Chiều 4/6, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang đã trình dự thảo Luật Căn cước công dân (CCCD) trước Quốc hội.
Cấp thẻ căn cước, bỏ sổ hộ khẩu
Thẻ CCCD (thay thế cho tên gọi CMND hiện nay) là giấy tờ tùy thân có giá trị chứng nhận căn cước của công dân VN. Thẻ này do cơ quan có thẩm quyền cấp từ cơ sở dữ liệu CCCD, được cấp cho công dân ngay từ khi làm thủ tục khai sinh.
Trên thẻ CCCD có thông tin về nơi thường trú của công dân. Do đó, sau khi hoàn thành đầy đủ cơ sở dữ liệu về công dân thì sẽ bỏ sổ hộ khẩu. Các thông tin (họ và tên khai sinh, họ và tên gọi khác, ngày, tháng, năm sinh, giới tính, dân tộc...) được tích hợp từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Vậy nên khi thực hiện các quyền, nghĩa vụ của công dân thì chỉ cần sử dụng thẻ CCCD mà không cần phải sử dụng kèm một số giấy tờ khác, giúp các cơ quan, tổ chức dễ dàng kiểm tra thông tin, giải quyết tốt hơn yêu cầu của công dân.
Trước đây số CMND sẽ thay đổi khi công dân di chuyển nơi thường trú từ tỉnh này sang tỉnh khác nên rất khó quản lý và có thể trùng lặp. Nay dự thảo Luật CCCD quy định số định danh cá nhân (IP) được sử dụng làm số thẻ CCCD.
 |
| Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang trình bày Tờ trình dự án Luật Căn cước công dân. |
Mỗi người chỉ có duy nhất số IP - 1 số thẻ CCCD được cấp sử dụng trọn đời từ khi đăng ký khai sinh cho đến lúc khai tử, không thể thay đổi kể cả những trường hợp di chuyển cư trú từ vùng này sang vùng khác, cấp đổi, cấp lại thẻ CCCD. Số IP chính là mã số công dân gồm 12 số tự nhiên, được xác lập từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý thống nhất trên toàn quốc.
Giảm 46 thủ tục hộ tịch còn 25
Cùng ngày, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đã trình dự án Luật Hộ tịch. Theo dự thảo, thủ tục đăng ký hộ tịch sẽ giảm từ 46 thủ tục hiện hành xuống còn 25 thủ tục.
Người đi đăng ký hộ tịch chỉ cần nộp đơn yêu cầu đăng ký hộ tịch và xuất trình thẻ CCCD (có số IP) mà không phải nộp kèm nhiều loại giấy tờ CMND, hộ khẩu... Khi đăng ký khai sinh, công chức tư pháp - hộ tịch sẽ cập nhật nội dung đăng ký khai sinh vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý để lấy số IP ghi vào sổ hộ tịch và giấy khai sinh.
Dự thảo Luật Hộ tịch được Ủy ban Pháp luật của Quốc Hội thẩm tra, đồng ý nhiều nội dung và được đánh giá có tính đột phá, đổi mới công tác đăng ký và quản lý hộ tịch theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại (áp dụng số IP và cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử...) tạo thuận lợi cho người dân, từng bước giảm bớt các loại giấy tờ không cần thiết.
Bộ trưởng Hà Hùng Cường cũng báo cáo xin ý kiến của QH về đề xuất trong dự thảo Luật Hộ tịch tiếp tục duy trì quy định cấp giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn (bản chính). Dự thảo Luật Hộ tịch đưa ra phương án: Người dân khi đăng ký hộ tịch được quyền yêu cầu cấp trích lục hộ tịch thay vì bản chính giấy tờ như hiện nay.
Quy định này ngoài việc loại bỏ áp lực cho người dân trong việc lưu giữ, bảo quản bản chính giấy tờ hộ tịch còn cắt giảm được kinh phí in ấn, phát hành bản chính giấy tờ. Tuy nhiên, thực tiễn công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trong nhiều năm cho thấy đối với một số sự kiện quan trọng (khai sinh và kết hôn) thì người dân có nhu cầu lưu giữ và sử dụng bản chính giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn.
Việc tiếp tục duy trì quy định cấp bản chính hai loại giấy hộ tịch này vừa bảo đảm tiện dụng, tránh xáo trộn và vẫn khả thi theo lộ trình đơn giản hóa giấy tờ công dân của Đề án 896.
Đặc biệt, đối với trẻ em dưới 14 tuổi, giấy khai sinh với đầy đủ các thông tin cơ bản về nhân thân (họ và tên; giới tính; ngày, tháng, năm, nơi sinh; dân tộc; quốc tịch; họ và tên cha, mẹ...) còn có ý nghĩa như một giấy tờ tùy thân, có số IP giúp trẻ em thực hiện các quyền đi lại, khám chữa bệnh, nhập học...
Chủ nhiệm Phan Trung Lý (Ủy ban Pháp luật của QH) cho biết qua thảo luận, nhiều ý kiến tán thành đề nghị duy trì việc cấp giấy khai sinh (bản chính) làm cơ sở cho công dân thực hiện các quyền cơ bản như học tập, cư trú... và các hoạt động quản lý của Nhà nước.
Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng sắp tới thẻ CCCD sẽ được cấp cho cá nhân khi làm thủ tục khai sinh (theo Luật CCCD). Do đó, đề nghị cân nhắc lại việc cấp giấy khai sinh (bản chính) để tránh làm phát sinh thêm giấy tờ đối với người dân.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị Chính phủ cần có giải trình rõ để quy định thống nhất vấn đề này trong hai Luật CCCD và Luật Hộ tịch.
