 |
Thị trường tiền số giảm mạnh sau thông tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tăng lãi suất thêm 0,5%. Xu hướng giảm ảnh hưởng đến cả stablecoin, loại tài sản được biết đến bởi sự ổn định, ít biến động. Stablecoin thuật toán UST (TerraUSD) của Terra có thời điểm giảm giá còn 0,64 USD/đồng, tương đương khoảng 36%, buộc dự án phải bơm hàng tỷ USD để chống đỡ.
Trưa 10/5, sàn giao dịch Binance thông báo tạm dừng giao dịch LUNA và UST, hai đồng tiền điều chỉnh cung-cầu và tác động đến giá UST vì lượng lệnh rút tăng đột biến khiến nghẽn mạng.
Chuyện gì xảy ra với UST?
Trong ngành tiền số, thuật ngữ de-peg được dùng để chỉ giá của stablecoin tăng hoặc giảm quá mức so với đồng tiền pháp định nó gắn liền. UST của Terra phải liên tục de-peg trong những ngày qua, giữa giai đoạn biến động mạnh từ thị trường.
Ngày 7/5, giá của UST rơi xuống mốc 0,985 USD. Việc tăng, giảm khoảng 1% giá trị của đồng stablecoin không phải vấn đề lớn, thường sẽ nhanh chóng được bình ổn. Tuy nhiên, áp lực lớn đè nén lên UST khiến đồng tiền ổn định này ở nằm mức giá nguy hiểm liên tục trong 16 giờ.
 |
| Đồng stablecoin UST giảm sâu, thuật toán của Terra thất bại trong việc neo giá. Ảnh: Coinmarketcap. |
Về nguyên tắc hoạt động, TerraUSD là nguyên liệu để tạo ra LUNA, token quản trị dự án. Ngược lại, LUNA cũng cần thiết để đúc UST. Tương quan giữa nguồn cung LUNA/UST sẽ duy trì tỉ giá UST sát với USD.
Do nguồn cung biến động, nhà đầu tư có thể thu lời từ chênh lệch giá. Khi UST giảm, người dùng mua chúng ở giá thấp hơn 1 USD và đổi ra LUNA để kiếm lời. Điều này là giảm cung stablecoin, tăng độ khan hiếm, đưa giá của nó về mức 1 USD. Ngược lại, khi giá UST cao, nhà đầu tư đổi 1 USD LUNA thành 1 UST , hưởng khoảng chênh lệch.
Tuy nhiên, nguyên tắc của Terra đưa ra có thể bị phá hỏng khi thị trường sụt giảm. Theo Curve Finance, một lượng lớn UST đã bị bán tháo trên nền tảng vào ngày 7/5. Điều này gây dư nguồn cung UST. Theo đúng nguyên tắc của giao thức, giá UST sẽ giảm, nhà đầu tư có thể đổi stablecoin này sang LUNA để kiếm lời.
Tuy nhiên, vì thị trường giảm sâu, LUNA mất hơn 50% giá trị so với đỉnh lập được cách đây một tháng. Do đó, việc đổi UST sang LUNA không còn đảm bảo được khả năng thu lợi.
Kịch bản sụp đổ hoàn toàn có thể xảy ra
Hendo Verbeek, Giám đốc giao dịch định lượng, Faculty Group
“Chuỗi domino” tiếp tục đổ sập khi một lượng lớn UST, trị giá khoảng 2 tỷ USD được gửi trên Anchor nhằm thu lãi gần 20% bị rút khỏi nền tảng. Lượng tiền số này được đưa ra lưu hành khiến nguồn cung UST càng dồi dào, tạo ra sự chênh lệch. Do đó, giá của stablecoin này tiếp tục giảm mạnh, rơi xuống mốc 0,985 USD và nằm dưới 1 USD trong thời gian dài.
Đến sáng 10/5, đồng LUNA của Terra chạm mốc 37 USD, giảm hơn 40% so với 24 giờ trước đó. Việc mất giá mạnh khiến tổng vốn hóa của LUNA thấp hơn UST, tạo ra sự lo lắng trong nhà đầu tư về khả năng quy đổi 1 UST lấy 1 USD LUNA. Điều này khiến giá Terra giảm xuống mốc 0,641 USD/đồng, thấp nhất trong lịch sử đồng tiền số này. Việc mất giá đến 36% so với mức 1 USD khiến UST rơi vào ngưỡng nguy hiểm, đứng trước nguy cơ sụp đổ.
Hendo Verbeek, Giám đốc giao dịch địch lượng của Faculty Group cho rằng rủi ro trong thời gian tới là lượng Bitcoin mà Luna Foundation Guard đang nắm giữ cũng bị thanh lý nếu muốn cứu UST. Điều đó sẽ dẫn tới sự sụp đổ.
"Kịch bản này thực sự có thể xảy ra", ông Verbeek nhận xét.
Trưa cùng ngày, Binance thông báo ngưng cung cấp dịch vụ rút tiền với đồng LUNA và UST của TerraForm Labs. Lý do được sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới đưa ra là có lượng lớn giao dịch được đẩy lên hệ thống, gây nghẽn mạng. Đồng thời, nền tảng hứa sẽ khôi phục giao dịch khi vấn đề được giải quyết.
Hàng tỷ USD được tung ra để cứu UST
Ngay sau khi UST mất giá, hai địa chỉ ví lớn đã liên tục mua vào lượng lớn stablecoin này để cân bằng nguồn cung. Cụ thể, một ví được cho là của quỹ Jump Crypto đã bỏ ra 226 triệu USDT để chống đỡ đà giảm của UST. Một ví cá voi khác, có hơn 50.000 ETH (khoảng 126 triệu USD) đang chuyển lượng lớn tài sản sang USDT để mua UST.
Do Kwon, đồng sáng lập dự án TerraForm Labs đã lên tiếng trấn an cộng đồng ngay trong sáng 8/5. Đồng thời, trưa ngày 9/5, quỹ dự trữ Luna Foundation Guard công bố việc sẽ cho một quỹ khác vay 1,5 tỷ USD tiền số để ổn định giá UST. Cụ thể, khoản vay 1,5 tỷ USD gồm 750 triệu USD Bitcoin và 750 triệu UST.
 |
| Các quỹ cứu trợ được huy động để bình ổn giá UST giữa giai đoạn khó khăn. Ảnh: Shutterstock. |
Theo Do Kwon, khi giá UST xuống dưới 1 USD, Bitcoin sẽ được dùng để mua vào UST, nhằm giảm cung. Ngược lại, nếu UST ổn định, quỹ sẽ mua Bitcoin phục vụ dự trữ. Trong sáng 10/5, 1,3 tỷ USD Bitcoin từ ví được xác nhận là của Terra đã được chuyển đi "cứu" UST.
Trên Twitter, Do Kwon thông báo sẽ bơm thêm tiền để ổn định TerraUSD. Tuy nhiên, việc bán BTC để chống đỡ cho UST có thể khiến giá Bitcoin tiếp tục đà giảm.
"Đây là thử thách lớn nhất nền tảng từng đối mặt", Jose Maria Macedo, thành viên ban quản lý quỹ Luna Foundation Guard nói với Coindesk.
Theo thông tin trên website, quỹ Luna Foundation Guard được lập ra để dự trữ đa dạng các loại tài sản, bao gồm BTC, USDT, AVAX để nhà đầu tư có thêm lựa chọn quy đổi nếu TerraUSD bị de-peg. Đồng thời, quỹ nêu trên là một trong những tổ chức sở hữu nhiều Bitcoin nhất với giá trị khoảng 2,7 tỷ USD.
Luna Foundation Guard đã liên tục mua Bitcoin những tháng qua. Tổng số tiền quỹ bỏ ra để mua BTC vào khoảng 3 tỷ USD, nhưng đã lỗ khoảng 300 triệu USD vì Bitcoin mất giá.
Dữ liệu từ DeFi Llama cho thấy Terra vẫn là hệ sinh thái đứng thứ hai về lượng tài sản được khóa (TVL- Total Value Lock) với hơn 13 tỷ USD. Tuy nhiên, hơn 40% tài sản đã bị rút khỏi nền tảng trong 7 ngày qua. Gần đây, lãi suất gửi tiền của UST trên Anchor cũng đã giảm từ 20%/năm còn 18%/năm.
Bên cạnh đó, Terra đang phải cạnh tranh với các đối thủ mới tham gia vào lĩnh vực stablecoin thuật toán như USN của NEAR, USDD của TRON.
Thông tin về loại tiền số trong bài viết không phải là lời khuyên đầu tư từ Zing News. Hoạt động đầu tư tiền mã hóa chưa được pháp luật Việt Nam công nhận và bảo vệ. Các loại tiền số luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro tài chính.
