩnh vực đang được giới khoa học quan tâm như phương pháp cấy ghép giúp người bệnh không cần dùng thuốc ức chế miễn dịch, hay vấn đề ứng phó với môi trường, cách nuôi động vật lấy thịt…
Kể ra những cái tên nổi bật, GS Drew Weissman nhắc đến TS Michael J Hogan - nhà nghiên cứu tại Bệnh viện Nhi ở Pennsylvania, người tìm thấy loại phản ứng miễn dịch mới với khả năng sử dụng RNA. Ông cũng nói đến TS Norbert Pardi - nhà khoa học phát triển vaccine sử dụng công nghệ RNA LNPs.
Bên cạnh đó, ông kỳ vọng vào những nhà khoa học tiên phong nghiên cứu các hạt nano lipid bọc kim loại mới hay phương sản xuất các hạt nano lipid… “Các nghiên cứu kể trên đều phù hợp với VinFuture năm nay”, ông khẳng định.
“Điều tuyệt vời” từ giải thưởng VinFuture
Nói về giải thưởng VinFuture năm nay, GS Omar Yaghi - người từng được vinh danh tại VinFuture mùa đầu tiên với “siêu vật liệu” khung hữu cơ - kim loại (MOFs) - chờ đợi những ý tưởng liên quan đến phát triển bền vững.
“Tôi dự đoán giải thưởng năm nay dành cho dự án liên quan đến trí tuệ nhân tạo, học máy, khoa học máy tính và tác động của chúng trong việc thúc đẩy nghiên cứu”, GS Omar Yaghi nhận định.
Dưới góc độ nghiên cứu, ông nhận thấy trí tuệ nhân tạo, học máy có ý nghĩa quan trọng để trả lời câu hỏi mà các ngành khoa học đang tốn thời gian để nghiên cứu: Tìm ra cấu trúc phù hợp cho ứng dụng cụ thể.
 |
| Những nghiên cứu phòng chống dịch bệnh quy mô toàn cầu có thể là tâm điểm tại lễ trao giải VinFuture năm nay. |
Về tổng quan, GS Quarraisha Abdool Karim - chủ nhân giải đặc biệt VinFuture 2021, hiện là thành viên hội đồng sơ khảo - thừa nhận bà và các thành viên trong hội đồng gặp khó khăn khi rút gọn danh sách, bởi “quá nhiều đề cử tuyệt vời”.
Trong quá trình xem xét, cá nhân vị giáo sư tỏ ra quan tâm dự án về môi trường, an ninh lương thực, y học chính xác, công nghệ mới giúp khôi phục thính giác, thị lực hay công nghệ nano áp dụng trong phục hồi thương tổn, tránh việc cắt cụt chi…
Về tiêu chí chấm giải, vị giáo sư cho biết bên cạnh sự xuất sắc trong lĩnh vực khoa học “còn là sức ảnh hưởng và khả năng tác động của nghiên cứu, không quan trọng ở giai đoạn nào”. Trong các đề cử, GS Quarraisha Abdool Karim nhận thấy nhiều nghiên cứu khoa học chất lượng cao.
“Dù chưa thể tiết lộ chi tiết, tại mùa 2, chúng tôi nhận được đề cử của nhiều nhà khoa học từng nhận giải thưởng lớn và giá trị của thế giới. Sau một năm, VinFuture đạt được thành tựu như vậy thật sự rất tuyệt vời”, vị giáo sư nói.
Chia sẻ về những đóng góp của VinFuture cho thế giới, giáo sư Omar Yaghi ghi nhận giải thưởng không chỉ nâng tầm học thuật mà còn nâng tầm giá trị xã hội qua thông điệp: Khoa học là chìa khóa mang đến cuộc sống tốt đẹp hơn cho mọi người.
“Điều tuyệt vời của VinFuture là khả năng lan tỏa giá trị, bởi ngày càng nhiều học giả biết đến giải thưởng. Nhờ đó, nhiều người nhận ra khoa học công nghệ tác động tích cực đến đời sống xã hội như thế nào”, ông nói.
