Hiện nay, hoạt động của ngành xuất bản, in và phát hành có nhiều đổi mới. Ông Ngọc Bảo - Phó cục trưởng cục Xuất bản, In và Phát hành - cho biết các thay đổi, cải cách này nhằm đơn giản thủ tục hành chính, áp dụng công nghệ thông tin vào để đổi mới thủ tục hành chính, việc đổi mới phải gắn kết cơ quan quản lý với doanh nghiệp.
Trên thực tiễn, trước những yêu cầu, đòi hỏi của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cùng quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, công tác quản lý đối với hoạt động xuất bản và kinh doanh xuất bản phẩm cần tiếp tục điều chỉnh.
Trước thềm hội thảo khoa học “Cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất bản, phát hành nhằm đáp ứng yêu cầu cách mạng công nghệ 4.0”, đại diện một số đơn vị kỳ vọng áp dụng công nghệ nhiều hơn để đẩy nhanh quá trình làm sách.
Mất 1,5 tháng để đợi xác nhận đăng ký và xác nhận lưu chiểu sách
Đối với tất cả ấn phẩm trước khi xuất bản, các nhà xuất bản (NXB) đều phải thực hiện việc đăng ký với Cục Xuất bản, In và Phát hành. Sau khi sách làm xong phải nộp lưu chiểu; 10 ngày sau khi Cục Xuất bản xác nhận nhận được lưu chiểu của NXB, nếu không có vấn đề gì cần lưu ý, NXB sẽ được phép ra quyết định phát hành.
Về công tác quản lý, hiện nay đã triển khai trực tuyến trong đăng ký xuất bản, đăng ký nhập khẩu, tích hợp cửa hải quan về nhập khẩu xuất bản phẩm… Chỉ trong 3-5 ngày làm việc, trên cổng thông tin điện tử của Cục Xuất bản đã công khai những thông tin liên quan đến ấn phẩm được đăng ký, bao gồm cả mã ISBN và số xác nhận.
 |
| Cải cách thủ tục hành chính là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh làm sách thời 4.0 |
Tuy vậy, trên thực tiễn triển khai, các NXB không thể chỉ căn cứ thông tin trên web như hiện nay, mà vẫn phải chờ giấy xác nhận đăng ký xuất bản, vì trên đó mới có cụ thể số ngày cấp giấy xác nhận để bổ sung đầy đủ vào quyết định xuất bản.
Đại diện NXB Tổng hợp TP.HCM cho biết thời gian chờ đợi văn bản giấy thường mất khoảng 3 tuần làm việc hoặc hơn. Thời gian nhận được xác nhận lưu chiểu từ Cục cũng mất khoảng 3 tuần làm việc. “Như vậy, chỉ tính riêng việc chờ đợi xác nhận đăng ký và xác nhận lưu chiểu thì cũng đã mất 1,5 tháng, nếu tính cả các công đoạn khác thì cũng phải mất hơn hai tháng mới xuất bản xong một cuốn sách), đại diện NXB Tổng hợp TP.HCM nói.
Theo ông Trần Chí Đạt - Giám đốc kiêm Tổng biên tập NXB Thông tin và Truyền thông - hiện nay NXB đăng ký xuất bản bằng cả hai hình thức gửi bản cứng và đưa file mềm vào cổng thông tin điện tử của Cục Xuất bản. “Tôi đề nghị chỉ thực hiện đăng ký xuất bản và gửi xác nhận đăng ký xuất bản bằng phương thức điện tử để tiết kiệm thời gian và chi phí văn phòng phẩm”, ông Trần Chí Đạt nói. Với thời hạn xác nhận đăng ký xuất bản, người đứng đầu NXB Thông tin và Truyền thông đề nghị rút ngắn xuống còn 3 ngày làm việc.
Áp dụng công nghệ vào quá trình quản lý xuất bản
Ông Kim Quang Minh - Tổng giám đốc kiêm Tổng biên tập NXB Tài nguyên - Môi trường và Bản đồ Việt Nam - chia sẻ hoạt động xuất bản điện tử là một bước tiến quan trọng đối với NXB Tài nguyên - Môi trường và Bản đồ Việt Nam. Hoạt động này giúp cho việc xuất bản trở nên dễ dàng, thuận tiện cả về mặt quản lý và sử dụng.
 |
| Đề xuất xây dựng cổng thông tin điện tử chung của ngành xuất bản, in và phát hành từ đại diện NXB Tài nguyên - Môi trường và Bản đồ. |
Từ quá trình thực hiện các thủ tục hành chính đối với xuất bản, in và phát hành như trên, cùng kinh nghiệm xuất bản điện tử ông Kim Quang Minh đề nghị ngành xuất bản, in và phát hành nên xây dựng một cổng thông tin điện tử chung. Cổng này cho phép tác giả, các biên tập viên, các nhà xuất bản, Cục Xuất bản, chuyên viên Bộ Thông tin và truyền thông… truy cập, sử dụng để thực hiện điều hành tác nghiệp (thực hiện các thủ tục hành chính và dịch vụ hỗ trợ xuất bản, in và phát hành). Các cửa hàng, các nhà sách... độc giả truy cập cổng để tìm kiếm, tra cứu thông tin về quá trình xuất bản (tác giả, NXB, công ty in ấn, mã xuất bản...) của các xuất bản phẩm.
Ông Nguyễn An Tiêm - Phó chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam - nói hội thảo lần này muốn nghe nhiều hơn nữa những kinh nghiệm của các đơn vị trong quá trình áp dụng công nghệ vào xuất bản. Hơn nữa, hội thảo còn là cơ hội quan trọng để các nhà xuất bản, công ty phát hành tham gia hoạt động xuất bản được phát biểu những băn khoăn bấy lâu nay.
