Bà Ardern đã 'chịu đựng đủ, sự kiên nhẫn đã chạm đáy'

"Tôi hy vọng có thể để lại cho người dân New Zealand niềm tin rằng các bạn có thể tử tế nhưng mạnh mẽ, đồng cảm nhưng quyết đoán, lạc quan nhưng tập trung", bà Ardern xúc động phát biểu trong thông báo từ chức vào ngày 19/1.

"Bạn có thể trở thành kiểu lãnh đạo của riêng mình, một người biết khi nào đến lúc phải ra đi", nữ lãnh đạo nhấn mạnh.

Sau 6 năm tại chức, bà Ardern đã để lại nhiều dấu ấn trong lòng công chúng. Ảnh: AP.

Từng được Rudyard Kipling, nhà văn, nhà thơ người Anh đoạt giải Nobel Văn học, mô tả vào 1891 là quốc gia "Cuối cùng, cô đơn nhất, đáng yêu nhất, tinh tế, và xa cách", New Zealand có thể sẽ có tới 3 thủ tướng trong nhiệm kỳ năm nay, theo Guardian.

Sự lung lay của Công đảng

Vấn đề lớn nhất của Công đảng là phần còn lại của ban lãnh đạo dựa dẫm nhiều vào phẩm chất ngôi sao của Thủ tướng Jacinda Ardern. Vì vậy khi bà quyết định từ chức, những thành tựu của chính phủ sẽ trở nên mong manh hơn bao giờ hết.

“Có một lượng người đã bỏ phiếu cho Công đảng, đặc biệt cho thủ tướng như sự thừa nhận về cách mà bà ấy đã lãnh đạo đất nước", ông Richard Shaw, giáo sư chính trị tại Đại học Massey ở New Zealand, nhận định.

"Bây giờ những người đó không còn lý do để ở lại với Công đảng", vị chuyên gia nói thêm.

Phần lớn cử tri đã cảm thấy khó chịu với Công đảng khi đưa ra các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt và kiểm soát biên giới trong thời kỳ đại dịch. Điều này có thể ngăn cản khả năng thắng cử ghế thủ tướng của Bộ trưởng Giáo dục Chris Hipkins, người đã từng làm bộ trưởng Y tế trong ba năm dịch Covid-19 tấn công.

Sau nhiệm kỳ của Thủ tướng Ardern, Công đảng trung tả của bà phải chỉ định người kế nhiệm chạy đua trong cuộc tổng tuyển cử vào ngày 14/10. Tuy nhiên, các cuộc thăm dò lại cho thấy nhà lãnh đạo đảng Quốc gia trung hữu Chris Luxon sẽ chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu sắp tới.

Ông Chris Luxon, 53 tuổi, lãnh đạo đảng Quốc gia New Zealand. Ảnh: Nzherald.

Diễn biến bầu cử nghiêng về cánh hữu

Các thăm dò dư luận, dù hiếm hoi trong thị trường truyền thông đang xuống dốc, đã hướng tới cuộc bầu cử tháng 10 của đảng Quốc gia Luxon.

Ông Luxon từng giữ vai trò giám đốc điều hành hãng hàng không và nhà đầu cơ bất động sản, tính cách và kỹ năng tranh luận thiếu thuyết phục của ông trong quốc hội đang khơi dậy cuộc tranh luận về khả năng lãnh đạo.

Ông Luxon được cho rằng sẽ không thu hút được công chúng toàn cầu như người tiền nhiệm Ardern.

Trong khi hoạt động tài trợ cho chiến dịch tranh cử chịu những quy định chặt chẽ, tờ New Zealand Herald tuần trước đưa tin đảng Quốc gia bắt đầu năm nay với tài khoản ngân hàng cho chiến dịch bầu cử trị giá 2,3 triệu NZD (1,5 triệu USD), so với 150.000 NZD của Công đảng.

Một số nhà bình luận đã liên kết sự việc với nhận thức toàn cầu có động thái nghiêng về cánh hữu, nhưng điều này hầu như không được tính trong hệ thống bỏ phiếu đại diện theo tỷ lệ của New Zealand. Bởi phần lớn chiến thắng trong các cuộc bầu cử là để xây dựng các liên minh trung tâm.

Bà Ardern là chính trị gia hiếm hoi vào 3 năm trước ở chỗ bà không cần một đối tác liên minh. Cuộc bầu cử tháng 10 tới được cho là khó xảy ra trường hợp Quốc hội treo.

Mức độ ủng hộ trong cuộc thăm dò ý kiến ​​về ông Luxon trong thời kỳ phong tỏa Covid-19 tồi tệ nhất năm 2022 được xây dựng dựa trên tâm lý "bất kỳ ai trừ Jacinda".

Bà Ardern dừng bước

Hôm 19/1, ông Luxon đã cải tổ đội ngũ của mình để chuẩn bị cho cuộc bầu cử, nhưng sự quan tâm của giới truyền thông đổ dồn vào một nơi khác khi bà Ardern tuyên bố từ chức cùng ngày.

Tuy nhiên, bà Ardern dường như sẽ không góp mặt trong cuộc bầu cử đó.

Nữ chính trị gia 42 tuổi này nắm giữ khu vực bầu cử ở Mount Albert của Auckland, người tiền nhiệm là bà Helen Clark, 72 tuổi, là thủ tướng trong 9 năm và sau đó trở thành tổng thư ký của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc. Một vai trò toàn cầu tương tự có thể dành cho bà Ardern.

Thủ tướng New Zealand rời đi cùng người bạn đời Clarke Gayford sau thông báo từ chức vào ngày 19/1. Ảnh: Reuters.

Những người thân cận bên thủ tướng trong 6 tháng qua cho biết rằng bà đã kiệt sức.

Bà Ardern cũng đã chia sẻ thêm hôm 19/1: "Trừ khi có đủ năng lượng cộng với một chút dự trữ, bạn không thể lãnh đạo một quốc gia". Thủ tướng chưa "cạn bình", nhưng sự dự trữ thì đã hết.

"Sự ghét bỏ phụ nữ trên mạng, sự chế giễu và sự căm ghét được bày tỏ trên mạng là mối đe dọa đối với thủ tướng trong năm nay", ông Richard Shaw khẳng định: "Tôi cho rằng bà Ardern đơn giản nghĩ rằng mình đã chịu đựng đủ".

Bằng chứng rõ nhất xảy ra vào tháng 11/2022, khi bà Ardern thăm Thủ tướng Phần Lan Sanna Marin, một nam phóng viên cấp dưới đã đặtcâu hỏi ngớ ngẩn rằng liệu phụ nữ có thể tạo nên sự khác biệt hay không.

Bà Ardern đã có những phản ứng sắc bén và cam chịu, nhưng sau đó đã bị chỉ trích vì thiếu sự hài hòa như bà đã luôn kêu gọi. Đây là dấu hiệu cho thấy sự kiên nhẫn của bà đã gần cạn.

Thủ tướng Jacinda Ardern cùng bạn đời Clarke Gayford và con gái của cặp đôi tại sân bay Wellington, New Zealand, năm 2018. Ảnh: AAP.

Bà Jacinda Ardern là thủ tướng thứ hai trên thế giới, sau cựu Thủ tướng Benazir Bhutto của Pakistan, sinh con khi đang tại chức nhưng chưa kết hôn với người bạn đời của mình, Clarke Gayford.

Nữ thủ tướng trẻ nhất của New Zealand đã mở lời về một cuộc hôn nhân ngay sau khi từ chức và chia sẻ rằng bà muốn ở bên cạnh cô con gái, Neve, khi cô bé lên 5 tuổi và bắt đầu đi học.

Quyết định của bà Ardern gợi nhớ tới tổng thống Mỹ đầu tiên Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern lựa chọn từ bỏ quyền lực thay vì đợi đến thời khắc không còn lựa chọn nào khác là dừng bước. Bà khẳng định: "Đối với tôi, đã đến lúc rời đi". 18:00 22/1/2023

Đài BBC bị chỉ trích vì tiêu đề 'phân biệt giới tính' với bà Ardern Đài BBC (Anh) ngày 20/1 thừa nhận sai khi viết về việc Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern từ chức với tiêu đề: "Liệu phụ nữ có thể có tất cả?". 07:05 21/1/2023