Bão Andrew đã thay đổi Florida mãi mãi, Milton đang gợi lại nỗi đau

Florida đã không chuẩn bị cho bão Andrew khi cơn bão tàn phá các khu vực phía nam của tiểu bang vào mùa hè năm 1992.

Công nghệ theo dõi bão không chính xác, người dân không được thông báo đầy đủ và sự hỗ trợ của chính phủ lúc đó không nhanh chóng như hiện nay. Hơn 32 năm sau, cơn bão vẫn được coi là một trong những thảm họa thiên nhiên chết chóc và tàn phá nhất trong lịch sử Mỹ.

Andrew trở thành cơn bão cấp 5 thứ ba được ghi nhận đổ bộ vào đất liền Mỹ, theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia. Tốc độ gió đạt đỉnh khoảng 265 km/h trước khi Trung tâm Bão Quốc gia ở Florida mất khả năng truy cập vào thiết bị theo dõi trong cơn bão.

65 người đã thiệt mạng trong cơn bão này ở Mỹ và thiệt hại tại các khu vực bị ảnh hưởng lên tới 27 tỷ USD.

Bão Milton, dự kiến đổ bộ vào Tampa vào đêm 9/10 hoặc sáng 101/0 (theo giờ địa phương), có thể tương đương với tác động của bão Andrew đối với Florida.

Bão Milton có thể tương đương với tác động của bão Andrew đối với Florida. Ảnh: New York Times.

Điều gì đã xảy ra trong cơn bão Andrew?

Hai ngày trước khi Andrew đổ bộ vào phía nam quận Miami-Dade, người dân không được thông báo rằng cơn bão đang trên đường tới khu vực này. Một cảnh báo bão đã được ban hành cho bờ biển đông nam Florida trước 36 giờ, sau đó là cảnh báo bão có hiệu lực chưa đầy 24 giờ trước đổ bộ.

Khi Andrew đến bờ biển Florida lúc 5h sáng 24/8/1992, cơn bão đã mạnh lên cấp 5.

Sức gió đạt tới 265 km/h, làm tốc mái nhà và thổi bay các mảnh vỡ. Tờ Washington Post đưa tin vào thời điểm đó rằng những cửa sổ bị đập vỡ và những ngôi nhà di động bị san phẳng.

Andrew đã phá hủy 25.524 ngôi nhà và làm hư hại 101.241 ngôi nhà khác, khiến đây trở thành thảm họa thiên nhiên tốn kém nhất trong lịch sử Mỹ trước khi bão Katrina tàn phá Louisiana vào năm 2005.

Bão Andrew gây ra sự sang chấn khủng khiếp với cư dân địa phương. Ảnh: New York Times.

“Sau cơn bão, những con khỉ đầu chó từ trung tâm bảo tồn linh trưởng của Đại học Miami chạy loạn khắp các đường phố”, một bài báo của Washington Post ngày 29/8/1992 đưa tin. “Khu vườn cận nhiệt đới tươi tốt của Miami giờ đây là một vùng đất hoang tàn. Ở một nơi mùa thu chưa bao giờ tới, đột nhiên lại có mùa thu, cây cối trơ trụi lá, Mặt Trời quá chói chang”.

Bão Andrew đã gây ra 26 ca tử vong trực tiếp và 39 ca tử vong gián tiếp.

“Sẽ không bao giờ, không bao giờ có thể như cũ nữa”, Paul Lopez, một cư dân của Kendall, đã nói với Washington Post vào thời điểm đó. “Nhưng bạn phải đi tiếp, bạn biết đấy? Còn biết làm gì khác nữa?”.

Bão Andrew đã tác động như thế nào đến Florida?

Theo tài liệu từ Văn phòng Chuẩn bị Khẩn cấp thuộc Cơ quan Y tế Công cộng Florida, kế hoạch giải quyết của liên bang chưa bao giờ lớn như vậy đối với một thảm họa thiên nhiên. Nhiều cư dân của quận Miami-Dade đã tá túc trong các thành phố lều trại, trong một ngôi nhà tạm bợ dành cho người vô gia cư.

Kế hoạch liên bang duy trì tình trạng ứng phó khẩn cấp trong khoảng một tháng, trong thời gian đó khoảng 17.290 bệnh nhân đã được Đội hỗ trợ y tế thảm họa của FEMA điều trị. Nỗ lực này là phản ứng y tế lớn nhất theo Kế hoạch ứng phó liên bang từng được yêu cầu và quản lý vào thời điểm đó.

"Lần tới, và sẽ có lần tới, chúng tôi hy vọng hoạt động ứng phó sẽ hiệu quả hơn nữa", các cố vấn y tế tại Văn phòng chuẩn bị ứng phó khẩn cấp đã viết.

Bão Andrew đã gây ra một cuộc khủng hoảng bảo hiểm. Ít nhất 16 công ty bảo hiểm đã mất khả năng thanh toán vì thua lỗ và nhiều công ty bảo hiểm nhà rút lui hoàn toàn khỏi tiểu bang hoặc giảm đáng kể điều khoản rủi ro.

Tiểu bang buộc phải tạo ra hai nhóm bảo hiểm để cung cấp cho cư dân ven biển phạm vi bảo hiểm liên quan tới gió và cung cấp bảo hiểm nhà ở cho những người Florida không đủ khả năng mua bảo hiểm tư nhân.

Chương trình giảm thiểu thiệt hại do bão của Cơ quan quản lý tình trạng khẩn cấp Florida có ngân sách hàng năm là 7 triệu USD, trao tặng hàng nghìn USD cho các trung tâm y tế, tổ chức nhà ở và chính quyền thành phố mỗi năm.