Trước thềm World Cup 1994 được tổ chức tại Mỹ, Colombia chỉ thua một trong tổng 26 trận thi đấu và thể hiện sức mạnh khủng khiếp ở khu vực Nam Mỹ. "Los Cafeteros" đứng nhất bảng trong giai đoạn vòng loại World Cup khu vực Nam Mỹ, trong đó chiến công nổi bật là trận thắng 5-0 trước đương kim vô địch Copa America Argentina ngay tại Buenos Aires.
“Vua bóng đá” Pele không ngần ngại phán Colombia mới là ứng cử viên số một cho chức vô địch thay vì Brazil, Argentina hay ĐKVĐ Đức.
Song World Cup 1994 là cơn ác mộng với Colombia và tột cùng thất vọng tới từ chính đội trưởng của họ - Andres Escobar.
 |
| Pablo Escobar (trái) là ông trùm buôn ma túy khét tiếng của Colombia trong thập niên 80 và 90 của thế kỷ trước. |
Colombia dưới cái bóng của ông trùm Escobar
Trước khi nói tới Andres Escobar, người hâm mộ cần biết câu chuyện về người cùng họ với hậu vệ xấu số của Colombia. Đó là Pablo Escobar, ông trùm ma túy nổi tiếng nhất quốc gia Nam Mỹ và có thể là cả thế giới.
Tờ Economist tin rằng ở đỉnh cao hoạt động, băng đảng buôn bán ma túy được cầm đầu bởi Pablo Escobar cung cấp 96% cocaine vào Mỹ. Doanh thu trung bình một ngày của Pablo Escobar là 70 triệu USD, phần lớn là tiền mặt.
Tới giờ vẫn có truyền kỳ kể lại Escobar mất 1.000 USD mỗi tháng để mua dây chun buộc tiền. Mỗi năm, 10% số tiền này sẽ trở thành giấy lộn vì bị chuột cắn hoặc mục nát. Đầu thập niên 90, tài sản của Escobar ước tính lên tới 30 tỷ USD.
Quyền lực của Escobar còn ảnh hưởng tới chính phủ Colombia. Năm 1982, ông trùm khét tiếng này còn là thành viên dự khuyết của hạ viện Colombia.
Cầm đầu những băng đảng ma túy và tạo thế đối đầu với chính phủ, song Pablo Escobar đặc biệt ham mê bóng đá. Giống như đứa trẻ chỉ vào cây kẹo mút sau tấm kính, Escobar đã có quyền lực tối thượng với bóng đá Colombia nhờ các khoản tiền đầu tư cho những CLB.
Nhiều nguồn tin khẳng định bóng đá cũng là nơi để y thực hiện các hoạt động rửa tiền.
Cách làm của Escobar khơi mào cho trào lưu những ông trùm ma túy Colombia đầu tư vào bóng đá lúc đó. Năm 1989, Atletico Nacional, CLB mà Escobar trực tiếp đầu tư tiền đã lên ngôi vô địch Copa Libertadores.
Đó cũng là thời điểm mà những ngôi sao của Colombia gây tiếng vang trên toàn thế giới như Carlos Valderrrama, Faustino Asprilla, Rene Higuita hay chính Andres Escobar.
 |
| Escobar thay đổi bóng đá Colombia bằng khả năng tài chính khổng lồ. Ảnh: Getty. |
Higuita thậm chí từng đi chuyển tiền chuộc con tin cho băng đảng mà Escobar cầm đầu để hưởng 64.000 USD tiền công. Thủ thành này sau đó bị bắt và ngồi tù 7 tháng.
Tháng 12/1993, Escobar bị bắn chết trong đợt truy kích kéo dài 15 tháng tiêu tốn cả triệu USD của chính phủ Colombia. Những tưởng cái chết của ông trùm sẽ khiến tình hình tại quốc gia này được cải thiện, song đây lại chính là giọt nước tràn ly khiến mọi thứ càng trở nên khó kiểm soát.
Những băng đảng không còn phải cúi đầu trước Escobar đã liên tục gây loạn hòng chiếm lấy vị trí mà ông trùm ma túy bỏ lại. Người dân luôn phải sống trong cảnh bất an khi những vụ thanh trừng đẫm máu giữa các băng đảng có thể diễn ra bất kỳ lúc nào, mặc kệ sự xuất hiện của cảnh sát.
Điều ấy cùng với phong độ gần như hủy diệt trong thời gian trước World Cup 1994 khiến áp lực đè nặng lên vai các cầu thủ Colombia tại mùa hè nước Mỹ. Hầu hết thành viên của ĐT Colombia chẳng còn hứng thú với bóng đá.
“Chúng tôi không ai nói đến chức vô địch hay đi đến trận chung kết. Thực ra Colombia vượt qua vòng bảng đã tốt lắm rồi. Ở quê nhà, các CĐV lại quá tin tưởng vào những điều kỳ diệu”, hậu vệ Oscar Ortes thừa nhận.
 |
| ĐT Colombia tại World Cup 1994. Ảnh: Getty. |
Pha đốt lưới tước đoạt mạng sống
Tại World Cup 1994, Colombia nằm ở bảng A với đội chủ nhà Mỹ, Romania và Thụy Sĩ. Xét về tương quan lực lượng, đội bóng Nam Mỹ hoàn toàn có thể giành trọn vẹn 9 điểm để đi tiếp với ngôi đầu.
Song những vấn đề ngoài sân cỏ đã đánh gục “Los Cafeteros”. Chuỗi thành tích khủng khiếp trước World Cup biến Colombia thành lựa chọn tin cậy cho không chỉ những con bạc khát nước mà còn cả những tay chơi máu mặt.
Điều này kéo theo việc điện thoại ở đại bản doanh của Colombia liên tục rung với người gọi là những ông trùm cá độ tại quê nhà.
Colombia thua Romania 1-3 trong trận ra quân. Sau trận đấu, những lời đe dọa từ quê nhà bay tới tấp về phòng thay đồ ĐT Colombia. Những ông trùm cá độ nổi điên vì thất bại. Một trong số này còn hăm dọa HLV trưởng Francisco Maturana. Nếu không cho tiền vệ Gabriel Gomez ra sân trong trận gặp Mỹ, cả đội sẽ bị giết.
 |
| Khoảnh khắc định đoạt số phận của Andres Escobar. Ảnh: Getty. |
Bi kịch của “Quý ông bóng đá” Andres Escobar diễn ra ở chính trận gặp Mỹ. Ngày 22/6/1994, phút thứ 35 của trận đấu, John Harkes bên phía Mỹ căng ngang vào khu vực cấm địa. Escobar nhoài người cản phá, nhưng bóng lại đi thẳng vào lưới. Thua trận 1-2, Colombia chính thức bị loại khỏi World Cup 1994 từ vòng đấu bảng.
Tại Colombia, những ông trùm phát điên sau kết quả này. Andres Escobar, tội đồ phản lưới nhà, trở thành “vật tế thần” trong cơn tức giận của những thế lực ngoài vòng pháp luật tại Colombia. Lúc 3h ngày 2/7/1994, 10 ngày sau thảm họa trước Mỹ, Escobar bị bắn chết bên ngoài hộp đêm El Indio ở ngoại ô Medellin, Colombia.
Thủ phạm đã nã 12 viên đạn vào người Escobar đồng thời hét “Goooool” (nhại lại tiếng của các bình luận viên Nam Mỹ mỗi khi có bàn thắng). Khung cảnh kinh hoàng này đã được vị hôn thê của Escobar, Pamela Carscado kể lại sau này trong nước mắt: "Tôi như chết lặng. Tôi đang sống với tình yêu của đời mình, chuẩn bị kết hôn, có con gái. Rồi tôi thức dậy, và mọi thứ đều biến mất. Với tôi, cuộc sống chính thức dừng lại từ ngày ấy”.
Sau khi giết Escobar, thủ phạm tẩu thoát trên xe hơi. Cảnh sát thu thập lời khai của nhân chứng và xác nhận chiếc xe đó thuộc quyền sở hữu của anh em Juan và Pedro Gallon, những tay sai thân tín cũ của ông trùm Pablo Escobar. Anh em Gallon được cho là đã thua độ cả trăm nghìn USD vì cú đá phản lưới nhà của Andres Escobar.
 |
| Đám tang của Escobar tại quê nhà Medellin, Colombia. |
Tuy nhiên, 2 anh em Gallon không bị truy cứu trước pháp luật. Người bị bắt và kết tội duy nhất là Humberto Castro Munoz - vệ sĩ của 2 kẻ này. Munoz bị xử 43 năm tù trước khi được thả vào năm 2005, tức chỉ 11 năm sau khi tuyên án vì “cải tạo tốt”. Tờ Guardian khẳng định 2 anh em Gallon đã chi 3 triệu USD để mua chuộc quan tòa.
Cái chết của Escobar gây rúng động trên toàn thế giới. Đám tang của anh tại Medellin có 120.000 người tới chia buồn. Quan tài của anh được phủ quốc kỳ Colombia. HLV trưởng ĐTQG Francisco Mutarana lên tiếng vì cái chết của cậu học trò: “Escobar không bị giết vì bóng đá. Cậu ấy bị giết bởi chính những vấn đề trong xã hội chúng ta”.
Nhiều người tin nếu ông trùm Pablo Escobar không bị giết, Andres Escobar sẽ vẫn còn sống cho tới ngày nay. Tuy nhiên, viễn cảnh ấy sẽ mãi nằm sau chữ nếu, còn cái chết của Escobar vĩnh viễn trở thành ký ức đáng quên bậc nhất trong lịch sử các vòng chung kết World Cup.
