Tranh chân dung nhóm về các chuyên gia ngành y tập trung quanh một thi thể đang trong quá trình giải phẫu bởi nhà giải phẫu Amsterdam, bác sĩ Nicolaes Tulp, đã mang lại sự chú ý và danh tiếng cho bác sĩ Tulp, chuyên gia y học, và cho Rembrandt, người nghệ sĩ.
Nghệ thuật và khoa học
Vào đầu thế kỷ 17, các ca giải phẫu cơ thể người cho phép công chúng xem hiếm khi xảy ra, và càng hiếm hơn nữa là một tranh chân dung nhóm để ghi nhận sự kiện này. Với bức Bài giảng giải phẫu của bác sĩ NicolaesTulp (In The Anatomy Lesson of Dr Nicolaes Tulp, 1632), Rembrandt đã nâng cao danh tiếng của bản thân và của nhà giải phẫu.
Một trong những bức chân dung nhóm chính thống sớm nhất của Vùng đất Thấp, Những chiếc xương của Thánh John Tẩy Giả (The Bones of John the Baptist, 1485-1495), tập trung vào những chiếc xương của một xác chết. Tranh được vẽ bởi nghệ sĩ người Leiden, Geertgen tot SintJans (1460/1465-1490).
Ở trung tâm bên trái, phía đằng sau, ông miêu tả các Hiệp sĩ Haarlem của Thánh John tập hợp lại, quan sát việc khai quật và hỏa táng xương cốt của vị thánh. Từng thành viên ưu tú trong nhóm có thể được nhận diện qua chân dung của họ, và nhìn chung họ là các nhân chứng cho sự kiện.
Geertgen được ghi nhận như là người khởi xướng cho dòng tranh chân dung tập thể ở Hà Lan và kiểu tranh chân dung của ông đã ảnh hưởng đến Pieter van Mierevelt, Rembrandt, Frans Hals (1580-1666) và Thomas de Keyser (1596-1667).
Mierevelt đã vẽ bức Bài giảng giải phẫu của bác sĩ Willem van der Meer (The Anatomy Lesson of Dr Willem van der Meer, 1617), một khắc họa ban đầu của người Hà Lan về ca mổ được thực hiện ở giảng đường giải phẫu với sự có mặt của các bác sĩ phẫu thuật.
 |
| Giảng đường giải phẫu ở Leiden, năm 1610 (The Anatomy Theatre, Leiden, 1610), tranh khắc chạm, thế kỷ 16, trường phái hội họa Đức, sáng tác dựa trên tác phẩm của Jan Cornelisz Wodanus (1570–1615). Nguồn: wikipedia. |
Giải phẫu cơ thể người
Các nghệ sĩ thường sử dụng biểu tượng để biểu thị nhóm chuyên gia ngành y, hay nhóm những người đàn ông lỗi lạc với một vị bác sĩ có học thức. Một hộp sọ hay bộ xương người được đưa vào tranh là cách để nhận biết. (Trong tranh vanitas, hộp sọ tượng trưng cho cái chết, một ý nghĩa hoàn toàn khác với tranh chân dung nhóm về nghiên cứu giải phẫu học).
Trong bức Bài giảng giải phẫu của bác sĩ Sebastian Eghertsz (The Anatomy Lesson of Dr Sebastian Eghertsz, 1619), vẽ bởi nghệ sĩ người Hà Lan Thomas de Keyser, sáu người đàn ông, qua khắc họa ba phần tư chiều dài cơ thể nhìn từ phía sau, được sắp xếp cách đều nhau xung quanh bộ xương người ở chính giữa bức tranh. Hình dáng bên ngoài trung tâm của bác sĩ Eghertsz được biểu thị một cách tinh tế với một bàn tay chạm vào bộ xương trong khi nhìn về phía người xem.
Các nhân vật khác trong nhóm hoặc nhìn về phía khán giả để thu hút sự chú ý vào nhóm người, hoặc nhìn về phía vị bác sĩ.
 |
| Bài giảng giải phẫu của bác sĩ Nicolaes Tulp (The Anatomy Lesson of Dr. Nicolaes Tulp), 1632, sơn dầu trên toan. Nguồn: vi.wiki5. |
Sự kính trọng đối với Vesalius
Giảng đường giải phẫu [trong tác phẩm Bài giảng giải phẫu của bác sĩ Nicolaes Tulp] nằm ở một tầng phía trên trong tòa tháp phía nam - Anthoniesmarkt, ở Amsterdam.
Bức tranh chân dung của Rembrandt có thể đã miêu tả một giai đoạn của ca mổ trước khi bài giảng được diễn thuyết trước công chúng, vì thông thường buổi giải phẫu sẽ bắt đầu với việc mở phần bụng và cắt bỏ phần ruột. Từ đó bác sĩ sẽ tiếp tục với các chi và hoàn tất ca mổ bằng việc xem xét kỹ lưỡng bộ não.
Rembrandt và Tulp có thể đã lựa chọn để mô phỏng lại mô tả trước đó về một buổi giải phẫu, diễn tả thầy thuốc xuất chúng từ Vùng đất Thấp, Andreas Vesalius (1514 - 1564) đang cầm một cánh tay đã được mổ tách lớp của thi thể trong minh họa cho cuốn sách De humani corporis fabrica libri septem (Tạm dịch: Về cấu trúc cơ thể con người qua bảy cuốn sách, 1543) của ông.
BÁC SĨ NICOLAES TULP (1593 - 1674)
Claes Nicolaes Pietersz (Tulp) sinh ra ở Amsterdam vào ngày 11 tháng 10 năm 1593, là con thứ tư của gia đình Pietersz giàu có làm nghề buôn vải. Ông học đại học ở Leiden để nghiên cứu y khoa và tốt nghiệp năm 1614. Trở lại Amsterdam, ông mở một phòng khám. Ông dùng họ “Tulp”, trong từ “hoa tulip”. Khi trở thành thành viên của Hiệp hội các nhà giải phẫu Amsterdam vào năm 1628, ông được chỉ định diễn thuyết cho các sinh viên ngành y và các bác sĩ phẫu thuật ít thâm niên. Một số bài giảng được mở cửa cho công chúng.
Vào ngày 31 tháng 1 năm 1632, ông có buổi diễn thuyết công khai về giải phẫu, thực hiện trên cơ thể của một tên tội phạm. Sự kiện sau đó được Rembrandt ghi lại trong bức tranh nay đã nổi tiếng Bài giảng giải phẫu của bác sĩ Nicolaes Tulp năm 1632. Tulp xuất bản nhiều cuốn sách y học, bao gồm cuốn Observationes medicae (Tạm dịch: Những quan sát trong y học, 1641). Ông đã thành lập hội đồng y khoa đầu tiên ở Hà Lan, để điều chỉnh việc sử dụng thuốc và việc hành nghề của các dược sĩ.
