|
|
Lực lượng chức năng trục vớt các thi thể. Ảnh: 163. |
20h37 ngày 7/5/2002, chuyến bay mang số hiệu 6136 của Hãng hàng không Phương Bắc Trung Quốc rời sân bay quốc tế Bắc Kinh, dự kiến hạ cánh ở sân bay quốc tế Đại Liên lúc 21h40. Khi gần đến thành phố Đại Liên (tỉnh Liêu Ninh), cơ trưởng bất ngờ thông báo “cabin cháy”, “đuôi bốc cháy”, yêu cầu hạ cánh khẩn cấp.
Khoảng 21h24, chiếc máy bay biến mất khỏi màn hình radar, mất liên lạc với trạm kiểm soát không lưu. 21h37, ngư dân báo tin một chiếc máy bay bốc cháy, lượn 2-3 vòng trên không, sau đó lao xuống biển.
“Thật kinh hoàng! Chiếc máy bay bao trùm bởi lửa rơi thẳng xuống biển, tạo thành cột sóng rất cao. Tôi nghe thấy tiếng nổ lớn”, Liu Jiqing, nhân viên bốc xếp hàng trên cảng Đại Liên, người chứng kiến vụ tai nạn mô tả.
Không liên quan lỗi kỹ thuật
Trong số 103 hành khách, có 95 người Trung Quốc, 3 trẻ em, hầu hết ở Đại Liên, số còn lại mang quốc tịch nước ngoài. Cơ trưởng Wang Yongxiang sinh năm 1967, là trưởng bộ phận huấn luyện kỹ thuật của Hãng hàng không Phương Bắc, kinh nghiệm hơn 11.000 giờ bay. Phó cơ trưởng trẻ tuổi, có hơn 3.300 giờ bay. Bằng lái và giấy phép y tế của cả hai đều còn hiệu lực.
Chiếc MD-82 B-2138 cất cánh lần đầu năm 1990, được kiểm tra bảo dưỡng định kỳ trước khi gặp nạn.
21h50, chiến dịch tìm kiếm cứu nạn bắt đầu trên biển Hoàng Hải, cách Đại Liên 20 km. 128 tàu cùng 170.000 nhân viên tham gia trục vớt. Không ai trong số 112 người trên máy bay sống sót. Vụ tai nạn mang tên “Đại Liên 5.7” nhanh chóng gây chấn động Trung Quốc và toàn thế giới.
“Chúng tôi chưa bao giờ gặp vụ tai nạn máy bay lao xuống biển nào như thế này. Vì vậy, chúng tôi chưa có nhiều kinh nghiệm, chúng tôi đang cố gắng hết sức”, quan chức hàng không Yang Yuanyuan chia sẻ trong cuộc họp báo. Giới chức Trung Quốc lúc này không loại trừ bất cứ nguyên nhân nào gây ra vụ tai nạn.
 |
| Một mảnh máy bay vỡ được trục vớt. Ảnh: 163. |
Trên mặt nước mênh mông, vô số mảnh vỡ của máy bay, đồ đạc và thi thể người trôi nổi. Thi thể một đứa trẻ trôi dạt vào bờ chỉ còn một phần. Trên bờ, người thân các nạn nhân gào thét, khóc lóc thảm thương.
Ngày 25/5/2002, quá trình trục vớt kết thúc. Lực lượng cứu hộ đã làm việc trong gần 7.000 giờ, trục vớt 92 nạn nhân cùng hàng nghìn mảnh vỡ máy bay. Nhiều thi thể không thể xác định danh tính ngay khi đó vì không còn nguyên vẹn.
Các nhân viên pháp y phát hiện các nạn nhân bị bỏng ở các mức độ khác nhau, có dấu hiệu ngộ độc khí carbon monoxide. Từ đó, các chuyên gia suy đoán chiếc máy bay đã cháy trước khi gặp sự cố.
Có 4 trường hợp gây cháy máy bay phổ biến là mạch điện cháy, động cơ cháy, đường dẫn xăng cháy và lò nướng cháy khi nấu đồ ăn. Tuy nhiên, nhà chức trách loại cả 4 lý do vì mạch điện cháy không thể lan nhanh; động cơ cháy bị loại trừ vì lửa bốc lên từ khoang hành khách; đường dẫn xăng nằm dưới sàn nhưng sàn không bị hư hại; lò nướng được vớt lên nhưng không có dấu hiệu bị cháy. Vậy, lửa đã lan từ đâu?
Tình tiết không ngờ
Gần như toàn bộ thi thể được tìm thấy đều không có quần áo. Nhà chức trách kết luận rất có thể xảy ra cháy trong cabin hành khách. Theo yêu cầu của tiếp viên, hành khách đã cởi quần áo ra để tránh bị bỏng. Đáng buồn thay, do sức nóng và khói, hành khách tràn vào phía trước cabin, gây mất cân bằng trọng lượng, cuối cùng máy bay rơi xuống biển, theo Zhihu.
Quá trình khám nghiệm tử thi tiếp theo cho thấy điểm đáng ngờ. Trong số các nạn nhân, một hành khách bị bỏng rất nặng, nghi anh ta ở gần nguồn lửa. Khi kiểm tra kỹ hơn, nhân viên pháp y thấy mu bàn chân người này có một số vết bỏng, gây ra bởi loại chất gây cháy.
Tiến hành thêm các xét nghiệm hóa lý, họ phát hiện trong khí quản và thực quản của người đàn ông có cặn xăng. Nhưng đây không phải thành phần có trong nhiên liệu dùng cho máy bay. Từ đó họ rút ra, có thể người này đã mang xăng thông thường lên máy bay và phóng hỏa.
Giám định ADN, họ xác định hành khách này là Zhang Pilin, người từng làm việc trong đồn cảnh sát. Zhang từng tốt nghiệp thủ khoa ngành vật lý trường Đại học Nam Kinh, có sự nghiệp thành công và đời sống hôn nhân viên mãn. Tuy nhiên, công ty của Zhang sau này bị phá sản, khiến anh ta nợ nần chồng chất. Zhang bị vợ đệ đơn ly hôn và có dấu hiệu trầm cảm.
Cảnh sát truy xuất băng các đoạn băng ghi hình tại sân bay Bắc Kinh, phát hiện chiếc vali của Zhang có 5 chai Coca-Cola, trong đó một chai nhạt màu hơn. Họ nghi ngờ đó là xăng. Thời điểm này, hàng không dân dụng cho phép hành khách mang chất lỏng lên máy bay. Nhân viên an ninh đã mắc sơ suất vì không phát hiện ra chai xăng khi soi chiếu.
Tháng 12/2002, hãng thông tấn Tân Hoa Xã công bố kết quả điều tra vụ tai nạn. Zhang Pilin đã dùng xăng phóng hỏa khoang hành khách, khiến máy bay mất kiểm soát, lao xuống biển. Hầu hết hành khách, gồm cả Zhang chết vì hít phải khí carbon monoxide.
 |
| Zhang Pilin. Ảnh: 163. |
Trước đó, Zhang đã mua 7 bảo hiểm hàng không, tổng trị giá 1,4 triệu nhân dân tệ (gần 200.000 USD). Anh ta muốn tự tử và để lại tiền cho vợ con. Tuy nhiên, do Zhang cố ý phóng hỏa nên các công ty bảo hiểm từ chối tất cả khoản bồi thường. Gia đình Zhang không nhận được một xu.
Tháng 4/2002, một tháng trước khi phóng hỏa máy bay, Zhang Pilin đã trải qua 4 vụ tai nạn xe hơi, lần nào cũng được bảo hiểm bồi thường. Vào thời đại ôtô chưa phổ biến, xác suất tai nạn xe hơi như vậy là rất hiếm. Hơn nữa, thông thường chỉ 30% hành khách mua bảo hiểm tai nạn hàng không, hơn 90% hành khách chỉ mua một bảo hiểm.
Điều giới chức Trung Quốc nhẹ nhõm nhất sau vụ tai nạn là khả năng ứng biến tài tình của cơ trưởng Wang. Chỉ tiến thêm chút nữa, máy bay có thể rơi trúng trung tâm sầm uất của Đại Liên hoặc nhà máy xăng dầu gần đó.
