 |
Geoffrey Hinton được coi là “cha đỡ đầu” của AI nhờ những cống hiến của ông cho ngành này. Vào năm 2012, Tiến sĩ Hinton và hai sinh viên tại Đại học Toronto đã tạo ra công nghệ nền tảng cho hệ thống AI mà các công ty lớn nhất trong ngành sử dụng.
Tuy vậy, hôm 1/5, ông đã công khai cảnh báo về sự nguy hiểm của trí tuệ nhân tạo. Ông cho biết con người sẽ có thể không kiểm soát được AI trong tương lai.
Rời Google vì sợ AI
Tiến sĩ Hinton, 75 tuổi, đã làm việc hơn một thập kỷ tại Google và trở thành một trong những cái tên được kính trọng nhất trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Trả lời tờ New York Times, Hinton cho biết ông quyết định rời Google để có thể công khai nói về những rủi ro của AI và một trong những việc ông thấy tiếc nuối nhất đời mình là công trình nghiên cứu dẫn đến sự bùng nổ AI hiện nay.
AI đã nhanh chóng trở thành một trong những chủ đề nóng nhất trong cả khoa học và chính trị, và trở thành một công cụ quan trọng. Nhưng mọi thứ đều có 2 mặt, AI thường được sử dụng để truyền bá thông tin sai lệch, đặc biệt là ảnh và video giả mạo.
 |
| Nghiên cứu của ông Hinton đã tạo tiền đề cho các hệ thống hiện tại như ChatGPT. Ảnh: Chloe Ellingson/New York Times. |
“Tôi tự an ủi mình rằng nếu tôi không làm thì người khác sẽ làm. Thật khó để biết làm thế nào bạn có thể ngăn chặn những kẻ xấu sử dụng nó cho mục đích xấu”, ông Hilton nói về sự tiến bộ của AI.
Hinton nói rằng ông không muốn công khai chỉ trích Google hoặc các công ty khác cho đến khi ông nghỉ việc. Vì vậy, ông rời Google vào tháng trước và đã nói chuyện với CEO Sundar Pichai, nhưng nội dung không được tiết lộ.
Sau khi công ty khởi nghiệp OpenAI ở San Francisco phát hành phiên bản ChatGPT mới vào tháng 3, hơn 1.000 nhà lãnh đạo và nhà nghiên cứu công nghệ đã lên tiếng kêu gọi lệnh cấm phát triển các hệ thống bởi công nghệ AI gây ra “rủi ro sâu sắc cho xã hội và nhân loại”.
Ông tin rằng khi các công ty cải thiện hệ thống AI của họ, chúng sẽ ngày càng trở nên nguy hiểm. “Hãy nhìn vào 5 năm trước và bây giờ. Sự khác biệt thật đáng sợ”, ông nói về công nghệ AI.
Hiểm họa trí tuệ nhân tạo
Hinton nói ông hài lòng với công việc tại Google cho đến khi Microsoft tích hợp ChatGPT vào Bing. Điều này đe dọa hoạt động kinh doanh cốt lõi của Google, buộc hãng phải chạy đua theo công nghệ AI.
Tiến sĩ cho rằng sự cạnh tranh khốc liệt về AI có thể sẽ không bao giờ dừng lại. Từ đó, mối nguy cho cả nhân loại là Internet sẽ tràn ngập hình ảnh, video và văn bản giả mạo đến mức người dùng sẽ “không thể biết đâu là sự thật nữa”.
Tôi từng nghĩ rằng phải mất 30-50 năm nữa AI mới tiến bộ như vậy. Rõ ràng tôi đã lầm.
Tiến sĩ Geoffrey Hinton
Ông cũng lo lắng rằng các công nghệ AI sẽ ảnh hưởng đến thị trường việc làm. Ngày nay, các chatbot như ChatGPT đang trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực. Nhưng chúng cũng có thể thay thế hoàn toàn con người trong nhiều lĩnh vực như trợ lý pháp lý, trợ lý cá nhân, dịch giả, thậm chí viết báo, vẽ tranh minh họa.
“AI lấy đi công việc cực nhọc. Nhưng nó cũng có thể lấy đi nhiều hơn thế”, ông nói.
Cuối cùng, tiến sĩ lo AI sẽ trở thành mối đe dọa cho toàn nhân loại khi chúng được tiếp cận và xử lý lượng dữ liệu khổng lồ. Ông nói khi các cá nhân và công ty cho phép hệ thống AI tự viết và chạy mã của riêng mình, những con robot sát thủ sẽ xuất hiện ngoài đời thực.
 |
| Ông Hinton lo sợ rằng AI sẽ tạo ra những cỗ máy sát thủ, gây nguy hiểm cho toàn bộ nhân loại. Ảnh: Reuters. |
“AI có thể thông minh hơn con người, nhiều người bắt đầu tin vào điều này. Tôi từng nghĩ rằng phải mất 30-50 năm nữa AI mới tiến bộ như vậy. Rõ ràng tôi đã lầm”, ông Hinton nói.
Nhiều chuyên gia cho rằng mối đe dọa này chỉ là giả thuyết. Nhưng ông Hinton tin rằng cuộc đua giữa Google, Microsoft và những công ty khác sẽ leo thang thành một cuộc đua toàn cầu.
“Cuộc đua này sẽ còn nguy hiểm hơn nữa bởi không giống như vũ khí hạt nhân, ta không có cách nào để biết liệu các công ty hay quốc gia có đang bí mật nghiên cứu công nghệ này mà chưa công bố”, ông nhận định.
Ông cho rằng cách tốt nhất là giới khoa học hàng đầu thế giới nên tìm cách kiểm soát công nghệ AI.
"Cha đỡ đầu" của AI
Tiến sĩ Hinton, 75 tuổi, được coi là "cha đỡ đầu" của ngành AI. Năm 1972, khi còn là một sinh viên tại Đại học Edinburgh, ông Hinton đã nhận một ý tưởng được gọi là mạng lưới thần kinh.
Mạng thần kinh là một hệ thống toán học học các kỹ năng bằng cách phân tích dữ liệu. Vào thời điểm đó, rất ít nhà nghiên cứu tin vào ý tưởng này. Nhưng nó đã trở thành công việc của cả cuộc đời ông.
Vào những năm 1980, Tiến sĩ Hinton là giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Carnegie Mellon, nhưng đã rời trường đại học này để đến Canada vì ông không muốn nhận tài trợ của Lầu Năm Góc.
 |
| Ilya Sutskever, trưởng nhóm nghiên cứu tại OpenAI, đã làm việc với ông Hinton tại Toronto. Ảnh: Jim Wilson/The New York Times. |
Vào thời điểm đó, hầu hết nghiên cứu về AI đều do Bộ Quốc phòng Mỹ tài trợ. Tiến sĩ Hinton phản đối việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trên cho chiến tranh.
Vào năm 2012, Tiến sĩ Hinton và hai sinh viên ở Đại học Toronto là Ilya Sutskever và Alex Krishevsky, đã xây dựng một mạng lưới thần kinh có thể phân tích hàng nghìn bức ảnh và tự dạy nó cách xác định các đồ vật phổ biến, chẳng hạn như hoa, chó và ôtô.
Google đã chi 44 triệu USD để mua lại công ty do Hinton và hai sinh viên của ông thành lập. Và hệ thống của họ đã dẫn đến việc tạo ra các công nghệ ngày càng mạnh mẽ, bao gồm chatbot như ChatGPT và Google Bard.
Ông Sutskever tiếp tục trở thành nhà khoa học trưởng tại OpenAI. Vào năm 2018, Tiến sĩ Hinton và hai cộng tác viên lâu năm khác đã nhận được Giải thưởng Turing , giống như "Nobel Tin học", cho nghiên cứu đột phá về trí tuệ nhân tạo của mình.
Cũng trong khoảng thời gian đó, Google, OpenAI và các công ty khác bắt đầu xây dựng các mạng lưới AI từ một lượng lớn văn bản. Tiến sĩ Hinton cho rằng đó là một cách mạnh mẽ để máy móc hiểu và tạo ra ngôn ngữ.
Nhân loại sẽ đối đầu với trí tuệ nhân tạo như thế nào
Trong cuốn sách "Framers - Nhân loại đối đầu nhân tạo", các tác giả nhận định con người vẫn có lợi thế trong thời đại công nghệ.
