 |
Đầu năm 2020, một đồng Bitcoin trị giá 8.000 USD, giảm còn 5.000 USD trong tháng 3. Đến tháng 12, giá Bitcoin bắt đầu tăng mạnh, đạt mức 20.632 USD vào ngày 16/12.
Kể từ đó, Bitcoin liên tục đạt đỉnh mới. Ngày 9/1, một Bitcoin có giá cao nhất mọi thời đại với hơn 41.000 USD. Hiện, Bitcoin đã có dấu hiệu sụt giảm. Tính đến 1h sáng 12/1, giá 1 BTC chỉ còn khoảng 32.000 USD.
Đà tăng giảm này rất giống năm 2017. Khi đó, giá Bitcoin và vài đồng tiền số khác cũng liên tục tăng đến mức kỷ lục, rồi vỡ vụn. Nhiều nhà đầu tư mất cả đống tiền sau một đêm khi không kịp bán ở đỉnh giá.
2021 là cuộc chơi của nhà đầu tư lâu năm
Nguyên nhân của việc tăng trưởng năm xưa do các đợt ICO huy động vốn nổ ra rất mạnh. Tuy nhiên, rất nhiều dự án thời điểm đó là ảo. Đa số các token phát hành được giao dịch, đầu cơ với mức giá không ổn định trên thị trường không được kiểm soát.
Bitcoin và Ethereum là hai loại tiền số thường được dùng để mua token. Đến cuối 2017, ngay sau khi chạm đỉnh, bong bóng Bitcoin vỡ tan.
Liệu tình huống năm 2017 có diễn ra lần nữa? Rất khó để dự đoán, bởi thị trường hiện tại có nhiều yếu tố khác ba năm trước. Nhà đầu tư ít có kiến thức vẫn có thể có lời khi lướt sóng, nhưng với tốc độ tăng giảm chóng mặt của Bitcoin, họ vẫn có thể thất bại thảm hại nếu không chốt lời kịp, hay "mua đỉnh bán đáy", hoặc mắc phải triệu chứng FOMO (tâm lý lo sợ bỏ lỡ).
 |
| Thị trường tiền số hiện tại có nhiều yếu tố khác ba năm trước. Ảnh: Thenextweb. |
Trong quá khứ, sự tăng trưởng vượt bậc của Bitcoin gây tiếng vang lớn. Năm 2017, tiền số vẫn còn là khái niệm mới lạ, ít người hiểu. Những nhà đầu tư nghiệp dư bỏ hàng đống tiền vào Bitcoin qua những hứa hẹn mờ ảo thu lại lợi nhuận khổng lồ.
Năm 2021, Bitcoin đạt đến mức 41.000 USD, nhưng thị trường không quá sôi động như 2017 dù vẫn thu hút các nhà đầu tư mới. Cú trượt giá của Bitcoin trong ít ngày qua không bất ngờ với người chơi lâu năm, nhưng sẽ tiếp tục cuốn trôi những nhà đầu tư non trẻ.
“Có nhiều người không biết tiền số là gì cũng đổ tiền vào vì muốn kiếm lời nhanh. Chỉ cần nhìn lịch sử tìm kiếm trên Google là biết. Vào năm 2017, người ta đua nhau chạy theo cơn sốt Bitcoin. Hiện tại thì không nhiều như vậy", Lex Sokolin, đồng Giám đốc công ty ConsenSys đánh giá, "Dù đây không phải là bằng chứng khoa học, tôi cho rằng nhà đầu tư hiện tại là những tay già dặn hơn. Đã không còn cô, dì, hàng xóm của bạn mua Bitcoin”.
Bitcoin đang trở thành đế chế mới. Từ công ty bảo hiểm MassMutual đến quỹ phòng hộ SkyBridge Capital của Anthony Scaramucci, cựu trợ lý Tổng thống Trump đều đang đầu tư mạnh vào đồng tiền này.
Từ 2019-2020, các quỹ tập trung đầu tư vào tiền số đã tăng gấp đôi tài sản, từ 1 tỷ lên 2 tỷ USD, theo phân tích của công ty kế toán PwC và công ty tài chính Elwood.
Nguyên nhân tăng trưởng phần lớn nhờ vào việc các công ty công nghệ tài chính như PayPal, Robinhood chấp nhận việc sử dụng Bitcoin. Những cơ quan quản lý tại Mỹ cũng bắt đầu quan tâm việc tạo ra quy định cho thị trường mới mẻ này.
 |
| ''Bong bóng' Bitcoin năm 2017 khác với đầu 2021. Ảnh: Medium. |
Tháng 7/2020, Văn phòng Tổng Kiểm toán Tiền tệ Mỹ (OCC) ra thông báo ngân hàng có thể cung cấp dịch vụ lưu ký, tức hỗ trợ lưu trữ Bitcoin cho khách hàng. Nhà chức trách nhiều nơi cũng xử lý chặt chẽ hơn giao dịch tiền số. Việc này cho thấy các cơ quan đang bắt đầu quan tâm tới thị trường tiền số, mở đường cho giới đầu tư tiến vào.
Có thể thấy các nhà đầu tư chuyên nghiệp dần hứng thú với Bitcoin, thông qua lượng mua vào cao hơn so với nhà đầu tư nhỏ lẻ, không chuyên. Theo hãng phân tích Chainalysis, trong tháng 12/2020, lượng giao dịch Bitcoin giá trị dưới 10.000 USD giảm 22%, trong khi giao dịch mua vào giá trị lớn hơn 10.000 USD, 1 triệu USD lần lượt tăng 9% và 22%.
Nhà đầu tư nhỏ lẻ không đóng góp nhiều trong lần tăng trưởng này. Chính giới đầu tư lớn mua và lưu trữ Bitcoin số lượng cao khiến nguồn cung trở nên khan hiếm, dẫn đến giá đồng tiền này tăng.
Thị trường vẫn non trẻ
Tuy nhiên, đó chỉ là một phần nguyên nhân. Sau mỗi lần chia đôi (Halving), lượng máy đào giảm và Bitcoin lại tăng. Ngoài ra, đại dịch trong năm 2020 dẫn đến nhiều biến động kinh tế cũng góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng trên.
Bitcoin vốn được xem như tài sản dự phòng. Loại tiền này không do ngân hàng trung ương phát hành nên dù có biến động kinh tế, giá trị Bitcoin vẫn không bị ảnh hưởng nhiều.
Do đại dịch, tình hình kinh tế vĩ mô có nhiều bất ổn như lãi suất thấp gần bằng 0, lượng tiền in ra quá nhiều, các chính phủ liên tục tung gói kích thích kinh tế. Nhiều nhà đầu tư tìm kiếm các phương thức khác để đa dạng hóa danh mục rót vốn của mình.
Trong vài quý, Bitcoin còn được xem như “vàng kỹ thuật số”. Ngân hàng tài chính J.P.Morgan cho rằng giá đồng tiền này có thể vượt qua vàng, đạt ngưỡng 146.000 USD.
Do thị trường non trẻ, tiền số vẫn còn có thể phát triển khi có thêm nhà đầu tư tham gia. Patrick Murck, chuyên gia tài chính kỹ thuật số cho rằng giới đầu tư có tổ chức sẽ bị cuốn vào thị trường này.
 |
| Nhiều nhà đầu tư tìm kiếm các phương thức khác để đa dạng hóa danh mục rót vốn của mình. Tiền số là một trong số đó. Ảnh: SCMP. |
Sự kiện nhậm chức của tân tổng thống Mỹ cũng có thể ảnh hưởng đến giá Bitcoin. Dù tân Tổng thống Joe Biden không đề cao tầm quan trọng của Bitcoin, nhiều khả năng ông sẽ nhìn nhận công nghệ nói chung, bao gồm tiền số một cách nghiêm túc hơn.
“Điều này sẽ dẫn đến việc có thêm nhiều quy định. Nhiều quy định đặt ra không phải là điều xấu vì nó tăng tính thanh khoản cho thị trường”, Murck đánh giá .
Lý do khác cho sự tăng trưởng là việc khan hiếm máy đào. Các thợ đào hiện có xu hướng trữ thay vì bán, với hy vọng góp phần thúc đẩy giá tiền kỹ thuật số cao hơn trong tương lai.
Không ít người cho rằng tăng trưởng hiện tại là do các quỹ tiền số đang chạy theo xu hướng chung. Nếu các nhà đầu tư chủ chốt thay đổi chiến lược, giá Bitcoin cũng sẽ được điều chỉnh theo đó.
Ngân hàng J.P.Morgan cho rằng nếu Grayscale Bitcoin Trust, công ty đầu tư tiền số nổi tiếng nắm giữ 3% Bitcoin hiện có, giảm lượng Bitcoin họ mua hàng tháng (hiện tại vào khoảng 1 tỷ USD), giá tiền số nói chung sẽ giảm.
Giới chuyên môn nhận định nhà đầu tư Bitcoin hiện có thể chuyển hướng nếu xuất hiện giải pháp khả quan cho khủng hoảng mà Covid-19 gây ra. Tuy nhiên, Lex Sokolin cho rằng giá trị Bitcoin sẽ không giảm đi đáng kể, và những gì diễn ra hiện tại chỉ là “một phần trong sự chuyển dịch lâu dài”.
Hôm 10/1, giá Bitcoin bất ngờ lao dốc 15% so với mức đỉnh hơn 41.000 USD/đồng thiết lập 3 ngày trước đó. Theo Coin Desk, nguyên nhân chủ yếu của mức giảm là áp lực chốt lời vào cuối tuần, sau nhiều ngày tăng dựng đứng
Trả lời CNN, ông Michael Hartnett, chiến lược gia đầu tư tại Bank of America Securities cho rằng Bitcoin là "mẹ của mọi bong bóng". "Đồng tiền này đã tăng giá khoảng 1.000% trong hai năm qua. Đáng nói, mức tăng đó lớn hơn nhiều những bong bóng từng xuất hiện vài thập kỷ trước", ông nhận định. Nhiều nhà đầu tư Phố Wall cũng cảnh báo việc Bitcoin tăng nóng là dấu hiệu của cơn "cuồng đầu cơ", từng xuất hiện hồi 2017.
