Theo danh sách trọng tài cấp FIFA vừa công bố ở môn bóng đá nam, Việt Nam còn 2 người. Đó là ông Hoàng Ngọc Hà và Ngô Duy Lân, trong đó trọng tài FIFA Ngô Duy Lân đạt đẳng cấp Elite, cấp cao nhất trong hệ thống.
Năm 2020 là lần đầu tiên trọng tài người Long An làm nhiệm vụ với cấp bậc mới. Cuối tháng 7/2019, ông Duy Lân vượt qua các bài thi của Ban trọng tài Liên đoàn Bóng đá Châu Á (AFC). Đó là điểm sáng duy nhất của trọng tài Việt Nam.
 |
| Nhiều trọng tài FIFA không đạt yêu cầu trong năm 2020. Ảnh: VFF. |
Thiếu trọng tài giỏi trầm trọng
Với việc chỉ còn lại 2 trọng tài cấp FIFA, số lượng này trở nên báo động với những người làm công tác đào tạo trọng tài của VFF. Một loạt trọng tài cấp FIFA đã "rụng" dần trong mùa giải 2019 với nhiều lý do khác nhau.
Trong số này có trọng tài FIFA Trương Hồng Vũ vì lỗi nhận định sai nghiêm trọng ở V.League 2019 giữa CLB Viettel và CLB Bình Dương. Trọng tài FIFA Nguyễn Hiền Triết không đảm bảo thể lực với bài thi xét duyệt, còn trọng tài FIFA Trần Đình Thịnh rớt chưa rõ lý do.
So với năm 2019, trọng tài cấp FIFA Việt Nam giảm từ 5 người xuống còn 2 người, hơn 50%. Điều này khiến Trưởng ban trọng tài Dương Văn Hiền không khỏi lo lắng. Đây là năm thứ 2 mà ông Hiền đảm nhiệm cương vị trưởng ban trọng tài VFF.
"Đúng là điều này đáng báo động khi các trọng tài FIFA lần lượt không tiếp tục nữa vì nhiều lý do. Một số trọng tài nhiều kinh nghiệm, từng là trọng tài FIFA lại không đảm bảo thể lực, chuyên môn. Ban trọng tài phải đẩy nhanh việc đào tạo trọng tài trẻ, mở lớp đào tạo tài năng để bổ sung làm trọng tài quốc tế", ông Hiền cho biết.
Lần đầu tiên sẽ có lớp đào tạo đặc biệt dành cho lứa trọng tài trẻ có triển vọng do Ban trọng tài VFF mở. Những trọng tài này sẽ được tập riêng, bồi dưỡng định kỳ để Ban trọng tài đề xuất làm nhiệm vụ và đánh giá năng lực. Qua các lần sàng lọc, từ 10 người hy vọng sẽ còn 2-3 người đủ tiêu chuẩn.
 |
| Chỉ các trọng tài FIFA cấp Elite mới làm nhiệm vụ ở các giải do AFC tổ chức. Ảnh: Quang Thịnh. |
Những trọng tài trẻ có năng lực sẽ được VFF gửi sang Học viện trọng tài AFC ở Malaysia để trao dồi thêm kiến thức. Theo Zing.vn tìm hiểu, hiện tại trọng tài Dương Hữu Phúc là người duy nhất của Việt Nam đang theo lớp trọng tài FIFA của Học viện trọng tài châu Á.
Tuy nhiên, để đào tạo được một trọng tài FIFA mất rất nhiều thời gian cùng những yêu cầu khắt khe về chuyên môn. Trọng tài Việt Nam được nhiều chuyên gia đánh giá có chất lượng, nhưng lại kém về ngoại ngữ nên không thể vượt qua những bài kiểm tra kiến thức bằng tiếng Anh.
Trọng tài Việt Nam thua trong khu vực
Chỉ còn 2 trọng tài FIFA, bóng đá Việt Nam thua hầu hết nước trong khu vực Đông Nam Á như Lào, Campuchia, Malaysia, Indonesia, Singapore và tất nhiên là cả Thái Lan. Các nước này đều có số lượng trọng tài FIFA hơn 2 người, thậm chí như Thái Lan có đến 6 trọng tài nam.
Lào và Campuchia đều có 3 trọng tài cấp FIFA ở mỗi nước. Trong đó, bóng đá Lào có 5 trợ lý nam và 1 trợ lý nữ đạt chuẩn FIFA. Bóng đá Campuchia không có nữ trợ lý nào chuẩn FIFA, nhưng có 5 trợ lý trọng tài nam.
Ba nước Indonesia, Malaysia và Singapore đều có 5 trọng tài môn bóng đá nam đạt chuẩn FIFA. Danh sách trọng tài Indonesia của FIFA không có bất cứ trọng tài nữ nào đạt chuẩn quốc tế.
 |
| Một tổ trọng tài Việt Nam đạt chuẩn FIFA với bộ nhận diện theo từng năm trên túi áo. Ảnh: Quang Thịnh. |
Thái Lan dẫn đầu trong khu vực khi môn bóng đá sân 11 người có đến 6 trọng tài nam và 2 trọng tài nữ, 8 trợ lý trọng tài nam và 3 trợ lý trọng tài nữ đạt chuẩn quốc tế. So với Việt Nam chỉ có 2 trọng tài nam, 3 nữ trọng tài và 7 trợ lý nam cùng 3 trợ lý nữ đạt chuẩn FIFA.
Số lượng trọng tài FIFA Việt Nam cũng cho thấy lần đầu tiên nữ trọng tài vượt qua các đồng nghiệp nam. Tính luôn 3 nam trọng tài FIFA môn futsal, Việt Nam có tổng cộng có 8 trọng tài và 10 trợ lý đạt đẳng cấp FIFA.
Số lượng trọng tài FIFA ít nên không có gì lạ nếu như các trọng tài Việt Nam thường xuyên vắng mặt ở các giải đấu cấp châu lục như VCK U23 châu Á hoặc các cấp độ tương tự. Đó là sân khấu của những trọng tài FIFA cấp Elite. Trọng tài FIFA thông thường chỉ thổi các trận giao hữu quốc tế trong khu vực.
Năm nay với tư cách là trọng tài mới đạt chuẩn Elite, ông Ngô Duy Lân sẽ được cân nhắc dựa vào năng lực thực tế để bắt đầu thổi từ VCK U16 châu Á 2020. Năm nay, AFC sẽ có thêm trọng tài FIFA chuẩn Elite cấp khu vực để các trọng tài có thể làm việc ở những giải đấu nhỏ hơn như giải các CLB Đông Nam Á.
