Một vài phút trước kỳ thi cuối kỳ môn toán tại trường trung học Delhi, học sinh Raghav xin phép vào nhà vệ sinh. Học sinh này sau đó gửi bức ảnh chụp trộm bài thi tới một số điện thoại được đưa cho vài ngày trước. Vài phút sau, đáp án hiện ra đầy đủ trên màn hình.
“Đó không phải là gian lận”, Sunita (tên nhân vật đã được thay đổi), mẹ của cậu bé chính là người trả 16.000 rupee (246 USD) để lấy được số điện thoại đó cho con trai, “đây là lối thoát”.
Kiếm lời từ sự tuyệt vọng
Đến hẹn lại lên, mùa thi cử hàng năm của Ấn Độ bắt đầu từ tháng trước. Hàng chục triệu học sinh phải đối mặt với những bài kiểm tra căng thẳng để dành chỗ trong những trường đại học vốn đã có ít chỉ tiêu. Những trường đại học tốt nhất ở nước này có tỉ lệ tuyển sinh khó gấp 10 lần những trường ở Oxford và Cambridge.
 |
| Các hiệu sách tại Ấn Độ ngập tràn sách trong đỉnh điểm mùa thi cử. Ảnh: Guardian. |
Ngoài những học sinh ôn thi thì một nhóm người chăm chỉ không kém, đó là những “băng đảng gian lận”. Mạng lưới rộng lớn này hoạt động mạnh nhằm kiếm lợi nhuận từ hy vọng dẫn đầu của học sinh và phụ huynh tại đất nước mà chỉ có 5,5 triệu việc làm trong khi khoảng 17 triệu người tham gia vào lực lượng lao động hàng năm.
Trong vụ gian lận nghiêm trọng tuần trước, đề bài cho hai kỳ thi trung học cơ sở đã bị lộ trên WhatsApp khoảng 90 phút trước giờ thi. Hơn 2,8 triệu học sinh ở Delhi và những khu vực lân cận được yêu cầu dự thi lại vào tháng 4.
“Đây là sự tra tấn về tinh thần”, Kirath Paul, 15 tuổi, một trong những học sinh tại phía đông Delhi mà sẽ phải dự kỳ thi lại sắp tới cho biết. “Em đã phải dành cả ngày để học cho kỳ thi trước, và thậm chí còn phải thức dậy lúc nửa đêm để chuẩn bị bài”.
"Hệ thống giáo dục sụp đổ"
Gian lận trong thi cử là đặc thù tại Ấn Độ và dịch vụ này được tổ chức một cách rất công phu. Tại Bihar, một trong những vùng nghèo nhất của quốc gia này, hơn 1.000 học sinh đã bị đuổi học vì gian lận trong tháng 2.
Năm ngoái, học sinh đứng đầu trong môn học xã hội tại bang Bihar hóa ra lại là một người đàn ông 42 tuổi. Thí sinh với số điểm cao nhất vào năm 2016 đã bị tước giấy chứng nhận sau khi học sinh này trả lời phỏng vấn truyền hình rằng khoa học chính trị là việc học nấu ăn.
Vào năm 2015, cái tên Bihar của bang này xuất hiện trên tít báo tại nhiều nước khi trên mạng xuất hiện những đoạn clip phụ huynh trèo lên một tòa nhà 5 tầng để truyền lời giải cho những đứa con đang làm bài. Năm nay, để đảm bảo tính trung thực trong thi cử, nước này đã lắp đặt máy quay CCTV tại hành lang hội đồng thi và buộc học sinh phải cởi giày và tất trước khi vào phòng.
 |
| Phụ huynh trèo trường để đưa bài giải cho con em đang làm bài tại hội đồng thi ở Bihar. Ảnh: AP. |
“Đây là dấu hiệu của nền giáo dục sụp đổ”, Yamini Aiyar, giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu Chính sách cho biết.
Bà cho rằng quan niệm phải có một tấm bằng đại học đặt áp lực lên cả hệ thống, dẫn đến việc xây dựng trường mới liên tục mà không quan tâm đến những gì xảy ra trong chính hệ thống giáo dục.
Đồng thời, những hình thức động viên giáo viên và nhà quản lý giáo dục mang bệnh thành tích bởi công việc và cơ hội thăng chức của họ đều dựa trên tỷ lệ học sinh vượt qua các kỳ thi. Giám thị thì được khích lệ hoặc hỗ trợ việc gian lận hoặc lờ đi.
Phụ huynh Sunita liên lạc với các băng đảng gian lận tại Ấn Độ thông qua trung tâm luyện thi mà Raghav theo học trước kì thi cuối kỳ năm ngoái.
“Giáo viên nói rằng con trai của tôi học rất yếu”, bà nhớ lại. “Con của tôi không hứng thú với việc học và tôi không muốn nó bị lưu ban”.
Gia sư đề xuất bà liên lạc với một người mà có thể gửi đáp án môn toán và kinh tế cho con của bà, Raghav. Bà Sunita đã đăng ký chung với 4, 5 gia đình nữa. Cả bên sử dụng và bên cung cấp dịch vụ đều không biết danh tính của nhau.
“Chuyện này rất phổ biến”, bà nói. Theo lời bà, dịch vụ này sinh nhiều lợi nhuận. “Tất cả chúng tôi trả cho người đàn ông đó khoảng 60.000 rupee (920 USD)”.
Theo Snigdha Poonam, tác giả cuốn sách viết về hoài bão và cả chiêu trò của giới trẻ Ấn Độ, công nghệ gian lận tại đây gia tăng cùng với những loại lừa đảo có tổ chức khác như lừa đảo làm tổng đài điện thoại, và cùng xuất phát từ tâm lý người dân.
Quá trình dịch chuyển xã hội tại nước này đang tăng, theo các khảo sát. Nhưng không đủ nhanh để theo kịp với kỳ vọng của một thế hệ lớn lên với mạng xã hội, văn hóa pop phương tây và hi vọng về thời khắc huy hoàng đang tới của Ấn Độ. “Những nhân tố này đẩy người trẻ vào nền kinh tế xây dựng trên cơ sở lừa đảo”, bà nói.
“Nhiều nhân tố đẩy người trẻ vào nền kinh tế xây dựng bằng lừa đảo", bà nói, "trong đó bao gồm sự thiếu lựa chọn trên thị trường việc làm, ranh giới mờ nhạt giữa trung thực và gian dối, khả năng nhìn nhận khoảng trống thị trường của các dịch vụ gian lận và tài nguyên dồi dào giúp cho dịch vụ này kiếm tiền dễ dàng”.
Với sự giúp đỡ của đường dây gian lận, Raghav đã vượt qua mọi kỳ thi. Giờ cậu đang theo học lớp nhiếp ảnh với mục tiêu xây dựng sự nghiệp với chiếc máy ảnh. Trong khi đó, Kaul đang ngày đêm đèn sách để thi lại môn toán vào ngày 25/4.
“Nhưng em lo rằng những người gian lận sẽ làm tốt hơn em”, cô bé nói. “Em học hành chăm chỉ, nhưng mọi người chỉ nhìn vào kết quả chứ không cần biết người đó có gian lận hay không”.
