Trong giới tài chính - ngân hàng, cái tên Nguyễn Hoài Nam không còn xa lạ. Anh là một trong những thành viên sáng lập công ty chứng khoán Bản Việt năm 2007 và sau này chung tay lèo lái ngân hàng Bản Việt với vai trò phó tổng giám đốc. Gần đây, doanh nhân sinh năm 1978 lấn sân sang các lĩnh vực thể thao và chăm sóc sức khỏe, mà như anh nói “là quyết định mạo hiểm nhưng đầy hấp dẫn và trong tính toán”.

Để cuộc phỏng vấn thoải mái nhất, ông chủ đội bóng rổ Cantho Catfish (cá ba sa), đặt trước phòng họp tại một khách sạn 5 sao ở quận 1, TP.HCM trước cả tuần. Có mặt ở điểm hẹn sớm 30 phút với một “cây xanh” từ trang phục đến vòng tay cổ vũ Cantho Catfish, dây đeo đồng hồ Tag Heuer Connected… anh cười tươi và giải thích: “Tôi mệnh hỏa, màu xanh lá cây là mộc, mộc sinh hỏa nên đây là màu chủ đạo với tôi. Còn chiếc đồng hồ dành cho dân thích công nghệ hiện đại nhưng không quá đắt, tôi mua trong một chuyến công tác tại Nhật”.

- Mộc sinh hỏa, và có vẻ như mạng lưới, lĩnh vực kinh doanh của anh cũng đang “sinh sôi nảy nở”?

- Có thể nói như vậy. Rất tình cờ là hai trung tâm chăm sóc sắc đẹp Lucia Beauty & Spa của vợ tôi, dự án Jio Health và đội bóng rổ Cantho Catfish đều có logo chủ đạo màu xanh lá cây.

- Thời điểm đầu năm nay, anh đã có bước chuyển hướng từ lĩnh vực tài chính sang chăm sóc sức khoẻ, gần như bắt đầu lại từ đầu, lại ở lĩnh vực không mới ở Việt Nam. Đây có thể gọi là quyết định mạo hiểm không?

- Đúng là bước đi mạo hiểm, nhưng nhìn lại thì tôi từng có những quyết định mạo hiểm trong quá khứ. Đang có đà đi lên ở Công ty chứng khoán Bảo Việt TP.HCM, từ chuyên viên lên phó phòng tư vấn rồi giám đốc phụ trách khối khách hàng doanh nghiệp định chế tài chính nước ngoài, tôi cũng quyết định ra đi và tham gia thành lập Công ty chứng khoán Bản Việt năm 2007. Sau 4 năm, tôi lại ra đi và chuyển sang ngân hàng, lĩnh vực hoàn toàn mới với vai trò chuyên viên cao cấp. Hơn 1 năm sau, tôi mới được bổ nhiệm lên Phó tổng giám đốc. Đó quả thực là những cuộc phiêu lưu thú vị.

Dự án Jio Health không liên quan quá nhiều đến công việc trước đây của tôi. Nhưng tôi thấy mình có duyên và thích thú với với start-up. Tôi luôn muốn phải thử thách chính mình, vượt qua chính mình mới khó nhất. Còn kiến thức, kinh nghiệm… tôi có thể học nhanh ở những khóa đào tạo hay những người đi trước.

- Khó khăn lớn nhất của anh khi bước sang lĩnh vực chăm sóc sức khỏe là gì? Anh có bỡ ngỡ với những ngày đầu làm quen?

- Với doanh nghiệp start-up, khó khăn lớn nhất là tìm ra mô hình kinh doanh phù hợp, kế đến là đối tượng khách hàng phù hợp, chúng tôi không nằm ngoài đặc tính đó.

Ban đầu, chúng tôi định hình chuyên về ứng dụng (mobile app), sau khoảng thời gian thử, sai và sửa, tôi nhận thấy nếu làm về app đơn thuần không mang lại giá trị xã hội và dễ dàng bị người khác thay thế vì nó quá nhỏ. Viết một app rất dễ, không quá phức tạp như ngày xưa. Vì thế chúng tôi muốn điều chỉnh và trở thành nhà chăm sóc sức khỏe, tận dụng nền tảng, lợi thế công nghệ để cung cấp dịch vụ y tế đến tận nhà khách hàng. Đây cũng là xu hướng được Bộ y tế khuyến khích.

Thoạt nhìn, việc chuyển từ ngành tài chính sang y tế không có liên quan với nhau. Nhưng trước khi bước sang lĩnh vực mới, tôi đã tự đánh giá thế mạnh cá nhân, xem xét cơ hội và nguồn lực về tài chính, con người, quan hệ… xem có thể tham gia được hay không. Dĩ nhiên tôi không thể so sánh về chuyên môn với bác sĩ hay người có bằng cấp quản lý về bệnh viện, phòng khám. Thay vào đó, tôi tìm người phụ trách lĩnh vực đó, còn mình giữ vai trò khác: phát triển doanh nghiệp và thị trường, tư vấn tài chính, kêu gọi vốn cho chính doanh nghiệp của mình… nên cũng không quá bỡ ngỡ.

- Trở lại một chút với thời kỳ anh khởi nghiệp cách đây hơn 10 năm, thời điểm thành lập Công ty chứng khoán Bản Việt (2007) không phải giai đoạn thăng hoa nhất của thị trường, nếu “gặp đúng điểm vàng”, chắc hẳn anh sẽ có nhiều hơn các cơ hội kinh doanh. Anh có tiếc nuối về điều này?

- Tôi không có thói quen tiếc nuối về quá khứ. Tiếc nuối chỉ mất thời gian nhìn lại, rào cản cho những bước chân hướng về phía trước. Trước năm 2007, tôi đã làm ở Công ty chứng khoán Bảo Việt TP.HCM, công việc đầu tiên của tôi sau khi du học ở Mỹ về. Trải qua hai công ty chứng khoán từ 2006-2011, tôi chứng kiến nhiều lần thị trường thăng hoa và sụp đổ.

Khi tham gia thành lập chứng khoán Bản Việt, mọi người vẫn rất tự tin vào thị trường, chỉ cho rằng có những điều chỉnh nhỏ chứ không phải tụt dốc không phanh. Dẫu sao, tôi vẫn không tiếc nuối, vì 3 năm 2007-2010, với định hướng của công ty, tôi có nhiều cơ hội và kết quả kinh doanh cá nhân thời gian đó thực chất tốt hơn trước.

- Những kỷ niệm hay khó khăn nào anh nhớ nhất và có thể coi là bài học kinh nghiệm quý giá trong những năm điều hành chứng khoán Bản Việt?

- Đó là thời gian chuẩn bị thành lập Công ty chứng khoán Bản Việt, mỗi ngày tôi rong ruổi trên chiếc Honda để tìm địa điểm mở công ty và cuối cùng tìm được căn nhà số 67 Hàm Nghi. Tôi cũng tham gia đi tìm kiếm nhân sự, nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh, công tác thiết kế phòng ốc, hệ thống công nghệ thông tin... Nói chung là đủ mọi thứ và đó là những công việc mà tôi chưa từng trải nghiệm sau khi du học về nước.

Tôi cũng nhớ một tháng sau khi thành lập công ty, chúng tôi lần đầu tiên tổ chức hội nghị nhà đầu tư lớn ở Hong Kong (Trung Quốc), mời 12-13 công ty hàng đầu ở Việt Nam sang Hong Kong, phối hợp với bộ phận đầu tư ngân hàng Deutsche Bank. Mục đích là kêu gọi số lượng nhà đầu tư lớn, hơn 100 nhà đầu tư khắp nơi trên thế giới để có thể giới thiệu cơ hội đầu tư vào Việt Nam, những công ty Việt Nam.

Kết quả thành công khá mỹ mãn, huy động được hơn 1.200 tỷ cho các công ty, doanh nghiệp sang Hong Kong và chứng khoán Bản Việt mở được nhiều tài khoản nhà đầu tư nước ngoài quy mô lớn để tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam sau đó. Đó là thành quả rất đáng khích lệ với một công ty vừa thành lập, cũng như nỗ lực cá nhân và tập thể.

- Anh vừa nhắc đến chiếc xe gắn máy Honda, chắc hẳn nó vẫn là “kỷ vật” với cá nhân anh?

- Đúng thế! Sau khi về nước, mẹ tôi cho tôi phương tiện để đi làm, một chiếc Honda Wave màu đỏ. Từ lâu tôi không dùng xe máy nhưng vẫn giữ ở nhà, như một kỷ niệm, để nhớ về một thời chạy xe khắp phố phường, đi làm, tìm kiếm cơ hội!

- Đến năm 2011, anh làm Phó tổng giám đốc điều hành của Ngân hàng Bản Việt. Đều là những công việc liên quan lĩnh vực tài chính, nhưng anh có gặp trở ngại nào ở hoạt động điều hành ngân hàng so với chứng khoán?

- Trở ngại lớn nhất thời gian đó là kinh nghiệm, do tuổi đời trẻ, kinh nghiệm quản lý trong lĩnh vực còn hạn chế, rất nhiều điều phải học hỏi. Chuyển sang ngân hàng cũng là ngành tài chính nhưng mới, phải học hỏi, tìm tòi và nhờ sự hướng dẫn của các anh chị đi trước. Quy mô điều hành ngân hàng khác công ty chứng khoán. Nếu chứng khoán Bản Việt có 60-70 người lúc thành lập, sau 10 năm lên khoảng 300 nhân sự, thì ngân hàng Bản Việt có hơn 500 người với 27 điểm giao dịch năm 2011, đến nay phát triển lên gần 60 điểm giao dịch, 1.700 nhân sự. Quy mô điều hành lớn và phức tạp hơn, kéo theo nhiều rủi ro tiềm ẩn nếu không điều hành tốt, không có những quy trình chuẩn, không kiểm soát rủi ro sẽ gây hậu quả nghiêm trọng.

Đến nay, hoạt động ngân hàng vẫn rất khó khăn, nhưng thách thức nhất với ngành là năm 2013-2015, riêng với ngân hàng Bản Việt thì bắt đầu từ 2012, khi chuyển từ thương hiệu Gia Định sang Bản Việt, làm lại nhận dạng thương hiệu, như một người mới tham gia thị trường, chưa kể trước đó không mấy người biết đến ngân hàng Gia Định.

- Theo đánh giá cá nhân, thành quả lớn nhất sau 10 năm tham gia lĩnh vực tài chính của anh là gì? Sự lớn mạnh của công ty hay những thành quả cá nhân, tham gia đóng góp, hoạt động từ thiện vì cộng đồng?

- Tôi vui vì mình gắn bó 10 năm qua hai doanh nghiệp và đều thuộc nhóm Bản Việt, tự hào là một phần trong thành công của cả hai công ty. Sau 10 năm, chứng khoán Bản Việt trở thành công ty chứng khoán hàng đầu ở Việt Nam, được các nhà đầu tư nước ngoài biết đến. Thành công không chỉ danh tiếng mà dựa trên kế hoạch kinh doanh, các chỉ số về tài chính. Hiện công ty đã niêm yết và có thể xem các thông tin tài chính rõ ràng. Chỉ số lợi nhuận, sinh lời rất hiệu quả. Với ngân hàng Bản Việt, sau 5 năm thay đổi và xây dựng thương hiệu, đến nay dần được nhiều người biết đến, một nơi rất nhiều ứng viên mong muốn được làm việc.

Về cá nhân, cái lớn nhất tôi có được là kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính chứng khoán, ngân hàng, thêm nữa là mạng lưới quan hệ có thể phục vụ công việc kinh doanh ngày càng được mở rộng. Đó là hai điều tôi tâm đắc nhất.

- Tại sao anh chọn Cantho Catffish - “cá ba sa” Cần Thơ - mà không phải một địa phương nào khác để làm sân nhà cho đội bóng rổ?

- Các anh chị khác đầu tư đã chọn "sân nhà" của họ rồi, chính là đại bản doanh của doanh nghiệp hay những nơi họ đang cư trú. Thực ra, tôi có mối quan hệ mật thiết ở miền Tây. Ông ngoại tôi tuy quê Nam Định nhưng đã vào khu vực Tây Nam Bộ hoạt động cách mạng từ rất trẻ. Mẹ tôi sau đó được sinh ra ở Cà Mau. Đặc biệt hơn nữa là ở Trà Vinh có trường trung học mang tên ông ngoại tôi. Ở Cần Thơ, Hậu Giang và Trà Vinh thì có đường mang tên ông ngoại tôi.

Cậu tôi trước cũng là giám đốc đài truyền hình Cần Thơ và giờ đang nghỉ hưu ở Cần Thơ. Chính vì thế, gia đình tôi có những gắn bó mật thiết với miền Tây Nam Bộ và con người nơi đây.

Ngoài ra, phong trào bóng rổ ở miền Tây Nam Bộ rất mạnh, nhiều cầu thủ có trình độ và phát triển rất tốt, có thể đóng góp cho lực lượng đội bóng.

- Anh xem bóng rổ là đam mê hay cũng chỉ là một hình thức kinh doanh như những start-up khác?

- Tôi đã bị bóng rổ chinh phục từ lâu. Khi còn du học ở Mỹ hơn 10 năm trước, tôi có thói quen và hứng thú xem giải bóng rổ nhà nghề NBA, cổ vũ đội bóng yêu thích Los Angeles Lakers. Nhưng khi về Việt Nam, phải đến khi anh Nguyễn Bảo Hoàng (hiện là chủ tịch liên đoàn bóng rổ Việt Nam) thành lập Saigon Heat, đội bóng rổ chuyên nghiệp đầu tiên ở Việt Nam, tôi mới được giải một chút cơn khát xem bóng rổ đỉnh cao, chuyên nghiệp. Và hai năm trước, khi anh Bảo Hoàng có ý định thành lập giải VBA, anh có trao đổi và dĩ nhiên tôi lập tức đồng ý khi vinh dự được mời, chọn đội tuyển bóng rổ, vì có sẵn niềm đam mê. Cantho Catfish với tôi là đam mê hơn là kinh doanh.

Ai làm kinh doanh cũng mong có lời, trồng cây mong có ngày hái quả. Nhưng tôi xác định khoản đầu tư vào bóng rổ là khoản đầu tư lâu dài, là sân chơi của những người cùng chí hướng, đưa bóng rổ trở thành môn thể thao được yêu thích tại Việt Nam, có thể đứng thứ hai chỉ sau bóng đá.

- Phải mất bao lâu để bóng rổ Việt Nam phát triển đúng với tiềm năng và tham vọng, khi mà trình độ của đội tuyển quốc gia hiện tại ở khu vực là rất yếu?

- Không như bóng chuyền hay bóng đá, đây mới là năm thứ hai bóng rổ Việt Nam có giải đấu chuyên nghiệp. Nói chính xác hơn thì thời gian chuẩn bị vận hành giải đấu mất 5 năm và bắt đầu triển khai là 2 năm. Tôi nghĩ phải cần một thế hệ, tức là 10 đến 12 năm thì mới có hy vọng về một nền bóng rổ vững mạnh ở Việt Nam.

Trong bóng đá, bầu Đức có đầu tư học viện hợp tác với Arsenal để đưa ra những lứa trẻ tài năng như Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường… Học hỏi từ bầu Đức, chúng tôi cũng đầu tư từ những lứa trẻ để ươm mầm. Không chỉ đào tạo chuyên môn, chúng tôi còn phát triển thể chất để cầu thủ to hơn, cao hơn, mạnh hơn, có thể thi đấu ngang ngửa những cầu thủ trong khu vực.

Chúng tôi hy vọng sẽ nâng tầm bóng rổ Việt Nam và trình độ cầu thủ bóng rổ Việt Nam, giúp tuyển quốc gia cạnh tranh vị trí trong khu vực và sau này là quốc tế. Mục tiêu ngắn hạn là đến năm 2021, khi SEA Games tổ chức tại Việt Nam, chúng ta sẽ nằm trong nhóm cạnh tranh huy chương.

- Anh vừa nói đến bầu Đức, một trong những ông bầu “chịu chơi” nhất của bóng đá Việt Nam. Có khi nào anh cũng học hỏi cách thưởng nóng hàng trăm triệu, thậm chí tiền tỷ của họ cho cầu thủ?

- Tôi không nghĩ vậy, các ông bầu và ban quản lý giải đấu VBA có các điều khoản thống nhất về lương trần và các khoản chi thưởng cho cầu thủ. Việc chi trả tiền mặt quá nhiều theo cá nhân tôi là không nên vì có thể tạo sự mất công bằng không cần thiết. Tất nhiên, khi đội thành công, ví dụ như vô địch, chủ quản đội bóng hoàn toàn có thể khích lệ tinh thần đội bằng giải thưởng, nhưng không nên làm quá.

- Chắc anh cũng biết các giải thể thao chuyên nghiệp trên thế giới như Premier League, NBA... thậm chí là V.League đều được các nhà cái quốc tế lớn khai thác đặt cược online, dẫn đến nhiều bê bối ảnh hưởng giải đấu. Nếu VBA sau này phát triển đến mức có “kèo độ”, anh có lo ngại tiêu cực?

- Đây là vấn đề chúng tôi lường trước và chuẩn bị trước khi làm dự án. Kỳ vọng giải đấu vài năm tới có 8 đội, 12 đội, sự ảnh hưởng và nhận biết giải đấu lan rộng, được biết nhiều trong giới trẻ thì chắc chắn cá độ sẽ có. Không thể kiểm soát những người cá độ bên ngoài, nhưng chúng tôi tự tin quản lý được cầu thủ, giải đấu của mình. VBA thường xuyên có những cảnh báo dành cho HLV, cầu thủ nếu có người tiếp xúc, đưa ra lời mời để làm ảnh hưởng kết quả trận đấu. VBA có quy định rõ ràng và rất mạnh tay nếu phát hiện cầu thủ tham gia đường dây cá độ nào đó, ảnh hưởng đến kết quả và quan trọng hơn là hình ảnh VBA.

Chúng tôi luôn quyết tâm và giữ cho giải VBA trong sạch, không phụ lòng người hâm mộ.

- Thanglong Warriors và Cantho Catfish đang là hai hiện tượng thú vị ở mùa giải năm nay. Anh có nghĩ sẽ gặp chính “bầu Trung” - chủ sở hữu TLW - ở chung kết?

- Ban đầu tôi chỉ đặt mục tiêu vào top 4 đội để chơi play-off, không muốn tạo áp lực vì là mùa đầu tiên HLV ngoại dẫn dắt đội và có nhiều cầu thủ mới, dù có hai ngôi sao Tâm Đinh và Sang Đinh rất được kỳ vọng. Bất ngờ là Cantho Catfish có phong độ khá tốt, là đội đầu tiên vào play-offs. Gặp nhau ở chung kết, Cantho Catfish và Thanglong Warriors tạo nên hiện tượng thú vị giữa đội bóng lần đầu tham gia giải và đội bóng xếp cuối bảng vòng play-offs mùa trước.

- Anh có cho rằng mình tham lam, ôm đồm quá nhiều công việc như hiện nay? Và bí quyết quản trị cũng như điều hành cùng lúc nhiều đầu việc như vậy của anh là gì?

- Quả thực tôi hơi ôm đồm, một ngày chỉ có 24 tiếng, cân bằng giữa công việc, niềm đam mê thể thao và gia đình là vô cùng thử thách. Hiện tại, tôi chỉ có một bí quyết và đang vận hành khá tốt. Đó là điều hành bộ máy hỗ trợ hợp lý và hiệu quả, biết phân quyền, giao trách nhiệm, quy trách nhiệm rõ ràng, đặt niềm tin cho người phân quyền để họ có quyền quyết định, xử lý công việc trong phạm vi của họ.

Tôi là người cầu toàn, trước đây tôi luôn nghĩ tự mình làm việc gì đó sẽ tốt hơn, còn người khác làm không tốt bằng. Nhưng dần dần tôi bỏ quan điểm đó, những việc có thể giao trách nhiệm thì nên giao, phân bổ công việc hợp lý cho từng cá nhân trong công ty, từ đó có thêm thời gian cho đam mê và gia đình.

- Bà xã anh hiện làm chủ hai trung tâm chăm sóc sắc đẹp, anh có hai con “đủ nếp đủ tẻ” kháu khỉnh, mà như mọi người vẫn nói là điểm 10 viên mãn. Anh làm thế nào để cân bằng giữa công việc, đam mê thể thao và dành thời gian cho gia đình?

- (Cười) Hai vợ chồng tôi đều thống nhất làm gì thì làm, thời gian dành cho con phải là tối đa. Tuy nhiên hiện tại, cả hai đều có những dự định mới cho riêng mình (start-up) nên phải tập trung nhiều cho công việc, thời gian chăm sóc cho hai con có thể tạm thời giảm đi đôi chút. Vợ tôi kinh doanh nhưng trong gia đình vẫn là hậu phương, luôn đón hai con mỗi chiều, đó cũng là niềm hạnh phúc của vợ tôi.

Tôi luôn cố gắng về nhà dùng cơm tối với gia đình, nói chuyện với hai đứa bé, những câu chuyện về trường học trong ngày, hỗ trợ bé gái lớn làm bài tập. Trong tuần, mỗi tối tôi chỉ có từ 6 đến 9 giờ gần các con nên luôn tranh thủ về nhà sớm nhất có thể. Cuối tuần nào tôi cũng đưa các cháu về thăm bà nội, cùng gia đình em trai và ba mẹ tôi ăn trưa, ăn tối bên nhau. Cuộc sống ai cũng bận rộn, nhưng khi có thể, chúng ta nên dành hết thời gian cho gia đình mình.