Những ngày gần đây, nhiều vựa khoai tây tại chợ nông sản thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng) đã bẻ mầm khoai tây, dùng bột đất đỏ của Đà Lạt bôi xung quanh củ khoai để che giấu mắt mầm và vỏ xanh rồi đưa đi TPHCM và các tỉnh khác tiêu thụ. Trước khi tiến hành tân trang khoai tây, hầu hết các vựa đều tháo bảng hiệu, tháo số quầy để tránh bị theo dõi.
Khoai mọc mầm đang được tân trang để bán. Ảnh: Thanh Niên. |
Ông Lại Thế Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật Lâm Đồng, cho biết, ăn khoai tây vỏ xanh có khả năng bị ngộ độc, còn khoai đã mọc mầm thì chất lượng giảm nhiều. Đà Lạt - Lâm Đồng có hai mùa mưa nắng rõ rệt. Vào mùa mưa, chi phí trồng và chăm sóc khoai tây khá cao, do sâu bệnh nhiều, diện tích và sản lượng khoai tây trái vụ vì vậy rất thấp.
Trong khi đó, thời tiết mùa khô thuận tiện để trồng loại củ này, diện tích và sản lượng khoai tăng cao nên giá khoai chính vụ khá rẻ. Nhiều nhà nông và tiểu thương có thói quen trữ khoai tây chính vụ chờ đến mùa mưa để bán với giá cao.
Khoai tây phải được bảo quản ở chỗ tối, mát (khoảng 10 độ C). Nếu trữ quá lâu ở nơi ẩm thấp thì khoai sẽ mọc mầm, còn nếu để ánh sáng mặt trời chiếu rọi, vỏ khoai tây sẽ chuyển sang màu xanh lá cây. Năm 2014, Khoa Công nghệ sinh học và công nghệ môi trường (Trường Đại học Công nghệ thực phẩm TP HCM) đã tiến hành nghiên cứu, kết luận ở điều kiện bình thường thì hàm lượng chất solanine và chacoline trong khoai tây rất ít (trong 100 gram khoai mới có 10 mg nên không gây ngộ độc), nhưng khi khoai tây đã mọc mầm, vỏ chuyển sang màu xanh, tím thì hàm lượng các chất này tăng cao, có khả năng gây ngộ độc.
National Tropical Botanical Garden nêu rõ triệu chứng ngộ độc khoai tây là khô cổ họng, khó thở, nôn mửa, tê lưỡi, đau bụng, tiêu chảy… Trường hợp nặng thì nhiệt độ cơ thể tăng cao đột ngột, sau đó co giật, hôn mê, suy hô hấp, thậm chí tử vong.
Có lúc có nơi người tiêu dùng được khuyên khi chế biến nên gọt bỏ phần củ khoai tây đã biến thành màu xanh, tím, hoặc chỗ đã nảy mầm, nhưng theo Khoa Công nghệ sinh học và công nghệ môi trường thì tốt nhất không nên ăn những củ khoai đó.
Để tránh mua nhầm khoai tây đã bị tân trang, người tiêu dùng nên chọn những củ còn tươi, cầm lên thấy nặng, chắc tay, vỏ trơn nhẵn. Củ khoai tây vỏ vàng sẽ ngọt và thơm hơn khoai tây hơi ngả màu trắng.