Bên trong những băng đảng khét tiếng ở nơi nguy hiểm bậc nhất thế giới

Khu ổ chuột La Limonada tại thủ đô Guatemala City, một trong những khu vực nguy hiểm nhất tại Guatemala - đất nước được mệnh danh là một trong những nơi nguy hiểm nhất thế giới. Hàng chục nghìn người Guatemala tìm đường di cư đến Mỹ mỗi năm, bỏ lại gia đình gồm người già và trẻ nhỏ.

Theo Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ (Inter-American Development Bank), một nửa số người di cư Trung Mỹ bỏ lại con cái của họ. Những người này thường rời đi với mong muốn kiếm tiền để gửi về cho gia đình, rồi sau đó đưa con cái của mình tới Mỹ. Tuy nhiên, bị bỏ lại với sự cô đơn, nhiều thanh thiếu niên tìm đến các băng đảng để có cảm giác "gia đình".

Vào đêm trước giáng sinh năm 2020, Rosa Menchu chuẩn bị đồ đạc, cho vào balô để lên đường di cư đến Mỹ. Trước mặt cô là Leo, cậu con trai 16 tuổi, người sẽ ở lại với dì. Người phụ nữ này biết rằng mình sẽ không trở lại sau một thời gian dài, vì những món nợ đeo bám cô. Cô cũng không nói về kế hoạch của mình với các thành viên khác trong gia đình.

Hàng nghìn trẻ em và thanh thiếu niên ở khu vực Trung Mỹ bao gồm các nước Honduras, Guatemala và El Salvador phải lớn lên trong tình cảnh không có cha mẹ. Đối với những đứa trẻ này, ở chừng mực nào đó, các băng đảng có thể cho chúng sự an toàn, cũng như cơ hội trở thành một phần của cộng đồng.

Bạo lực và giết người trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày ở Guatemala. Những thiếu niên này đang trên đường được đưa đến nhà tù sau phiên tòa xét xử. Tình trạng này đã kéo dai nhiều năm qua, khiến Guatemala City trở thành một trong những nơi nguy hiểm nhất trên thế giới.

Khoảng 80% trong số 3.578 vụ giết người ở Guatemala có nguyên nhân từ hoạt động của các băng đảng. Đây là con số khủng khiếp đối với một quốc gia chỉ có 18 triệu dân. Năm 2020, chỉ tính riêng tại thủ đô Guatemala City, 826 vụ án mạng đã xảy ra, tương đương với tần suất 2,2 vụ mỗi ngày.

Hai chị em nhà Lemus, 18 và 20 tuổi, bị bắn vào ngày 31/12/2019 từ một chiếc xe máy giữa đường phố tại Guatemala. Cảnh sát cho rằng đứng sau vụ án mạng dã man này là băng đảng Barrio 18, một trong 2 băng lớn nhất Trung Mỹ (cái tên còn lại là MS-13).

Cảnh sát quốc gia Guatemala trong một vụ đột kích cơ sở của chi nhánh băng Barrio 18. Bất chấp nhiều chiến dịch mạnh tay của chính phủ, các băng nhóm vẫn tiếp tục phát triển và hoạt động mạnh. Theo các tổ chức nhân quyền, thay vì giải quyết gốc rễ vấn đề, việc truy quét tội phạm trên thực tế khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn, vì chính phủ không có chương trình tái hòa nhập cộng đồng nào cho các thành viên băng đảng.

Jose Basillio, 43 tuổi, trên xe buýt tìm đường đến Mỹ cùng những người nhập cư khác hồi tháng 1/2020. Người đàn ông này bỏ lại vợ và 2 người con, và hy vọng sẽ đưa họ theo sau khi ổn định cuộc sống ở Mỹ.

Năm Daniel 16 tuổi, cha cậu lên đường tới Mỹ, cậu bé cảm thấy bị bỏ rơi và bắt đầu dành thời gian cùng các thành viên băng đảng ở nơi cậu sinh sống. "Tôi cảm thấy chỉ có họ thấu hiểu sự giận dữ bên trong tôi", Daniel chia sẻ.

Sander, 22 tuổi, bị cảnh sát bắt tại nhà vì tình nghi giết hại một tài xế taxi. Chàng trai cũng là thành viên của băng Barrio 18. Cha cậu bỏ đi Mỹ, và các thành viên băng đảng thu nạp cậu từ năm 12 tuổi. Đến 14 tuổi cậu đã giết người lần đầu tiên.