Tuần lễ “Khoa học Công nghệ VinFuture 2022” diễn ra từ 17/12 đến 21/12 tại Hà Nội quy tụ các nhà khoa học hàng đầu thế giới. Bên cạnh loạt phát minh, sáng chế làm thay đổi cuộc sống, công chúng được nghe nhiều chia sẻ truyền cảm hứng từ những cá nhân kiệt xuất trong giới khoa học.
Các chủ nhân giải thưởng VinFuture 2022 và đại diện quỹ VinFuture đã đúc rút trải nghiệm cuộc đời để gửi đến thế hệ tương lai những từ khóa quan trọng.
Sự tha thứ
Sự tha thứ - Forgiveness là từ khóa đến từ GS Pamela C. Ronald (ĐH California, Davis, Mỹ) - chủ nhân giải đặc biệt dành cho nhà khoa học nữ, với công trình nghiên cứu phân lập gene Sub1A tạo ra giống lúa chịu ngập úng dài hạn.
Bà Pamela trải qua tuổi thơ khó khăn khi cha là người tị nạn trong chiến tranh. Từ nhỏ, bà được cha mình truyền dạy tình yêu và sự trân quý với thức ăn, cây cỏ, thiên nhiên và hòa bình. Với bà, sự tha thứ giúp mỗi người tự nhận ra sai lầm, chấp nhận và tha thứ, từ đó sống hài hòa hơn.
Riêng với người làm khoa học, bà đưa ra lời khuyên: Biết tha thứ cho chính mình sau mỗi sai lầm là cách để đến gần chân lý.
“Tôi biết các bạn là những người ham khám phá, bền bỉ và chăm chỉ. Nhưng không phải lúc nào mọi thứ cũng đi theo hướng mà ta mong đợi. Vì thế, mỗi khi mắc sai lầm, hãy tha thứ, rộng lượng với bản thân để có thể bước tiếp”, bà Pamela chia sẻ.
Sự tuần hoàn
Sự tuần hoàn - Circulation là từ khóa của GS Thalappil Pradeep (Viện Công nghệ Madras, Ấn Độ) - chủ nhân giải thưởng dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển. Ông được vinh danh nhờ nghiên cứu hệ thống lọc nước chi phí thấp để loại bỏ arsen khỏi nước ngầm, mang nước sạch đến hàng triệu người dân Nam Á.
Sự tuần hoàn mang ý nghĩa nhân quả khi cho đi và nhận lại. Khi ta cống hiến cho cộng đồng những điều giá trị, cộng đồng sẽ mang lại cho ta ý nghĩa cuộc đời. Với GS Thalappil Pradeep, đó là điều lãng mạn nhất trong cuộc sống.
“Người yếu thế xứng đáng được hưởng lợi ích từ những giải pháp vĩ đại”, GS Thalappil Pradeep nhắn nhủ.
GS Pradeep sinh ra tại một vùng quê nghèo ở Ấn Độ. Ông từng có ý định trở thành nhà thơ nhưng cuối cùng lại theo đuổi môn Hóa học.
Tầm nhìn
Tầm nhìn - Vision là từ khóa của TS Emmanuel Desurvire, cũng là chủ nhân giải thưởng chính. Ông là tác giả công trình nghiên cứu bộ khuếch đại sợi quang pha tạp Erbium (EFDA) cùng GS Sir David Neil Payne giúp dẫn truyền Internet tốc độ cao trên phạm vi toàn thế giới.
“Tầm nhìn là khi bạn tin điều mình nghĩ là đúng, dù có ra sao. Đó là sự kiên định với niềm tin của bản thân”, TS Emmanuel Desurvire lý giải.
TS Emmanuel từng học lái máy bay để trở thành phi công. Công việc này khiến ông nhận ra những chân lý ngược chiều đám đông. Người ta nói vật thể nặng hơn không khí không thể bay, nhưng máy bay là minh chứng trái ngược.
“Khi bạn nói điều mà mọi người bảo không đúng - hoặc bạn là thiên tài, hoặc là tên ngốc. Trong khoa học, bạn cần là cả hai”, TS Emmanuel nói.
 |
| TS Emmanuelle chia sẻ từ khóa “Tầm nhìn” - sự kiên định vào niềm tin của bản thân. |
Sự mãnh liệt
Sự mãnh liệt - Intensity là từ khóa của GS Sir David Neil Payne - chủ nhân giải thưởng chính VinFuture 2022.
GS Payne sinh ra ở Zamibia, Trung Phi. 18 tuổi, ông sang Anh học đại học và đi làm thêm ở các kỳ nghỉ để trang trải cuộc sống. Tại bất kỳ đâu, vị giáo sư đều thể hiện tinh thần học hỏi. Với ông, mọi người đều “thông minh hơn tôi” và có nhiều điều để học hỏi.
Tinh thần mãnh liệt ấy được ông mang theo khi làm khoa học, tạo ra sáng chế đột phá góp phần thay đổi cuộc sống con người.
“Nói đến sự mãnh liệt là nhắc đến sự tập trung để quyết tâm chiến thắng, đánh bại thách thức trong khoa học”, vị giáo sư nhấn mạnh.
 |
| Sir David Payne chia sẻ từ khóa “Sự mãnh liệt”. |
Liều lĩnh
Liều lĩnh - Risk là từ khóa của TS Vinton Gray Cerf - chủ nhân giải thưởng chính. Ông là người phát minh ra giao thức điều khiển truyền dẫn và giao thức Internet (TCP/IP) - cơ sở cho Internet ngày nay.
“Khi bạn còn trẻ, hãy liều lĩnh. Vì bạn có rất nhiều thời gian để sửa chữa sai lầm”, TS Vinton Gray Cerf khẳng định.
 |
| “Khi bạn còn trẻ, hãy liều lĩnh”, TS Vinton Gray Cerf khẳng định. |
TS Vinton từng được gia đình đầu tư cho học cello từ nhỏ để trở thành nghệ sĩ chuyên nghiệp. Năm 15 tuổi, ông đến California để theo học lớp master class với danh cầm vĩ đại Pablo Casals. Cũng tại đây, ông tiếp xúc với chiếc máy tính đầu tiên và quyết định chuyển hướng sang ngành khoa học máy tính. Đó là sự liều lĩnh nhưng đúng đắn.
Sự thấu cảm
Sự thấu cảm - Empathy là từ khóa của TS Lê Mai Lan - Phó chủ tịch quỹ VinFuture, Chủ tịch ĐH VinUni.
Bà Lê Mai Lan chia sẻ: “Tôi chọn từ thấu cảm bởi chúng ta cần học cách quan tâm, tôn trọng và thấu hiểu lẫn nhau khi muốn giải quyết vấn đề, khó khăn của con người. Thấu cảm là ý nghĩa, là vẻ đẹp của khoa học”.
 |
| TS Lê Mai Lan - Phó chủ tịch quỹ VinFuture, Chủ tịch ĐH VinUni. |
VinFuture là giải thưởng khoa học tôn vinh các nghiên cứu, phát minh khoa học phụng sự cuộc sống. Đây cũng là sự kiện mang tính gắn kết các nhà khoa học toàn cầu, ở mọi lĩnh vực. Tất cả hợp tác để tìm ra những giải pháp vì lợi ích của con người.
