Cơ quan Cạnh tranh và Thị trường Anh (Competition and Markets Authority - CMA) đang xem xét về vụ mua lại nhà xuất bản Simon & Schuster của chủ sở hữu Penguin Random House (PRH).
 |
| Bà Hillary Clinton là một trong những tác giả xuất bản sách ở Simon & Schuster. Ảnh: Timothy A Clary / AFP / Getty Images. |
Liệu có giảm sức cạnh tranh?
Penguin Random House là công ty xuất bản sách lớn nhất tại Mỹ, thuộc tập đoàn truyền thông Bertelsmann. Simon & Schuster (công ty con của ViacomCBS) là đơn vị đứng thứ tư trong nhóm "Big 5" xuất bản tại Mỹ. Cuối năm 2020, PRH mua lại Simon & Schuster với giá 2 tỷ USD.
Thỏa thuận trên khiến các đơn vị xuất bản cảnh báo là sẽ tạo ra "siêu nhà xuất bản" với quá nhiều quyền lực tập trung ngành sách toàn cầu.
Thỏa thuận này sẽ tập hợp những tác giả nổi tiếng từ Dan Brown, Hillary Clinton, Stephen King đến Barack Obana, Bob Woodward và John Grisham. Họ cũng sẽ có danh mục tác phẩm long-seller như Cuốn theo chiều gió, các tác phẩm của Ernest Hemingway, Bẫy 22…
Mới đây, Cơ quan Cạnh tranh và Thị trường Anh cho biết họ đang xem xét liệu thỏa thuận giúp củng cố vị trí của PRH có dẫn đến việc “giảm đáng kể sự cạnh tranh trong bất kỳ thị trường nào ở Vương quốc Anh đối với hàng hóa hoặc dịch vụ" hay không.
Tập đoàn truyền thông Đức Bertelsmann đã chiến thắng trong cuộc đấu thầu có sự tham gia của các đối thủ bao gồm tập đoàn truyền thông của Rupert Murdoch News Corp, công ty sở hữu nhà xuất bản HarperCollins. Thỏa thuận này cũng được ký chưa đầy một năm sau khi họ nắm toàn quyền kiểm soát PRH.
Giám đốc điều hành của News Corp, Robert Thomson, sau đó cho biết thỏa thuận cho thấy “logic phản thị trường” và sẽ dẫn đến một “khối sách kếch xù” chống cạnh tranh, kiểm soát một phần ba thị trường sách Mỹ. Bertelsmann đã nói rằng thực thể sáp nhập sẽ có thị phần ở Mỹ dưới 20%, làm cho thỏa thuận rõ ràng là "có thể chấp thuận".
 |
| Trụ sở Simon & Schuster. Ảnh: Nytimes. |
Amazon vẫn thống trị thị trường
Tại Mỹ, Hiệp hội Tác giả và Liên minh Nhà văn Quốc gia, Viện Thị trường Mở phi lợi nhuận đã gửi thư kêu gọi Bộ Tư pháp Mỹ ngăn chăn thương vụ này.
Việc thu hẹp mức độ cạnh tranh trên thị trường, giảm lượng nhà xuất bản lớn trong nhóm “Big 5” toàn cầu xuống còn bốn nhà xuất bản, cũng có thể khiến các nhà văn chưa nổi tiếng sẽ có ít cơ hội hơn để chào hàng và đấu thầu tác phẩm của họ. Bertelsmann sẽ có nhiều cơ hội hơn để đàm phán các điều khoản với các nhà bán sách.
Nicola Solomon, Giám đốc điều hành của Hiệp hội tác giả Mỹ, cho biết: “Chúng tôi không có gì chống lại cách làm của một trong hai nhà xuất bản, nhưng kết hợp lại thì đơn vị ấy có tiềm năng thống trị thị trường”.
Simon & Schuster xuất bản khoảng 2.000 cuốn sách mỗi năm, trên danh mục 35.000 đầu sách và sử dụng khoảng 1.350 nhân viên. Penguin Random House xuất bản 15.000 đầu sách mỗi năm và có lực lượng khoảng 10.000 người trên toàn cầu.
Cũng như nhiều lĩnh vực bị phá vỡ bởi sự trỗi dậy của những gã khổng lồ ở Thung lũng Silicon, sự hợp nhất toàn cầu đã là dấu ấn của ngành sách trong những năm gần đây.
Trong kỷ nguyên của Amazon, công ty thống trị doanh số bán sách điện tử, sách nói và bản in, cũng như sự phát triển của việc tự xuất bản, các công ty lớn đã tìm kiếm quy mô để thúc đẩy hiệu quả chi phí và lợi nhuận.
Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2020, Thomas Rabe, Giám đốc điều hành của Bertelsmann, nói rằng việc mua lại Simon & Schuster sẽ không thay đổi sự thống trị thị trường của Amazon.
“Chúng tôi cần họ nhiều hơn họ cần chúng tôi” , Thomas Rabe nói.
Bertelsmann sở hữu Random House trước khi mua lại Penguin từ Pearson, chủ sở hữu cũ của Financial Times, thành lập Penguin Random House như một liên doanh vào năm 2013 và tạo ra nhà xuất bản lớn nhất thế giới.
Các nhà quản lý châu Âu đã xem xét tác động của thỏa thuận đối với cạnh tranh trước khi đưa ra quyết định. Pearson đã bán 25% cổ phần còn lại của mình trong Penguin Random House cho Bertelsmann vào năm 2019.
CMA sẽ xem xét việc mua bán này cho đến ngày 19/5 để quyết định có tiến hành giai đoạn hai của cuộc điều tra hay không, điều này sẽ báo hiệu những lo ngại nghiêm trọng hơn về cạnh tranh.
