Thực và hư, gần gũi và xa lạ, quyến rũ và nguy hiểm, vũ trụ từ lâu đã trở thành mối quan tâm sâu sắc của con người. “Tại sao trời có màu xanh?”, “có phải trên mặt trăng là cây đa chú cuội?”, “liệu ở những hành tinh ngoài trái đất có sự sống hay không” và muôn vàn câu hỏi khác, có câu hỏi đã có lời giải, có câu hỏi vẫn còn là một ẩn số.
Dường như thiên văn học vẫn còn là một ngành khoa học chưa sáng tỏ với đa số chúng ta. Bởi vậy thật đáng quý khi được cầm trên tay cuốn sách Sông ngân khi tỏ khi mờ của Giáo sư Nguyễn Quang Riệu - một cuốn sách thường thức về thiên văn học.
Cuốn sách chưa đầy 200 trang tập hợp gần 50 bài viết của giáo sư Nguyễn Quang Riệu, nhà khoa học danh tiếng, nhà vật lý thiên văn có những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực vật lý thiên văn vô tuyến của thế giới trong những năm 1970 đã mang đến cho người đọc một cái nhìn toàn diện và cơ bản về lĩnh vực thiên văn.
Trước hết, Sông Ngân khi tỏ khi mờ là một tài liệu khoa học chính xác, được trình bày một cách sáng rõ. Xuyên suốt cuốn sách này, Giáo sư Nguyễn Quang Riệu đã lần lượt gợi mở các câu hỏi về nguồn gốc của vũ trụ, về quá trình tiến hóa của những ngôi sao hay liệu rằng có sự sống trên các hành tinh khác... Tất cả được trình bày bằng văn phong mạch lạc, tự nhiên, dễ hiểu mà thú vị.
Một vũ trụ sáng tỏ, một dải sông Ngân hiện ra trước mắt người đọc sinh động, chân thực, kích thích trí tò mò và óc khám phá của bất cứ ai.
Bìa sách Sông Ngân khi tỏ khi mờ. |
Không đơn thuần chỉ là một cuốn sách viết về những kiến thức thiên văn học thông thường, cuốn sách còn thu hút độc giả bằng câu chuyện du hành vũ trụ tưởng tượng mà tác giả vẽ nên.
Các chương sách tiếp nối nhau từ Mặt Trời, hành tinh Thủy, hành tinh Kim cho tới tiểu hành tinh Diêm Vương, lỗ đen vũ trụ: “Ta hãy thử mơ tưởng là con tàu vũ trụ của chúng ta bay nhanh bằng ánh sáng, không cần để ý tới cuộc hành trình viễn tưởng này dài bao lâu, nhằm khám phá những cảnh vật kỳ thú ẩn náu đằng sau màn trời xanh biếc...”.
Đan xen vào lời kể, vào những kiến thức khoa học là những thần thoại, những truyền thuyết xa xưa của con người cổ đại, từ Ai Cập, Babylon, Hy Lạp và cả Việt Nam. Lấp lánh trong từng câu từng chữ là sự quyện hòa của khoa học, văn hóa và tôn giáo, sự va chạm của quan niệm xưa và nay, sự giao thoa của của các nền văn minh phương Đông và phương Tây.
Đọc Sông Ngân khi tỏ khi mờ của Nguyễn Quang Riệu ta cảm nhận dường như cả vũ trụ diệu vợi bỗng thu bé vào trong một cuốn sách vậy.
Trang sách đã gấp lại nhưng cuộc du hành vũ trụ tưởng tượng của độc giả vẫn chưa thể kết thúc. Tâm trí chúng ta vẫn đang cuốn theo những ý nghĩ mơ màng thú vị về cả một khoảng không rộng lớn với những vì tinh tú ngoài kia.