Khi đồng hồ tại Washington D.C. chuyển sang 0h ngày 20/1, Tổng thống Donald Trump bước vào dịp kỷ niệm 1 năm ngày nhậm chức trong khi các cơ quan trong chính phủ liên bang của Mỹ, trừ những bộ phận trọng yếu, bắt đầu đợt đóng cửa vô thời hạn còn những cuộc tranh cãi và chỉ trích qua lại của 2 đảng Dân chủ, Cộng hòa vẫn chưa kết thúc.
 |
| Chiếc đồng hồ trong phòng họp của Thượng viện Mỹ điểm nửa đêm, chính thức bắt đầu đợt đóng cửa mới của chính phủ Mỹ. Ảnh: AFP. |
Bỏ phiếu thất bại trước nửa đêm
Cuộc thương thảo phút chót cuối ngày 19/1 đã không mang lại kết quả gì, các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ đã chặn đứng dự thảo ngân sách tạm thời nhằm duy trì hoạt động của chính phủ thêm 4 tuần. AP nhận định đây là một động thái thiếu kịch tính do kết quả bỏ phiếu tại Thượng viện đã được dự liệu trước và phần lớn người Mỹ sẽ không cảm thấy được hệ quả nhất thời của đợt đóng cửa.
Dù vậy, đợt đóng cửa sẽ là một sự vụ đầy mất mặt đối với tổng thống, gây ra rủi ro chính trị cho cả 2 đảng trong bối cảnh họ sẽ bước vào cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11.
Sau nhiều giờ của những cuộc thảo luận sau cánh cửa đóng kín và những cuộc gọi, Thượng viện đã lên kế hoạch cho một phiên bỏ phiếu vào phút chót. Dự thảo ngân sách cho 4 tuần hoạt động nhận được 50 phiếu thuận và 48 phiếu chống ở Thượng viện trong khi số phiếu thuận cần thiết để thông qua dự thảo là 60 phiếu. Nhiều nghị sĩ Dân chủ ở những bang có truyền thống thân đảng Cộng hòa đã ủng hộ giải pháp này để tránh rủi ro chính trị trong cuộc bỏ phiếu. Dù vậy, có đến 4 thượng nghị sĩ Cộng hòa lại bỏ phiếu chống.
Trong một động thái hiếm gặp, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đã cho phép thời gian bỏ phiếu kéo dài đến 90 phút so với 20 phút như thường lệ để những cuộc thảo luận diễn ra. Thế nhưng, vào nửa đêm, tình thế vẫn bế tắc. Mỗi đảng đều bày tỏ quyết tâm với quan điểm của mình và tin rằng bên kia sẽ chịu sự trừng phạt của cử tri.
Đảng Dân chủ dùng gói ngân sách chính phủ làm áp lực buộc Nhà Trắng phải thỏa hiệp một giải pháp bảo vệ "những kẻ mộng mơ", những người được đưa bất hợp pháp vào Mỹ từ khi còn nhỏ. DACA, chương trình bảo vệ "những kẻ mộng mơ" của cựu tổng thống Barack Obama, đã bị Tổng thống Trump cho ngưng thực thi.
Những người Dân chủ chỉ trích rằng đảng Cộng hòa, dù đang nắm lưỡng viện quốc hội và Nhà Trắng, vẫn không thể xây dựng được sự đồng thuận bên trong.
 |
| Cuộc họp cứu vãn lúc gần nửa đêm ở Đồi Capitol không mang lại kết quả gì. Ảnh: AFP. |
Những người Cộng hòa gọi đợt đóng cửa này là "vụ đóng cửa Schumer", ám chỉ lãnh đạo phe thiểu số trong Thượng viện Chuck Schumer.
Từ Đồi Capitol, lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện nói rằng những người Mỹ sẽ ngồi nhà mà xem "thượng nghị sĩ nào đưa ra quyết định yêu nước", những người nào sẽ "gạt các cựu binh, gia đình quân nhân và những đứa trẻ dễ tổn thương qua một bên, sẽ bắt cả đất nước làm con tin cho đến khi chúng ta thông qua đưa một luật nhập cư".
Thương lượng bất thành của 2 người New York
Tổng thống chỉ trích đảng Dân chủ cố tình khiến chính phủ phải đóng cửa để làm lu mờ chiến thắng của ông khi dự luật cải cách thuế được quốc hội thông qua hồi tháng 12/2017.
Trước cuộc bỏ phiếu, Tổng thống Trump đã nhận thức được rằng ông không có nhiều hy vọng.
"Có vẻ không ổn", ông ghi trên Twitter.
AP dẫn nguồn một người thân cận giấu tên cho biết tổng thống đã ngồi ở khu sinh hoạt trong Nhà Trắng để theo dõi kết quả cuộc bỏ phiếu, rồi ông gọi điện cho các đồng minh và củng cố niềm tin rằng chính đảng Dân chủ sẽ phải gánh lấy trách nhiệm cho đợt đóng cửa này.
 |
| Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện trở về Đồi Capitol sau cuộc gặp không đạt kết quả gì với tổng thống. Ảnh: AFP. |
Vào buổi chiều trước cuộc bỏ phiếu, Tổng thống Trump đã gặp riêng Schumer. Hai người New York tự hào về khả năng thương thuyết đã rời cuộc gặp mà không đạt được đồng thuận nào.
Hồi đầu tuần này, tổng thống từng bày tỏ sự phản đối với kế hoạch 4 tuần. Ông thậm chí bỏ ngỏ việc có thể tiếp tục chương trình DACA của Obama. Sau khi thông tin về cuộc gặp với Schumer lan ra, Nhà Trắng phải trấn an các lãnh đạo phe Cộng hòa rằng tổng thống sẽ không thỏa hiệp về chính sách.
