CEO Vinamilk - Quyền lực của sự giản dị

Đưa ra những quyết định lớn không quá khó với CEO Vinamilk Mai Kiều Liên bởi người phụ nữ tuổi Tỵ này thấy đó là việc cần làm và sẽ chịu trách nhiệm nếu thất bại.

Quyền lực không đên từ vẻ bề ngoài, lời nói hay danh hiệu mà tờ tạp chí hang đầu thế giới Forbes bình chọn. Mai Kiều Liên cũng khẳng định chị không có quyền lực gì cả, nhưng sau những danh hiệu, công ty chị được biết đến và nhận được nhiều hơn đơn hàng từ nước ngoài.

Bà Mai Kiều Liên - Tổng giám đốc Vinamilk.

Những quyết định cân não

Trong khi nhiều doanh nghiệp lao đao vì khủng khoảng kinh tế năm 2011, Vinamilk lại có bước tiến ngoạn mục để ghi tên mình vào doanh nghiệp lớn nhất Châu Á – Thái Bình Dương với doanh thu trên 1 tỷ USD. Không hề “đao to búa lớn” về thành tích này, với chị khủng hoảng đã “nằm trong kế hoạch”, đã được lường trước và có những giải pháp ứng phó. Bởi chị quan niệm, làm doanh nghiệp phải có những kế hoạch dài hạn để chủ động trong mọi tình thế. Rồi mỗi năm cần phải xem lại, phân tích yếu tố chủ quan, khách quan và có quyết sách phù hợp với tình hình thị trường.

Ví như đầu năm tới, kinh tế trong nước không còn lạm phát, kinh tế thế giới vẫn còn khó khăn nên giá nguyên vật liệu vẫn còn ổn định. Vì thế chị chọn thời điểm để “book” (đặt hàng) nguyên liệu cho cả năm với giá tốt nhất. Nghe thì đơn giản, nhưng để đưa ra quyết định này phải có “tinh thần thép”. Ai cũng biết, sự bấp bênh của giá nguyên vật liệu đã kéo dài nhiều năm nay nên nhập hay không nhập luôn là câu hỏi “cân não” đối với mỗi công ty. Chẳng thế mà nhiều doanh nhiệp vẫn “sập bẫy” nhận hàng giá cao vì lo ngại nếu không nhập hàng, giá có thể tăng lên. Ai ngờ, chỉ vài ngày sau, giá lại giảm. Ngay cả khi giá ở vùng “trũng” nhưng cũng chưa chắc ăn vì không có bất cứ “đáy” nào trong khủng hoảng.

Việc nhập nguyên liệu cho một công ty có doanh thu hàng tỷ USD thì ngoài khả năng dự báo tốt, kinh ngiệm thị trường, chiến lược kinh doanh phù hợp… cần có sự quyết đoán của người đứng đầu. Và chị đã quyết. Nhưng đây chỉ là một trong nhiều quyết định cân não của người phụ nữ này trong suốt mấy chục năm lãnh đạo công ty. Như việc mời sếp của 1 tập đoàn đa quốc gia về làm marketing cho Vinamilk khiến cho dư luận vừa khâm phục lại vừa sốc bởi khi đó khái niệm “săn đầu người” còn quá mới mẻ. Nếu thành công thì cả công ty được hưởng còn nếu thất bại thì người quyết định sẽ trở thành “tội đồ”. Trong khi không làm việc này thì Vinmilk vẫn “sống khỏe” với cơ đồ đã có của mình. Nhưng chị không chọn giải pháp an toàn. Chị chỉ giải thích đơn giản: “Khi đó Vinamilk đang yếu về mặt marketing nên tôi phải quyết định”.

Chỉ duyệt những sản phẩm đi đầu

20 năm trước, người dân Việt Nam chủ yếu chỉ biết đến sử dụng sữa ngoại. Khi các doanh nghiệp trong nước đang còn giai đoạn thuyết phục người tiêu dung về sữa nội, thị trường đã tràn ngập các thương hiệu sữa lớn trên thế giới. Đến nay khi Vinamilk đã khẳng định được chất lượng, cạnh tranh được tâm lý thì tâm lý sính ngoại của một bộ phận không nhỏ người tiêu dùng lại khiến cạnh tranh trên thị trường sữa khốc liệt hơn. Không chọn “lối ngách”, tẩy chay tư tưởng “ăn theo”, chị quyết liệt tới mức: “Đừng bao giờ đưa tôi kí duyệt những sản phầm mà 'người ta làm lời lắm'. Phải là sản phẩm mới đi đầu trên thị trường”.

Sản phẩm sữa chua Vinamilk.

Chị bảo, thực tế tại Vinamilk cho thấy tất cả những sản phẩm ra đầu tiên đều thắng. Đơn cử là năm 1993 Vinamilk cho ra đời sản phẩm sữa chua và kem đầu tiên trên thị trường. Lúc đó, Việt Nam đã theo cơ chế thị trường nhưng “vẫn có hai thứ phải xếp hàng là công chứng và mua kem - sữa chua Vinamilk”, chị nhớ lại trong niềm tự hào. Với hai sản phẩm này, chỉ ba tháng công ty đa thu hồi vốn. Hay vào năm 1998, khi công ty đưa nhà máy Dielac – nhà máy sữa bột đầu tiên vào hoạt động. Những ngày đầu tiên nhân viên công ty chạy khắp nơi mà không bán được hộp nào vì người tiêu dùng không tin, họ đã quen sử dụng sữa bột ngoại. Nhưng đến nay, sữa bột Vinamilk đã chiếm 30% thị phần và mục tiêu là 50% thị phần. Hiện nay Vinamilk đang xuất khẩu ra 23 nước trên thế giới, trong đó, doanh số từ sữa bột Dielac đạt hàng triệu USD/năm. Với chị, muốn có sản phẩm đi đầu trên thị trường thì phải luôn sáng tạo không ngừng trong công ty.

Nhà máy sữa bột Dielac - Vinamilk.

Trong bài nữ hoàng sữa đăng năm vừa rồi trên báo chuyên đề Asia Weekly - một tờ báo nổi tiếng của Anh tại Trung Quốc, có đoạn “sự sáng tạo và ngoan cường, gan góc, táo bạo đã giúp bà Mai Kiều Liên đưa Vinamilk và Việt Nam lên bản đồ doanh nghiệp toàn cầu”.

Thành công và hạnh phúc gia đình

Chị tâm sự, chị nấu ăn không giỏi, việc nhà chỉ là chuyển từ lao động trí óc sang lao động chân tay để thư giãn. Có quá nhiều câu trả lời “không” ngắn gọn trong cuộc trao đổi. “Chồng chị có ghen tỵ với thành công của chị không?”, “không”; “Anh ấy có hay khen chị không?”, “khen à, không”. “Các con chị có ngưỡng mộ mẹ không?”, “Tôi không biết, nhưng khi tôi thành công việc gì đó, các con cũng nhắn tin chúc mừng”. “Chị có đọc sách không?”, “Ít lắm, tôi không có thời gian”. “Chị có đi uống cafe không ?”, “Không bao giờ, tôi cứ ở công ty xong là đi về nhà”. “Chị có thời gian gặp gỡ bạn bè không?”, “Hầu như không”. “Vậy khi căng thẳng chị làm gì?”, “Tôi đi bơi hoặc tập yoga” … Tôi thăm dò: “Cuộc đời luôn tồn tại quy luật bù trừ, chị là người may mắn có được cả hai, thành công trong công việc và hạnh phúc gia đình”. Chị chỉ trả lời giản dị: “ Có tình thương thì sẽ giải quyết được mọi vấn đề. Không lẽ, người thành công lại không thể hạnh phúc?”.

Chị không giấu, không né tránh bất cứ câu hỏi nào. Cũng không có câu trả lời nào khó khăn đối với chị, dù là một số vấn để được cho là nhạy cảm. Đó là nỗi sợ hãi khi đang ở đỉnh cao quyền lực. Chị bảo, chị lo lắng và cảm thấy có lỗi khi chị rút lui mà công ty đi xuống. Nên vấn đề lúc này của chị là đào tạo người có tâm, có tài. “Tôi quan niệm là, công ty không phụ thuộc vào bất cứ cá nhân nào. Ai ra đi thì Vinamilk cũng vẫn phát triển bình thường”. Vì vậy, chị cảm thấy bình thường trước những cuộc ra đi đình đám của một số vị trí chủ chốt thời gian trước.

Chị không nói nhiều hơn sự thật. Đó là thứ quyền lực giản dị toát ra từ người phụ nữ này.

Theo Thanh Niên