Cựu tổng thống Donald Trump và Phó tổng thống Kamala Harris có màn tranh luận trực diện đầu tiên (và cũng có thể là duy nhất trong đợt bầu cử) vào tối 10/9 (giờ địa phương) tại Pennsylvania.
Cuộc tranh luận giữa 2 ứng viên bắt đầu với cái bắt tay chủ động từ phía bà Harris. Đây là lần đầu tiên ông Trump và bà Harris gặp mặt trực tiếp.
Cuộc tranh luận giữa 2 ứng viên bắt đầu với cái bắt tay chủ động từ phía bà Harris. Ảnh: New York Times. |
Đi thẳng vào vấn đề kinh tế
Khi được hỏi liệu người Mỹ có đang ổn hơn 4 năm về trước không, Phó tổng thống Harris nhấn mạnh rằng bà là ứng viên duy nhất đang đứng trên sân khấu lớn lên trong một gia đình trung lưu. Bà quảng bá về "nền kinh tế cơ hội" của mình, hướng sự chú ý đến kế hoạch mà bà vạch ra để giúp ổn định thị trường nhà đất và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ.
Ông Trump phủ nhận việc bản thân có liên quan đến Dự án 2025, vốn là kế hoạch cải tổ toàn bộ chính phủ liên bang nếu ông Trump đắc cử.
Dự án 2025 được Quỹ Di sản và các đồng minh của ông Trump soạn thảo. Kế hoạch này gồm hơn 900 trang, hướng tới việc hình sự hoá các ấn phẩm khiêu dâm, giải tán Bộ Thương mại và Bộ Giáo dục, phủ nhận hoạt động phá thai khỏi phạm trù chăm sóc sức khỏe, đồng thời hạn chế các nỗ lực chống biến đổi khí hậu.
Ảnh: New York Times. |
Bà Harris chỉ trích khả năng vận hành nền kinh tế của đối thủ khi chỉ ra rằng tỷ lệ thất nghiệp ở nước Mỹ đã gia tăng trong giai đoạn ông Trump tại nhiệm. Cựu tổng thống đáp trả rằng nền kinh tế suy thoái trong thời gian đó chủ yếu là bởi ảnh hưởng dịch Covid-19. Ông khẳng định kế hoạch cắt giảm thuế sẽ giúp cải thiện bộ mặt kinh tế nước Mỹ.
Bà Harris cười nhẹ
Theo tường thuật của New York Times, có thể nhận thấy bà Harris nhìn ông Trump khi ứng viên đảng Cộng hòa nói, bà gật đầu "không" và mỉm cười. (ông Trump không nhìn bà Harris). Điều đó đã trở thành một phần trong phong cách tranh luận của bà Harris kể từ năm 2020; chắc chắn ông Trump đã đón đợi điều này.
Bà Harris mỉm cười rất nhẹ khi ông Trump nói rằng bà đã đưa ra một tuyên bố không chính xác về chính sách thuế bán hàng của ông. Nữ ứng viên đảng Dân chủ đã nở một nụ cười nửa miệng khi ông Trump nói, như thể những gì đối thủ đang nói khiến bà buồn cười.
Quyền phá thai
Hai ứng viên xoay sang cuộc chiến về quyền phá thai, vốn là một vấn đề trọng tâm khác trong các cuộc bầu cử.
Sau khi ông Trump nói rằng một tiểu bang cho phép giết trẻ sơ sinh sau khi ra đời, Lindsey Davis, người điều phối cuộc tranh luận, bác bỏ tuyên bố này. Đây là lần đầu tiên các ứng viên tổng thống bị kiểm chứng các lời tuyên bố ngay trên sân khấu tranh luận.
Trong nội bộ chiến dịch tranh cử, ông Trump đã nói với các cố vấn rằng riêng vấn đề phá thai có thể khiến ông thua cử. Cựu tổng thống đã lo lắng và chần chừ về việc xác định lập trường trên vấn đề về quyền phá thai, theo New York Times.
ABC, đơn vị điều phối cuộc tranh luận, đã quyết định giữ nguyên micro của cả hai ứng cử viên trong cuộc trao đổi về quyền phá thai, bởi bà Harris và ông Trump tranh luận khá chặt chẽ về vấn đề này.
Ông Trump chần chừ về việc xác định lập trường trên vấn đề về quyền phá thai. Ảnh: New York Times. |
Ông Trump lúng túng khi trả lời câu hỏi liệu bản thân có phủ quyết lệnh cấm phá thai trên toàn quốc hay không. Cựu tổng thống chỉ nói rằng dự thảo này sẽ không được Quốc hội thông qua.
Tranh luận về chính sách nhập cư
Bà Harris bật cười lần nữa khi ông Trump bắt đầu nói về một thuyết âm mưu trên Internet về những người nhập cư Haiti ăn thịt chó ở Springfield, Ohio. Mic của bà ấy đã tắt, nhưng phó tổng thống cười, lắc đầu và khẩu hình có vẻ như đang nói: "Cái gì cơ?".
30 phút đầu tiên của cuộc tranh luận, đúng với dự đoán của giới quan sát, bà Harris đã cố tình chọc tức ông Trump. Cụ thể, bà Harris nói rằng mọi người rời khỏi các cuộc mít tinh của ông trong tình trạng kiệt sức và buồn chán. Cựu tổng thống đáp trả rằng không ai đến các cuộc mít tinh của bà Harris.
Ông Trump sau đó tức giận quay lại vấn đề nhập cư của mình, đưa ra những tin đồn vô căn cứ về những người nhập cư Haiti ở Springfield, Ohio, ăn thịt chó mèo. Một lần nữa, điều phối viên David Muir ngắt lời nói rằng giới chức địa phương đã nói với ABC News rằng không có cáo buộc đáng tin cậy nào về tin đồn trên.
Bà Harris khích tướng, ông Trump phản ứng
Trên sân khấu, ông Trump nghiêng người qua micro, thường vẫy ngón tay để thu hút sự chú ý. Đáp lại những chỉ trích của bà Harris về các vụ truy tố hình sự chống lại ông Trump, cựu tổng thống cáo buộc rằng mọi vụ tố tụng đều xuất phát từ "họ" và chỉ tay thẳng vào bà Harris.
Ông Trump nói rằng "bản thân tôi có lẽ đã bị bắn thẳng vào đầu bởi những điều" mà đảng Dân chủ nói về ông.
Buổi tranh luận tại Pennsylvania đánh dấu lần gặp trực tiếp đầu tiên giữa 2 ứng viên tranh cử tổng thống năm 2024. Ảnh: New York Times. |
Ông Trump hét lên
Bà Harris nhận được câu hỏi về lý do tại sao nhiều lập trường chính sách của bà đã thay đổi, bao gồm cả quan điểm trước đây của phó tổng thống rằng nên cấm khai thác khí đá phiến. Chính trị gia đến từ California nói rằng "chúng ta phải đầu tư vào nhiều nguồn năng lượng khác nhau" để giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ nước ngoài.
Ông Trump lắc đầu nhẹ khi điều phối viên David Muir hỏi ông về vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 ở Điện Capitol. Cựu tổng thống tuyên bố ông đã nói những người ủng hộ mình hành động "một cách hoà bình và ái quốc". Sau đó, ông Trump bắt đầu hét lớn, đổ lỗi cho cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và thị trưởng Washington D.C. về vụ việc.
Màn tranh luận trực diện tại Philadelphia, bang Pennsylvania được cho là cơ hội lớn nhất để thay đổi cục diện cuộc bầu cử. Ảnh: New York Times. |
Ông Muir đã 2 lần cố gắng yêu cầu ông Trump trả lời về hành động của chính ông vào ngày 6/1/2021 nhưng cựu tổng thống thoái thác không trả lời.
"Ông Trump 81 triệu người từ chối", bà Harris nói, ngụ ý về thất bại của ông Trump trong cuộc bầu cử 2020. Chiến lược chọc tức ông Trump của bà Harris đang thực sự được vận dụng đúng như dự đoán trước đó của giới quan sát.
Ông Trump thể hiện rõ sự khó chịu và tức giận với các điều phối viên của ABC, những người đã kiểm chứng thông tin ông đưa ra trên sân khấu tranh luận hôm nay. Ông Trump từng nói với các phụ tá rằng hãng ABC vẫn luôn bất công với ông. Cựu tổng thống cũng đang theo đuổi vụ kiện tụng đối với người dẫn chương trình George Stephanopoulos của ABC.
Bà Harris chỉ trích vị thế của ông Trump trên trường quốc tế và nói rằng các nhà lãnh đạo thế giới và quân sự đã nói với bà rằng Trump là một "sự hổ thẹn". Ông Trump đáp trả bằng cách hét vào micro, theo New York Times.
Tuyên bố vô căn cứ
Trong màn tranh luận, ông Trump liên tục lặp lại tuyên bố vô căn cứ rằng đảng Dân chủ đang khuyến khích nhập cư bất hợp pháp để có thêm phiếu bầu, coi những người di cư vượt biên là những người "thậm chí không biết họ đang ở quốc gia nào".
"Cuộc bầu cử của chúng ta đang diễn ra tồi tệ, và rất nhiều người nhập cư bất hợp pháp đang đến, họ đang cố gắng để họ đi bỏ phiếu. Họ thậm chí không thể nói tiếng Anh. Họ thậm chí không biết họ đang ở quốc gia nào, thực tế là vậy", ông nói.
"Và đảng Dân chủ đang cố gắng để họ đi bỏ phiếu, và đó là lý do tại sao họ cho phép những người này vào đất nước chúng ta".
Việc bỏ phiếu của những người không phải công dân đã là bất hợp pháp và cực kỳ hiếm, theo MSNBC.
Chính sách đối ngoại
Trong 30 phút cuối của cuộc tranh luận, màn đối đầu đã chuyển sang xoay quanh các vấn đề về chính sách đối ngoại. Khi được hỏi cụ thể về cách bản thân sẽ chấm dứt chiến tranh ở Dải Gaza, Harris chỉ có thể nói rằng bà "sẽ làm việc suốt ngày đêm". Ông Trump cũng không đưa ra được giải pháp nào ở Dải Gaza. Cựu tổng thống chỉ đơn giản lặp lại câu nói của mình rằng chiến tranh sẽ không bao giờ xảy ra nếu ông tại nhiệm.
Ảnh: New York Times. |
Bà Harris chuyển trọng tâm sang một sự khác biệt cốt lõi trong vấn đề an ninh quốc gia rằng có đấu tranh cho nền dân chủ hay ủng hộ những người theo chủ nghĩa độc tài. Trong khuôn khổ màn tranh luận tại Philadelphia, ông Trump vẫn chưa đả động gì đến các giá trị hay nguyên tắc của người Mỹ, theo New York Times.
Điều phối viên Muir chuyển sang vấn đề Afghanistan, vốn là chủ đề gây tranh cãi nhất của chính quyền Tổng thống Joe Biden và bà Harris trên phương diện an ninh quốc gia.
Phó tổng thống Harris cho biết bà đồng ý với quyết định rút quân khỏi Afghanistan của ông Biden và lập luận rằng "cho đến hôm nay, không có một thành viên nào của quân đội Mỹ" đang tham gia chiến đấu.
Bà Harris cũng tránh thảo luận về cách thức thực hiện cuộc rút quân. Tuy nhiên, bà Harris nhắc lại các cuộc đàm phán trực tiếp của ông Trump với Taliban và mong muốn mời tổ chức này đến Trại David.
"Ông ấy một lần nữa không đánh giá cao vai trò và trách nhiệm của tổng thống Mỹ”, bà Harris chỉ trích thẳng thừng ông Trump.
Ông Trump: "Bà ấy chính là Biden"
Khi cuộc tranh luận chuyển sang vấn đề sắc tộc, ông Trump được hỏi tại sao ông lại nghi vấn về bản sắc chủng tộc của bà Harris. "Tôi không quan tâm bà ấy là ai", ông Trump nói, đồng thời cho biết thêm rằng ông đã đọc được rằng bà Harris không phải là người da đen. Bà Harris gọi việc ông Trump cố gắng sử dụng sắc tộc để chia rẽ người Mỹ là một “thảm hoạ”.
Ông Trump cố gắng cáo buộc bà Harris giả vờ rằng bà không liên quan gì đến ông Biden.
"Bà ấy chính là Biden", ông Trump nói.
"Rõ ràng là tôi không phải là Joe Biden, và tôi chắc chắn không phải là Donald Trump", bà Harris đáp lại.
"Những gì tôi đem đến là một thế hệ lãnh đạo mới cho đất nước chúng ta, một thế hệ tin tưởng vào những điều có thể, một thế hệ mang lại cảm giác lạc quan về những gì chúng ta có thể làm thay vì luôn coi thường người dân Mỹ".
Bà Harris tiếp tục kêu gọi một cuộc tranh luận thực sự về các chính sách mà cả hai đang đưa ra. Để đáp lại, ông Trump một lần nữa đưa ra những cáo buộc vô căn cứ về việc bà Harris muốn tước súng khỏi tay người Mỹ.
Bà Harris cũng đáp trả rằng cả bản thân bà và ông Tim Walz, đối tác liên danh tranh cử của bà, đều sở hữu súng, và bà sẽ không tước súng của ai cả.
Không có thêm cái bắt tay nào
Trong phát biểu khép lại phần tranh luận, bà Harris mô tả chiến dịch của mình tập trung vào tương lai còn chiến dịch của ông Trump tập trung vào quá khứ. Nhắc lại lời tuyên bố của chiến dịch tranh cử, bà Harris nói: "Chúng ta sẽ không bước lùi".
Đáp lại những tuyên bố về kế hoạch tương lai của bà Harris, cựu tổng thống liên tục lặp lại câu hỏi: "Thế sao bà ấy vẫn chưa làm gì?", ngụ ý rằng bà Harris đang là phó tổng thống đương nhiệm song lại không thực hiện những cải tổ mà bà dự định.
Màn tranh luận kết thúc nhưng 2 ứng viên quyết định bước ra mà không bắt tay thêm lần nào nữa.
Màn tranh luận kết thúc, 2 ứng viên quyết định bước ra và không bắt tay. Ảnh: New York Times. |
Ông Trump nói nhiều hơn bà Harris trong cuộc tranh luận
Cựu Tổng thống Donald Trump đã phát biểu trong khoảng 42 phút 52 giây, trong khi Phó tổng thống Kamala Harris phát biểu trong khoảng 37 phút 36 giây.
Mặc dù cuộc tranh luận được thiết kế để cả hai ứng cử viên cơ hội có cơ hội ngang nhau để trả lời các câu hỏi, nhưng họ có thể chọn không sử dụng thời gian tối đa được phân bổ. Những người điều phối cũng dành nhiều thời gian hơn để trả lời sau một số cuộc trao đổi.
Chiến dịch của ông Trump cố gắng tuyên bố thắng tranh luận
Chiến dịch tranh cử của ông Trump đã cố gắng khẳng định chiến thắng trước khi cuộc tranh luận tổng thống kết thúc. Các cố vấn hàng đầu của ông Trump là Chris LaCivita và Susie Wiles lập luận rằng màn trình diễn của ông là "tuyệt vời" và ông đã đưa ra "tầm nhìn táo bạo về nước Mỹ".
"Chúng tôi đã thấy ông Trump đưa ra tầm nhìn táo bạo của mình về nước Mỹ và cách ông sẽ tiếp tục xây dựng dựa trên những thành công của nhiệm kỳ đầu tiên bằng cách thúc đẩy nền kinh tế, bảo vệ biên giới và ngăn chặn tội phạm tàn phá các cộng đồng trên khắp đất nước", Wiles và LaCivita cho biết trong một thông cáo báo chí.
Khốc liệt hiếm thấy
Chris Wallace, người dẫn chương trình của CNN, nhận định về buổi tranh luận hôm 10/9 rằng ông “chưa từng thấy một cuộc tranh luận nào khốc liệt tương đương cuộc đối đầu hồi tháng 6 giữa ông Trump vào Tổng thống Biden đến vậy".
Ông Wallace cho rằng bà Harris đã “chiếm ưu thế tuyệt đối trên hầu hết mọi chủ đề” và đã “khiến ông Trump câm lặng”.
“Donald Trump tối nay trông có vẻ già”, ông Wallace nói thêm. Ông cũng đồng tình với nhận định của Dana Bash, thuộc đài CNN, rằng thông điệp của bà Harris trong màn tranh luận tại Philadelphia có thể được tóm gọn lại rằng ông Trump đang tranh cử với bà chứ không phải ông Biden. “Thông điệp đó khéo léo phân định rõ ràng sự khác biệt giữa bà Harris với ông Trump và ở đôi chỗ cũng tách biệt bà ấy khỏi ông Biden nếu cần thiết”, bà Bash nhận định.
Trong bối cảnh kết quả các cuộc khảo sát cử tri cho thấy sự cạnh tranh giữa 2 ứng viên vẫn đang rất sít sao tại các bang chiến địa, màn tranh luận trực diện tại Philadelphia, bang Pennsylvania được cho là cơ hội lớn nhất để thay đổi cục diện cuộc bầu cử.
Sự kiện diễn ra tại Trung tâm Hiến pháp Quốc gia Philadelphia, một tổ chức chuyên nghiên cứu về hiến pháp Mỹ ở thành phố cùng tên, bang Pennsylvania.
Pennsylvania cũng là một tiểu bang chiến địa chính trị quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.
Cuộc tranh luận ban đầu dự kiến kéo dài 90 phút.
Tiết lộ về tổng thống Mỹ
Mục Thế giới xin giới thiệu tủ sách về tổng thống Mỹ, cung cấp cho độc giả thông tin về các đời tổng thống Mỹ cùng những người thân của họ, qua đó cho phép chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ vào cuộc đời của những nhà lãnh đạo xứ cờ hoa mà còn là vào nền chính trị Mỹ.