Trao đổi với báo chí ngày 16/4 trong chuyến thị sát tại bệnh viện Nhi Trung ương, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, Bộ Y tế không giấu dịch sởi, nếu giấu thì đã không công bố 108 ca tử vong. Trong 108 ca này cần tách ra là có 25 ca tử vong hoàn toàn do sởi, còn lại là trên nền bệnh khác, nhập viện sau đó nhiễm sởi; hoặc là ca sởi nhẹ nhưng lại kèm theo cơ địa bệnh chuyển hóa, suy dinh dưỡng, tim bẩm sinh… dẫn đến tử vong.
- 108 ca tử vong đều tại BV tuyến Trung ương, nơi có trình độ chuyên môn, trang thiết bị tốt nhất. Vì sao thưa Bộ trưởng?
- Đúng là đáng lo. Số tử vong năm nay cao bất thường so với các năm trước. Số trẻ tử vong do sởi là 25 ca là một vấn đề đau đớn và tỷ lệ tử vong này là cao ở BV Nhi TƯ. Sau buổi làm việc sáng nay, vấn đề quan trọng nhất để giảm số tử vong thì phải giảm số mắc bằng cách phải phân tán bệnh nhân ra. Bệnh sởi lây dễ dàng qua đường hô hấp, nếu cứ đổ dồn về BV Nhi Trung ương thì sẽ quá tải, càng dễ lây lan.
Theo Bộ trưởng Y tế, thẩm quyền công bố dịch sởi thuộc UBND tỉnh, thành phố (theo quy định của Luật phòng chống bệnh Truyền nhiễm). Còn Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Nguyễn Khắc Hiền thì cho biết, việc công bố sẽ phải xin ý kiến UBND TP.
Vì thế, Bộ Y tế đã mời cả lãnh đạo các BV như Bạch Mai, Nhiệt đới Trung ương, Xanh Pôn, Thanh Nhàn, Đống Đa đến để cùng “chia lửa” và hạ hỏa dịch sởi. Các BV này đều là BV vệ tinh của các BV lớn nên có bác sỹ của tuyến trên ở đó. BV Đống Đa là BV vệ tinh của BV Nhiệt đới TW, bệnh nhân không nhất thiết bị sởi cứ phải vào BV Nhiệt đới TW gây quá tải thêm làm tăng nguy cơ lây lan bệnh. Sởi thông thường là lành tính, nếu bệnh nhẹ chỉ cần chữa ở nhà hoặc tuyến dưới, nguy cơ tử vong cao trên cơ địa viêm phổi, tim bẩm sinh, bệnh chuyển hóa…
 |
| Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến tại Bệnh viện Nhi Trung ương sáng 16/4. Ảnh: Vietnamnet. |
- Có ý kiến cho rằng ngành y tế đã phản ứng chậm trong việc chống dịch, Bộ trưởng nghĩ sao?
- Chiến dịch tiêm sởi có từ trước Tết Nguyên đán 2014 nhiều, khi thanh tra tiêm chủng mở rộng đã có kế hoạch tiêm sởi. Thời điểm cuối năm ngoái Bộ đã làm nhiều chiến dịch khi sởi mới xuất hiện ở miền núi phía Bắc. Các tỉnh đó giờ dịch “hạ nhiệt” rồi, đỉnh dịch bây giờ đang là Hà Nội và TP. HCM. Riêng TP.HCM hiện chưa có ca tử vong.
- Bộ trưởng nói gì về tỷ lệ hơn 4% ca tử vong là trẻ đã được tiêm đủ 2 liều vắc xin?
- Vắc xin sởi là vắc xin chất lượng rất tốt. Nếu tiêm đúng lịch và tiêm đủ 2 mũi thì hiệu lực bảo vệ là 95%, như vậy vẫn có khoảng 5% trẻ đã tiêm phòng đầy đủ vẫn có thể mắc sởi. Tại Việt Nam, tỷ lệ tiêm sởi mũi 1 đạt 97% và mũi 2 thấp hơn, đạt 87%. Đây là tỷ lệ trong giai đoạn này, còn giai đoạn trước đó thì nhiều người do lo ngại vấn đề tiêm chủng nên tỷ lệ có thấp hơn.
- Virus sởi tại Việt Nam hiện nay biến đổi và có độc lực như thế nào?
- Ca mắc sởi gia tăng nhưng có tính chu kỳ, dịch sởi ở Việt Nam đang lặp lại chu kỳ năm 2009-2010, số mắc không cao bằng nhưng số tử vong lại cao hơn. Lý do số tử vong cao hơn là vì tất cả bệnh nhân nặng của miền Bắc gần như chuyển hết về BV Nhi Trung ương, các BV khác có bệnh nhân sởi nhưng không có tử vong. Bệnh nhân dồn hết lên đây gây quá tải, dễ nhiễm trùng bệnh viện. Trong số tử vong được công bố thì cần lưu ý là có những trẻ tử vong trên nền bệnh khác và bị nhiễm sởi, không phải tất cả đều tử vong vì sởi. Trên cả nước chưa phát hiện chủng virus sởi mới, nhưng độc lực có mạnh hơn hay không thì hiện chưa khẳng định được.
Thủ tướng yêu cầu dập tắt dịch sởi
Ngày 16/4, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có công điện yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung phòng, chống dịch; chủ động ngăn chặn lây lan dịch, hạn chế đến mức thấp nhất số người mắc bệnh và chết do bệnh sởi.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế tập trung chỉ đạo cấp cứu, điều trị các trường hợp mắc bệnh sởi tại các cơ sở y tế nhằm hạn chế thấp nhất các ca tử vong; ngăn chặn lây chéo trong bệnh viện, đặc biệt là các cơ sở y tế bị quá tải tuyến trung ương, khẩn trương dập tắt dịch sởi. Thủ tướng yêu cầu bổ sung ngay máy thở, trang thiết bị y tế, thuốc, để bảo đảm cấp cứu điều trị bệnh nhân, sinh phẩm cần thiết phòng lây chéo tại các bệnh viện và chế độ đối với người làm công tác phòng chống dịch sởi.
Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải phối hợp Bộ Y tế chỉ đạo thực hiện quyết liệt công tác cấp cứu, điều trị hiệu quả các trường hợp mắc bệnh cũng như ngăn chặn lây lan dịch bệnh tại cộng đồng và trong bệnh viện; khoanh vùng ổ dịch và xử lý triệt để không để lan rộng; tiêm đủ vắc xin sởi cho đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh. Bảo đảm việc cấp đủ phương tiện, kinh phí phòng, chống dịch sởi cho các cơ sở y tế trên địa bàn.
