|
|
Học sinh hút thuốc lá điện tử trở thành mối lo của nhiều trường học trong thời gian qua. Ảnh: SCMP. |
Một cựu học sinh trung học ở thành phố Christchurch nhớ lại khi mở cửa trong nhà vệ sinh, cô thấy đám khói bay ra, nhà vệ sinh khi ấy tràn ngập mùi vị trái cây nồng nặc của khói thuốc lá điện tử và tiếng nổ lách tách lớn khi các học sinh hít chúng.
Cô cho biết hơn một nửa học sinh mỗi khóa ở trường đã và đang trốn giáo viên để hút thuốc lá điện tử trong nhà vệ sinh.
"Trong giờ nghỉ giải lao hoặc giữa giờ học, học sinh đổ xô vào nhà vệ sinh để ngậm các thiết bị điện tử và hít chất nicotin có hương vị", cựu học sinh cho biết.
Vape - thuốc lá điện tử - đã tấn công các trường trung học trên khắp đất nước, theo NZ Herald.
Một cuộc khảo sát lớn nhất ở New Zealand về thanh thiếu niên được thực hiện bởi Tổ chức Hen suyễn và Hô hấp vào tháng 11/2022 cho thấy cứ 5 học sinh trung học thì có một học sinh hít khói thuốc lá điện tử mỗi ngày.
Theo luật New Zealand, những người dưới 18 tuổi không được mua vape và chúng bị cấm trong khuôn viên trường học.
Học sinh sử dụng thuốc lá điện tử gia tăng
Zara, 17 tuổi, đã bắt đầu sử dụng vape vào năm lớp 11. Cô cho biết nó rất phổ biến ở trường trung học nữ sinh North Island và học sinh thường trốn giáo viên để hít chúng trong nhà vệ sinh.
Zara đã thử hít vape vì tất cả bạn bè của cô đều làm điều đó. Cô cho biết ban đầu, chỉ những học sinh lớn tuổi mới hút vape, nhưng giờ học sinh lớp 9 (13-14 tuổi) ngày càng sử dụng nhiều hơn.
Sally, cựu hiệu trưởng tại một trường trung học ở Wellington, cho biết vấn đề hút thuốc lá điện tử dần trở nên tồi tệ hơn trong hai năm cuối của bà ở trường. Bà Sally cho biết đây là vấn đề phức tạp và giáo viên cảm thấy bất lực khi không thể kiểm soát vấn đề này.
“Họ đã cố gắng không cho học sinh rời lớp học cùng nhau để đi vệ sinh, nhưng nó thực sự không hiệu quả", nữ hiệu trưởng cho biết.
Một số trường học thực hiện các biện pháp cực đoan nhằm bắt và ngăn chặn những học sinh hút thuốc lá điện tử, gồm cài đặt các máy dò ẩn công nghệ cao trong nhà vệ sinh để thu thập các chất hóa học do thuốc lá điện tử tiết ra.
Ông Couillault, hiệu trưởng của trường trung học Papatoetoe, cho biết các máy dò đang trong giai đoạn thử nghiệm.
"Không ít đồng nghiệp của tôi đã đến vài nơi để xem nó hoạt động như thế nào. Nó hoạt động khá tốt. Tuy nhiên, một số thiết bị đã bị học sinh gỡ bỏ", ông Couillault nói.
Thuốc lá điện tử nguy hiểm như thế nào đối với những người trẻ tuổi?
Phó giáo sư Kelly Burrowes của ĐH Auckland cho biết có thể phải mất 10-20 năm nữa, người ta mới thực sự biết thuốc lá điện tử nguy hiểm như thế nào.
Bà Burrowes, nhà nghiên cứu tại Viện Kỹ thuật sinh học Auckland, cho biết vẫn chưa biết rõ tác động lâu dài của vape, nhưng bà thấy có lượng hóa nhất định có trong các loại thuốc lá điện tử.
“Chúng tôi đã tìm thấy 140 hóa chất tạo hương vị chỉ trong 3 loại chất lỏng dùng cho vape, và không ai biết những hóa chất tạo hương vị đó có tác dụng gì", bà Burrowes cho biết.
 |
| Tiến sĩ Kelly Burrowes đã sử dụng các thử nghiệm trên người và mô hình máy tính 3D để có cái nhìn chính xác về tác động của thuốc lá điện tử đối với phổi. Ảnh: NZ Herald. |
Tuy nhiên, bà chỉ ra tình trạng viêm nhiễm gần như chắc chắn xảy ra với người dùng vape.
Trong một ý kiến về tác dụng của vape được công bố trên trang web của trường đại học vào tháng 9/2022, bà Burrowes viết: “Bất cứ thứ gì bạn hít vào phổi, kể cả không khí sạch, sẽ tạo ra phản ứng viêm, bởi đó là phản ứng bình thường của cơ thể bạn đối với mọi vật thể lạ".
Tỷ lệ thanh niên hút thuốc lá đã giảm đáng kể. Một cuộc khảo sát năm 2021 của tổ chức từ thiện Action on Smoking and Health (ASH) đối với học sinh lớp 10, cho thấy tỷ lệ hút thuốc hàng ngày giảm từ 2% (2019) xuống 1,3% (2022).
Nhưng bà Burrowes cho biết nhìn vào vape cùng với tin tốt này, điều đó cho thấy bức tranh tổng thể đang thực sự xấu đi.
“Khi bạn nhìn vào tốc độ tăng nhanh của vape, có nghĩa là việc sử dụng nicotine nói chung đang tăng lên. Khác với thuốc lá, vape có mùi vị ngon, dễ hút và dễ gây nghiện. Có thể, nhiều bạn trẻ không biết tác hại của nó là gì", bà Burrowes nói.
Những thanh thiếu niên chưa bao giờ hút thuốc lá trước đây đã chọn dùng vape có hàm lượng nicotin cao, dẫn đến bị nghiện.
Mark, 17 tuổi, học tại một trường trung học ở Christchurch, cho biết những học sinh mà cậu biết đã hút vape trước đây chưa từng hút thuốc lá truyền thống. Mark tin rằng xu hướng hít vape ở thanh thiếu niên không liên quan đến việc hút thuốc.
Sally, người đã thử hút thuốc vào năm cuối trung học, tin rằng vape có thể khiến những người trẻ tuổi chưa hút thuốc có nguy cơ dùng thử nó cao hơn.
Sách về nghề giáo
Nếu độc giả có hứng thú với nghề giáo - một nghề nghiệp đặc biệt và đang trải qua những biến động lớn, mục Giáo dục giới thiệu một số lựa chọn:
Xin được nói thẳng (GS Hoàng Tụy) và Ước vọng cho học đường (GS Huỳnh Như Phương): Cuốn sách của hai nhà giáo tiên phong tại Việt Nam với nhiều suy nghĩ và những trăn trở của hai ông về tương lai nền giáo dục nước nhà.
Nghề giáo qua các tác phẩm thiếu nhi nổi tiếng: Tình thầy trò trong các tác phẩm văn chương nổi tiếng khiến độc giả cảm động bởi các nhân vật đã làm được những việc lớn lao, vượt xa chức trách của một giáo viên
