 |
Ngạn ngữ Đức có câu "Ai có thể làm được những việc cơ bản, thì người đó đã làm xong những việc tốt nhất". Bóng đá Đức được xây dựng từ những điều cơ bản nhất. Và sự xuất hiện của Bayern Munich trong trận chung kết Champions League 2019/20 cũng bắt đầu từ điều cơ bản tạo nên tính cách Đức.
Giá trị bị thử thách
Đã có giai đoạn chưa xa, bóng đá Đức trở thành hình mẫu của cả thế giới. Đấy là khi họ ra mắt thế hệ vàng của Manuel Neuer, Jerome Boateng, Matt Hummels, Toni Kroos, Thomas Mueller, Mesut Oezil tại World Cup 2010. Có thể miêu tả lối chơi ngày đó giống như được lập trình, chuẩn xác như những chi tiết cơ khí, và các cầu thủ là hiện thân của thời đại bóng đá khoa học.
Những gì tiếp theo là sự bùng nổ của thế hệ cầu thủ trẻ đông đảo như sóng cuộn, cách làm bóng đá khoa học và nề nếp của Liên đoàn Bóng đá Đức (DFB), và đỉnh cao đến là trận chung kết Champions League nội bộ của người Đức: Bayern Munich gặp Borussia Dortmund vào mùa giải 2012/13. Thành công trên bình diện đội tuyển quốc gia đến khi người Đức giành chức vô địch World Cup 2014.
Trong khúc khải hoàn năm ấy, có chi tiết đáng chú ý để thấy được sự chỉn chu của người Đức cho danh hiệu lớn này. Thay vì thuê khách sạn như các đội tuyển khác, Liên đoàn Bóng đá Đức bỏ tiền ra xây luôn đại bản doanh cho đội trong một tháng chinh chiến ở Nam Mỹ.
DFB bỏ ra 2,5 triệu euro để mua lại 1.500 m2 đất ở làng Santo Andre, Brazil. Sau đó bỏ ra thêm 25 triệu euro để xây thành khu nghỉ dưỡng với 65 phòng nghỉ cao cấp, trung tâm tập thể lực, nhiều bể bơi và sân bóng cho đội tuyển Đức tập luyện. Chính công tác chuẩn bị này giúp các cầu thủ Đức thoải mái như chơi ở sân nhà, và Đức trở thành đội bóng châu Âu đầu tiên vô địch trên đất Nam Mỹ.
Ngày rời Brazil, Liên đoàn Bóng đá Đức đã hào phóng tặng không lại khu nghỉ dưỡng cho người dân địa phương. Coi như chuộc lỗi cho trận tàn sát 7-1 trước chủ nhà Brazil tại bán kết.
Vấn đề là chuyện đời vốn lên xuống. Bốn năm sau tại World Cup 2018, "Cỗ xe tăng" bị loại ngay từ vòng bảng. Đấy là lần đầu tiên sau 80 năm, nước Đức gục ngã theo cách đau đớn ấy. Ở bình diện câu lạc bộ, Bayern Munich 3 năm liên tục thua trước các đại diện đến từ Tây Ban Nha, còn Dortmund sụp đổ dần sau khi bị mất dần các ngôi sao lớn và phải chia tay thuyền trưởng Juergen Klopp đến với tiếng gọi xứ sương mù.
 |
| Bayern nhiều lần cay đắng rời Champions League. Ảnh: Getty Images. |
Ở cấp độ thượng tầng, Chủ tịch Bayern Uli Hoeness bị tuyên án tù 3,5 năm vì trốn thuế, buộc phải rời khỏi chiếc ghế chủ tịch. Sự ngã ngựa của Hoeness là một đòn đánh mạnh vào tham vọng của Bayern Munich. Rồi đến cả những câu chuyện liên quan đến lùm xùm chính trị khi Ozil và Gundogan chụp ảnh với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ trước World Cup 2018, kết cuộc sau đó Ozil giã từ đội tuyển quốc gia.
Những cái gọi là "Bài học Đức" hay Đức "mới" lại bị biến thành sự dè bỉu, như chính thói quen của thiên hạ. Vấn đề là người Đức chẳng quan tâm đến miệng lưỡi thiên hạ. Điều quan trọng nhất với người Đức là làm cách thế nào để đứng dậy sau thất bại.
Sự kiên định của người Đức
Ngày 19/05/2012, Allianz Arena chứng kiến khoảnh khắc đầy ám ảnh. 11 cầu thủ Bayern Munich nằm dài trên sân sau loạt sút penalty với Chelsea, có người khóc, người mắt ngấn lệ. Cả nước Đức chìm trong sự im lặng.
Ngay trên sân nhà, với đầy đủ binh hùng tướng mạnh, Bayern bại trận trước Chelsea đã điêu tàn vì chấn thương và thẻ phạt. Đấy là trận thua có thể đánh gục được cả những người đàn ông cứng rắn, khiến nỗi ám ảnh sẽ đeo đuổi theo cả tương lai mỗi khi nhớ về.
Thế mà lại không đánh gục được người Đức.
Khi nước mắt vẫn còn chưa khô, Bayern Munich đã lần thứ 2 liên tiếp đi đến trận chung kết Champions League của đời mình. Phần còn lại, chúng ta gọi là lịch sử với cú ăn ba thần thánh của Jupp Heynckes.
Người đàn ông hồng hào với mái đầu bạc đã chia tay sân Allianz Arena bằng niềm tiếc nuối vô bờ của những người yêu quý ông, và bằng sự trả thù ngọt ngào sâu cay nhất khi trước đó 2 tháng, ban lãnh đạo Bayern Munich tuyên bố Pep Guardiola sẽ thay thế vị trí của ông.
Điều gì đã làm nên sức mạnh đó?
Vì bóng đá Đức gắn liền với dân tộc Đức. Thời gian dài, người Đức bước ra đường phải chiến đấu để khẳng định bản thân, xóa sạch tội lỗi quá khứ. Sức mạnh dân tộc vì thế gieo vào tính cách con người vươn lên từ đổ nát cũng như sự kỳ thị.
Kinh tế Đức hôm nay là đầu tàu của Liên minh châu Âu, còn bóng đá Đức gắn liền với những cú lội ngược dòng thần thánh, những người đàn ông cần mẫn, lầm lũi như những chiếc xe tăng. Có thể nói trước khi đến với sự tươi mới của thập niên trở lại đây, thì "lội dòng nước ngược" thành truyền thống của người Đức.
Thế còn Bayern Munich? CLB là rường cột của sức mạnh bóng đá ấy, thứ văn hóa được hun đúc qua từng thế hệ. Khi có tin Loew sẽ gọi Manuel Neuer lên tuyển Đức chỉ để làm dự bị cho Ter Stegen, Chủ tịch Uli Hoeness tuyên bố: "Nếu Bayern biết được điều này, chúng tôi sẽ không nhả bất cứ cầu thủ nào lên đội tuyển". Đấy không đơn thuần là việc bảo vệ cầu thủ của đội bóng, đấy còn là bảo vệ sự tôn nghiêm của giá trị.
 |
| Bayern với danh hiệu Champions League năm 2013. Ảnh: FIFA. |
Không phải khi nào Đức cũng được ngợi ca, cũng không phải khi nào Bayern cũng là Bayern của thời 2013 bão táp. Đội bóng này cũng có khi đi xuống, nhưng đặc biệt họ vẫn kiên trì với mục tiêu đã được vạch ra. Khác với nhiều liên đoàn bóng đá cứ thất bại là vội vã đập đi một di sản.
Người Đức đi cuộc trường chinh dài và chịu những trận thua đau đớn, nhưng liên đoàn không bao giờ hoang mang. Với họ, mục tiêu có tính chiến lược với tầm nhìn lâu dài được đề ra hàng đầu chứ không phải vì World Cup hay Champions League thất bại mà đánh đổ cả hệ thống.
Ở đây cũng phải nhắc lại về văn hóa Đức, người Đức nổi tiếng làm việc theo lịch trình, mọi thứ đều được lên kế hoạch sẵn từ rất lâu. Có câu chuyện kể cả cái bồn cầu ở nhà bị tắc, thì người Đức vẫn đặt lịch cho công việc này.
Với người Đức, bóng đá không chỉ là bóng đá, đấy còn là sự hòa quyện của những giá trị về giáo dּục, kinh tế và xã hội.
Quả ngọt Bayern Munich 2020
Khi "President" Hoeness đối diện với án tù về trốn thuế vào năm 2013, "Chairman" Rumennigger đã nói: "Hoeness xây dựng Bayern vững chắc như pháo đài, và trong những giờ phút khó khăn này, ông có thể dựa vào pháo đài đó".
Bayern Munich là điều gì đấy vượt quá giá trị của đội bóng, nên miêu tả đúng phải là tổ chức bóng đá. "Hoàng đế" Beckenbauer vẫn ở đây, Rumennigge là chân giá trị. Và tin nổi không? Uli Hoeness đã làm chủ tịch của Bayern trong 49 năm, kể từ tháng 5/1979, khi ông mới 27 tuổi. Kế thừa ở tương lai? Philipp Lahm là cái tên lý tưởng.
Có nghĩa không phải ngẫu nhiên mà Bayern duy trì sự thống trị kéo dài nửa thế kỷ. Đội bóng này vẫn đều đặn sản sinh ra nhân tài, tài chính lành mạnh, mọi thứ họ làm đều có căn cơ và nền tảng chứ không hề ăn xổi. Cùng với đó là sự kế thừa có tính liên tục và sự đi lên của những con người hiểu bóng đá đến từng chân tơ kẽ tóc. Bayern đã chờ 7 năm cho ngày trở lại trận chung kết Champions League, nhưng đó là sự chuẩn bị có tính khoa học đầy kiên định.
 |
| Sự trở lại của Bayern. Ảnh: Reuters. |
Chúng ta hãy nhìn lại vị HLV Hansi Flick. Với người không theo dõi nhiều về bóng đá Đức, ông là sự bất ngờ. Tuy nhiên, với những người yêu quý bóng đá Đức, ông đã là quân sư "ngồi trong trướng định việc nghìn dặm" từ rất lâu. Đó không chỉ đơn thuần là 14 năm làm trợ lý, người ở cạnh Joachim Loew ở đội tuyển Đức trong ngày đăng quang tại Maracana huyền thoại.
Ông còn là người thay Matthias Sammer để nhận vai trò giám đốc kỹ thuật tại DFB. Ngày đó, Flick có 2 câu nói để đời: "Tôi có 2 nhiệm vụ, thứ nhất là chăm lo bóng đá trẻ, và thứ hai giải quyết tốt vấn đề hội nhập của các cầu thủ có nguồn gốc nhập cư".
Ông mang suy nghĩ của lãnh đạo có tâm và tầm. Còn về chiến lược, ông là bậc thầy về xử lý thông tin cùng các phương pháp huấn luyện hiện đại. Khi ông nắm quyền tại Bayern, vốn dĩ mọi thứ đã ở trong lòng bàn tay.
Nếu PSG có mặt tại trận đấu danh giá này bằng hơn 1,2 tỷ bảng của các ông chủ Trung Đông tung ra trong 10 năm, Bayern đến đây để khẳng định câu nói "Thành công đến từ quá trình không ngừng nghỉ".
Giá trị trường tồn từ những điều cơ bản nhất!
