Sau khi nhiều đại biểu Quốc hội chia sẻ sự quan tâm đến vấn đề về giáo dục tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội ngày 1/6, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn được mời giải trình, làm rõ hơn các ý kiến.
Tăng học phí và giá sách giáo khoa là những vấn đề được người đứng đầu ngành giáo dục dành thời gian chia sẻ.
Bổ sung SGK vào danh mục Nhà nước định giá
Đề cập đến sách giáo khoa, Bộ trưởng Giáo dục cho biết việc biên soạn sách giáo khoa thực hiện theo hướng xã hội hóa. Các doanh nghiệp thực hiện kê khai giá với Bộ Tài chính trước khi xuất bản và phát hành.
Theo lãnh đạo Bộ GD&ĐT, với mong muốn học sinh luôn được mua sách giáo khoa với giá thấp nhất, Bộ đã yêu cầu các nhà xuất bản thực hiện xuất bản sách theo hướng có thể dùng lại nhiều lần.
Bên cạnh đó, Bộ quy định cấu trúc, nội dung sách giáo khoa phải phù hợp với tiêu chuẩn về xuất bản ấn phẩm. Quá trình thẩm định sách, hội đồng thẩm định đã yêu cầu các nhóm tác giả điều chỉnh những phần quá dài, lạm dụng hình ảnh.
"Bộ đang chỉ đạo ban hành một thông tư quy định tiêu chí, quy chuẩn riêng về sách giáo khoa để điều tiết việc này một cách cụ thể, hiệu quả hơn", ông Sơn nói.
 |
| Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn giải trình trước Quốc hội về giá sách giáo khoa và học phí tăng. Ảnh: Quochoi.vn. |
Theo Bộ trưởng Giáo dục, cơ quan này đã nhiều lần ban hành văn bản yêu cầu nhà xuất bản giáo dục cần tiết kiệm tối đa, cắt giảm khoản chi phí trung gian để giảm chi phí quản lý, bán hàng... để giá sách giáo khoa được thấp nhất.
Với Nhà xuất bản Giáo dục - doanh nghiệp Nhà nước do Bộ quản lý, ông Sơn cho biết đã chỉ đạo tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa kênh phân phối, giảm chi phí phát hành, đẩy mạnh tái cơ cấu nhà xuất bản theo hướng tinh gọn nhân sự, bộ máy để tiết giảm tối đa khâu trung gian.
Tư lệnh ngành giáo dục cho rằng một trong những giải pháp quan trọng, căn cơ là Bộ đã có công văn gửi Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Quốc hội bổ sung sách giáo khoa vào danh mục được Nhà nước định giá và có chính sách trợ giá.
Tăng học phí theo lộ trình
Về việc tăng học phí, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết nội dung này được quy định trong Nghị định 81. Trong đó, với bậc học phổ thông thì chính quyền cấp tỉnh, thành phố sẽ quyết định mức học phí.
Nghị định 81 cũng quy định học phí theo vùng miền, có mức trần, mức sàn và có lộ trình. Trong đó, các địa phương căn cứ vào tình hình địa phương để quyết mức học phí cho phù hợp và thực tế có một số địa phương đã miễn hoàn toàn học phí như Hải Phòng.
Với các trường đại học, nếu trường tự chủ một phần hoặc tự chủ chi thường xuyên một phần, tự chủ chi đầu tư thì không được thu học phí quá mức trần của nghị định. Còn đối với trường đạt chuẩn quốc gia, quốc tế được thu đạt mức kinh tế, kỹ thuật do nhà trường tính toán, quyết định. Đây là quyền tự chủ của trường.
"Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch bệnh và kinh tế - xã hội, từ 2021 đến nay, Bộ đã nhiều lần gửi công văn cho bộ, ngành, địa phương, các trường về việc giữ ổn định học phí trong tình hình dịch bệnh", lãnh đạo Bộ GD&ĐT thông tin.
Đồng thời, Bộ cũng nhắc nhở, chỉ đạo các đơn vị thực hiện khoản thu trong giáo dục - đào tạo và lưu ý, khuyến cáo địa phương, đơn vị căn cứ vào tình hình để xây dựng mức học phí, lộ trình tăng học phí phù hợp để chia sẻ khó khăn với phụ huynh cũng như có chính sách miễn, giảm, hỗ trợ sách giáo khoa cho học sinh vùng sâu, xa...
Trước đó, đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (Hải Dương) cho rằng với bậc tiểu học, trung học cơ sở hay phổ thông trung học, cần có cơ chế, giải pháp hạ học phí ở mức thấp nhất, hỗ trợ tốt nhất cho các em vì đó là trẻ em dưới 18 tuổi, cần phải có môi trường nhận thức và học tập để phát triển.
"Có chăng, chúng ta nên nghiên cứu ở cấp bậc cao hơn, đó là đại học và sau đại học”, đại biểu chia sẻ.
